Σε μια τόσο μακρινή εποχή, με τόσο λίγα επιστημονικά μέσα, δεν είναι παράδοξο, το ότι ένας άγιος λάθεψε σε θέματα επιστήμης

Μετάφραση:
"Ώστε είναι αληθέστερο από κάθε άλλο πράγμα, ότι το κάθε τι που φυτρώνει, προέρχεται ή από σπορά, ή έχει μέσα του κάποια δύναμη σπερματική. Και αυτό σημαίνει το: ‘κατά γένος’. Διότι δεν παράγεται ελαιόδεντρο από το βλαστάρι της καλαμιάς, αλλά από την μεν καλαμιά παράγεται άλλη καλαμιά, από δε εκείνα που σπέρνονται, βλαστάνουν τα συγγενή είδη προς τα σπαρέντα. Έτσι και εκείνο που βλάστησε η γη κατά την πρώτη γένεση, διασώζεται μέχρι και σήμερα, επειδή μέσα στη σειρά των γεννήσεων διαφυλάγεται το γένος". (Εξαήμερος 5,2.)

Ο άγιος Βασίλειος δείχνει εδώ να θεωρεί σταθερά τα είδη, από την αρχή της δημιουργίας τους ως σήμερα, παρά το ότι η διατύπωσή του, θα μπορούσε κάλλιστα να έχει την περιορισμένη έννοια «από τη γέννηση ενός είδους», και όχι κατ’ ανάγκην να αναφέρεται στην αφήγηση της Γενέσεως. Τα παρακάτω λόγια του όμως, δείχνουν ότι πράγματι πίστευε στη σταθερότητα των ειδών:

"ούτως η φύσις των όντων ενί προστάγματι κινηθείσα, την εν τη γενέσει και φθορά κτίσιν ομαλώς διεξέρχεται, τας των γενών ακολουθίας δι ομοιότητος αποσώζουσα, έως αν προς αυτό καταντήση το τέλος. Ίππον μεν γαρ ίππου ποιείται διάδοχον, και λέοντα λέοντος, και αετόν αετού· και έκαστον των ζώων ταις εφεξής διαδοχαίς συντηρούμενον μέχρι της συντελείας του παντός παραπέμπει. Ουδείς χρόνος διεφθαρμένα ή εξίτηλα ποιεί των ζώων τα ιδιώματα, αλλ ώσπερ άρτι καθισταμένη η φύσις αεί νεαρά τω χρόνω συμπαρατρέχει."

Μετάφραση:

"...έτσι και η φύση των όντων, έχοντας μπει σε κίνηση με ένα πρόσταγμα, συνεχίζει ομαλά την γέννηση και την φθορά μέσα στην κτίση, διαφυλάττοντας την ακολουθία των γενών δια της γεννήσεως ομοίων απογόνων, έως ότου φθάσει στο τέλος. Διότι από τον ίππο παράγεται ίππος διάδοχος, και από τον λέοντα λέοντας και από τον αετό, αετός. Και αυτό μας παραπέμπει σε κάθε ένα από τα ζώα, το οποίο συντηρείται με τις διαδοχικές γεννήσεις, μέχρι της συντέλειας. Κανένας χρόνος δεν καταστρέφει ή εξαλείφει τα ιδιώματα των ζώων, αλλά, σαν η φύσις να δημιουργήθηκε μόλις τώρα, τρέχει παράλληλα με τον χρόνο, πάντοτε νεαρά..." (Εξαήμερος,9, 3.)

Είναι αρκετά προφανές, πως ο Αγ. Βασίλειος δεν πίστευε πως το ένα είδος δημιουργήματος μεταμορφώνεται σε άλλο είδος, πολλώ μάλλον πως κάθε δημιούργημα που υπάρχει τώρα έχει εξελιχθεί από κάποιο άλλο δημιούργημα, και ούτω καθ’ εξής, προχωρώντας πίσω προς τον πιο πρωτόγονο οργανισμό. Αυτό είναι μια μοντέρνα, φιλοσοφική αντίληψη.

ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΝ; "Η μοντέρνα επιστήμη, όταν ασχολείται με επιστημονικά δεδομένα, όντως γνωρίζει περισσότερα από τους αγίους Πατέρες, και οι άγιοι Πατέρες θα μπορούσαν εύκολα να κάνουν λάθος, πάνω σε επιστημονικά δεδομένα", όπως παραδέχεται σε αντιεξελικτικό του κείμενο ο Ορθόδοξος Δημιουργιστής π. Σεραφείμ Ρόουζ, (σε αλληλογραφία του με τον Ορθόδοξο Εξελικτή Α. Καλόμοιρο).