Οι 5 μεγάλοι αφανισμοί της ζωής στη γη
1. Πυρηνικός χειμώνας πριν 65,5 εκατ. έτη Ισχυρές ηφαιστειακές εκρήξεις στην περιοχή της σημερινής Ινδίας απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες τέφρας και αερίων. Επιπλέον, ένας μετεωρίτης με διάμετρο 10 χιλιόμετρα προσκρούει στη Γη στην περιοχή του Μεξικού και προκαλεί παγκόσμιο "χειμώνα". Το 60 - 75% όλων των ειδών χάνεται.
2. Η εξαφάνιση πριν από 201 εκατ. έτη Η εξαφάνιση στο όριο Τριαδικό-Ιουρασικό, προετοίμασε το έδαφος για την εξέλιξη των δεινοσαύρων, αφού εξαφάνισε τα ζώα που κυριαρχούσαν στον πλανήτη πριν από αυτούς. Σχετίζεται με τον σχηματισμό της ηφαιστειακής έκτασης Central Atlantic Magmatic Province στη Σιέρα Λεόνε. Το 80% όλων των ειδών αφανίζεται.
3. Η μεγαλύτερη εξαφάνιση πριν από 251 εκατ. έτη Βρίσκεται στο όριο Πέρμιο-Τριαδικό. Ένα ηφαίστειο στη Σιβηρία εκτοξεύει 2 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα λάβας. Σκόνη και τέφρα σκιάζουν τον ήλιο και η στάθμη της θάλασσας υποχωρεί. Αποκαλείται και «μεγάλο θανατικό» αφού αφάνισε το 96% της ζωής στον πλανήτη μας.
4. Παρατεταμένο ψυχορράγημα Η ζωή περνάει ήδη κρίση για μια μεγάλη περίοδο, καθώς ένα βίαιο συμβάν έχει τερματίσει αιφνίδια το Δεβόνιο. Το κλίμα γίνεται ψυχρότερο και τα φτωχά σε οξυγόνο ύδατα έρχονται στην επιφάνεια. Λόγω της μεγάλης χρονικής έκτασης αυτής της κρίσης, αλλού βρίσκουμε να τοποθετείται στα 359 εκατομμύρια έτη πριν, αλλού στα 364, και αλλού στα 374. Το 80% των ειδών αφανίζεται.
5. Έλλειψη οξυγόνου πριν από 444 εκατ. έτη Η εξαφάνιση αυτή συνέβη στο τέλος του Ορδοβίσιου περίπου πριν 440 εκατομμύρια χρόνια. Το κλίμα αλλάζει από θερμό σε ψυχρό και στην υπερήπειρο Γκοντβάνα σχηματίζονται μεγάλοι Παγετώνες. Κατά περιόδους η στάθμη της θάλασσας πέφτει, ενώ άλλες φορές ύδατα φτωχά σε οξυγόνο ανέρχονται από τα βάθη του ωκεανού. Σχεδόν όλα τα θαλάσσια ζώα επηρεάζονται (έγινε πριν την ανάπτυξη των ζώων της ξηράς). Το 85 % των ειδών αφανίζεται.

Στη συνέχεια, μπορείτε να δείτε περισσότερες πληροφορίες για κάθε μία από τις ανωτέρω μαζικές εξαφανίσεις της ζωής:

 

1. Πυρηνικός χειμώνας πριν 65,5 εκατ. έτη.

Ισχυρές ηφαιστειακές εκρήξεις στην περιοχή της σημερινής Ινδίας απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες τέφρας και αερίων. Επιπλέον, ένας μετεωρίτης με διάμετρο 10 χιλιόμετρα προσκρούει στη Γη στην περιοχή του Μεξικού και προκαλεί παγκόσμιο "πυρηνικό χειμώνα". Αυτός δημιούργησε τον κρατήρα Chicxulub. Ο κρατήρας είναι από τις μεγαλύτερες γνωστές γεωλογικές δομές στον κόσμο και καλύπτεται σε σημαντικό βαθμό από ιζήματα. Μόνο οι δομές Sudbury στον Καναδά και Vredefort στη νότια Αφρική, μπορούν να θεωρηθούν μεγαλύτερες. Η λέξη Chicxulub στη γλώσσα των Μάγια σημαίνει «η ουρά του διαβόλου». Το αποτέλεσμα της πτώσης του μετεωρίτη ήταν η απελευθέρωση νεφών σκόνης που εμπόδισαν μεγάλο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας να θερμάνει τη βιόσφαιρα, διακόπτοντας τη φωτοσύνθεση και προκαλώντας κλιματικές αλλαγές σε παγκόσμια κλίμακα. Η εξάπλωση του νέφους είχε τέτοια έκταση που ένα είδος "πυρηνικού χειμώνα" διήρκεσε για χρόνια. Στους ωκεανούς, πάνω από το 90% του πλαγκτόν εξαφανίστηκε, γεγονός που αναπόφευκτα οδήγησε στην κατάρρευση της ωκεάνιας διατροφικής αλυσίδας. Η εξαφάνιση αυτή συνδέεται και με τις τεράστιες βασαλτικές εμφανίσεις των Deccan Traps στην Ινδία καθώς και με το καλά οριοθετημένο στρώμα ιρίδίου στο γεωλογικό όριο Κ-Τ Επίσης, στο όριο αυτό παρατηρούνται φουλερένια και μικροσφαιρίδια και λιγότερο η εμφάνιση χαλαζία. Το φαινόμενο αυτό, ήταν μικρής διάρκειας σε σύγκριση με τις άλλες μεγάλες μαζικές εξαφανίσεις ζωής της γης. Το 60 - 75 % όλων των ειδών αφανίζεται.

 

2. Η εξαφάνιση στα τέλη του Τριαδικού πριν από 201 εκατ. έτη.

Η στάθμη της θάλασσας φαίνεται να έχει παίξει σημαντικό ρόλο. Ίσως να υπήρξε μια έξαρση στην ηφαιστειακή δραστηριότητα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις για άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας. Έχουμε αποδεδειγμένα μεγάλη μείωση του ισοτόπου ¹³C, πράγμα που σημαίνει ότι τότε υπήρξε εξαφάνιση των ζωντανών οργανισμών ελλείψει οξυγόνου στην ατμόσφαιρα. Η εξαφάνιση στο όριο Τριαδικό-Ιουρασικό, προετοίμασε το έδαφος για την εξέλιξη των δεινοσαύρων. Σχετίζεται με τον σχηματισμό της ηφαιστειακής έκτασης Central Atlantic Magmatic Province στη Σιέρα Λεόνε. Στο όριο Tr-J έχουν βρεθεί θρυμματισμένοι κρύσταλλοι χαλαζία (Ιταλία) και ένα μικρό στρώμα ιριδίου (ανατολικές ΗΠΑ). Σημειώνεται ότι ο κρατήρας Manicouagan στον Καναδά (214 εκ. χρόνια) δεν σχετίζεται με κάποια μαζική εξαφάνιση. Το 80% όλων των ειδών αφανίζεται.

 

3. Η μεγαλύτερη μαζική εξαφάνιση της ζωής πριν από 251 εκατ. έτη.

Η μαζική εξαφάνιση στο όριο Πέρμιο-Τριαδικό, πριν 251 εκατομμύρια χρόνια, αποκαλείται και «μεγάλο θανατικό» αφού αφάνισε το 96% της ζωής στον πλανήτη μας. Ένα ηφαίστειο στη Σιβηρία εκτοξεύει 2 εκατομμύρια κυβικά χιλιόμετρα λάβας. Σκόνη και τέφρα σκιάζουν τον ήλιο και η στάθμη της θάλασσας υποχωρεί, έτσι ώστε μόνο το 13% της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας να καλύπτεται από νερό. Ο καθηγητής Robert Poreda αποδίδει αυτόν το μαζικό θάνατο σε εξωγήινο αντικείμενο, δεδομένου ότι εντοπίστηκαν σε πετρώματα της Κίνας, Ιαπωνίας και Ουγγαρίας Περμίου ηλικίας ισότοπα που, σύμφωνα με τον ερευνητή, έχουν διαστημική προέλευση. Το 2001, δύο δημοσιεύσεις (Becker et al., 2001, Kaiho et al., 2001) έδειξαν ότι το όριο Περμίου -Τριαδικού συνοδεύεται και από τη γεωχημική "υπογραφή» ενός μεγάλου κρατήρα πρόσκρουσης στη βορειοδυτική Αυστραλία. Πρόκειται για τον υποθαλάσσιο κρατήρα Bedout High διαμέτρου περίπου 200 χιλιομέτρων. Η εξαφάνιση του Περμίου πιθανώς έγινε σε δύο φάσεις. Ένα μικρότερης έκτασης γεγονός συνέβη πριν 257 εκ. χρόνια, σύγχρονο με τα Emeishan Traps που εμφανίζονται σήμερα στην Κίνα, ενώ το δεύτερο μεγάλο γεγονός πριν 251 εκ χρόνια οδήγησε στον σχηματισμό των, τεράστιας έκτασης, βασαλτικών εμφανίσεων Siberian Traps στη Σιβηρία. Η έκταση των Siberian Traps υπολογίζεται στα δύο εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Οι βασαλτικές αυτές αποθέσεις στη Σιβηρία έχουν ένα μεγάλο ποσοστό πυροκλαστικών υλικών σε σύγκριση με άλλες βασαλτικές εμφανίσεις. Αυτό δείχνει την εκρηκτική φύση του φαινομένου και δικαιολογεί πώς η τέφρα και τα αέρια έφτασαν στη στρατόσφαιρα. Ένα τόσο ισχυρό ηφαιστειακό γεγονός αναμφισβήτητα προκάλεσε κλιματικές διαταραχές από τις εκπομπές τέφρας και αερίων. Έτσι, εξηγείται από πολλούς ερευνητές η μεγαλύτερη εξαφάνιση του Φανεροζωικού Μεγααιώνα. Και σε αυτή τη μαζική εξαφάνιση, οι μετρήσεις των ισοτόπων της εποχής, δείχνουν απότομη μείωση του ισοτόπου ¹³C, που συνδέουν και αυτή την εξαφάνιση με μείωση του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα και με αύξηση των δηλητηριωδών αερίων από υδροθείο, προερχόμενο από αύξηση των αναερόβιων οργανισμών.

 

4. Παρατεταμένο ψυχορράγημα

Η ζωή περνάει ήδη κρίση για μια μεγάλη περίοδο, καθώς ένα βίαιο συμβάν έχει τερματίσει αιφνίδια το Δεβόνιο. Το κλίμα γίνεται ψυχρότερο και τα φτωχά σε οξυγόνο ύδατα έρχονται στην επιφάνεια. Λόγω της μεγάλης χρονικής έκτασης αυτής της κρίσης, αλλού βρίσκουμε να τοποθετείται στα 359 εκατομμύρια έτη πριν, αλλού στα 364, και αλλού στα 374.

Η εξαφάνιση στο όριο Φράσνιο-Φαμέννιο (κατά το ανώτερο Δεβόνιο), σκότωσε το 60% της θαλάσσιας ζωής, όπως για παράδειγμα τους πλακόδερμους ιχθύες. Συνδέεται με τον κρατήρα Siljan στην κεντρική Σουηδία και την τεράστια βασαλτική εμφάνιση Pripyat-Dniepr-Donetsk (PDD) στην Ουκρανία, για την οποία γνωρίζουμε ελάχιστα αφού είναι θαμμένη. Ο κρατήρας Siljan έχει διάμετρο περίπου 50 μέτρα, σήμερα δε το νοτιοδυτικό τμήμα του καλύπτεται από νερό. Στο όριο FF έχουν βρεθεί ίχνη και του σπάνιου στοιχείου ιριδίου και καταπονημένων κρυστάλλων χαλαζία. Το 80% των ειδών αφανίζεται.

 

5. Έλλειψη οξυγόνου πριν από 440 εκατ. έτη.

Η εξαφάνιση αυτή συνέβη στο τέλος του Ορδοβίσιου περίπου πριν 440 εκατομμύρια χρόνια. Το κλίμα αλλάζει από θερμό σε ψυχρό και στην υπερ-ήπειρο Γκοντβάνα σχηματίζονται μεγάλοι Παγετώνες. Κατά περιόδους η στάθμη της θάλασσας πέφτει, ενώ άλλες φορές ύδατα φτωχά σε οξυγόνο ανέρχονται από τα βάθη του ωκεανού. Σχεδόν όλα τα θαλάσσια ζώα επηρεάζονται (έγινε πριν την ανάπτυξη των ζώων της ξηράς). Το 85 % των ειδών αφανίζεται.

 

Μετά απ' όλα αυτά, ίσως αναρωτηθεί κάποιος Δημιουργιστής: "Και πώς γνωρίζουμε ότι οι μέθοδοι χρονολόγησης είναι σωστές, και ότι πράγματι όλα αυτά συνέβησαν, ή ότι συνέβησαν τότε που υποστηρίζουν οι επιστήμονες;"

Αυτό όμως θα αποτελέσει το θέμα άλλου άρθρου, γιατί είναι ένα μεγάλο ζήτημα, που αποτελεί εφιάλτη για όσους δεν θέλουν να αποδεχθούν τις μεθόδους χρονολόγησης της επιστήμης.

 

Βιβλιογραφία:

Περιοδικό Science Illustrated Νο 8 Νοέμβριος 2005 σελ. 32-41.

Περιοδικό Περισκόπιο της Επιστήμης Νο 299, Δεκέμβριος 2005, σελ. 32-41.

Περιοδικό Scientific American Τόμος 4 Τεύχος 10. Νοέμβριος 2006. Σελ. 85-92.