Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ασοσιέιτεντ Πρες τον Ιούνιο του 2003, τρία κρανία ηλικίας 160.000 ετών, που ανακαλύφθηκαν στην Αιθιοπία, είναι τα παλαιότερα και καλύτερα διατηρημένα απολιθώματα του άμεσου προγόνου του ανθρώπου.

Οι ερευνητές αποφάσισαν να ταξινομήσουν τα ευρήματα στο υποείδος Homo sapiens idaltu -idaltu σημαίνει γηραιότερος στην τοπική διάλεκτο της περιοχής Αφάρ όπου εντοπίστηκαν. Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι το υποείδος Homo sapiens sapiens.

Τα απολιθώματα αντιπροσωπεύουν το στάδιο της εξέλιξης κατά το οποίο άρχισαν να εμφανίζονται τα χαρακτηριστικά του προσώπου του σύγχρονου ανθρώπου. Τα χοντρά τόξα των φρυδιών και τα προεξέχοντα χαρακτηριστικά των παλαιότερων ανθρωπίδων έχουν υποχωρήσει, και το μέτωπο, όπως και το πίσω μέρος του κρανίου με τον εγκέφαλο, έχει διογκωθεί.

«Δεν είναι απόλυτα σύγχρονα, αλλά έχουν προχωρήσει αρκετά σε αυτόν τον δρόμο. Έχουν πλησιάσει αρκετά ώστε να τα ονομάσουμε Homo sapiens» σχολίασε ο συνεπικεφαλής των ερευνητών Τιμ Γουάιτ, παλαιοντολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ.

 

Πέρα από την Αφρική

Μέχρι την ανακάλυψη των ευρημάτων, τα παλαιότερα απολιθώματα του Homo sapiens που είχαν βρεθεί στην Αφρική χρονολογούνται στα 130.000 με 100.000 χρόνια πριν, και δεν ήταν τόσο καλά διατηρημένα, αναφέρει ο Γουάιτ. Υπάρχουν βεβαίως και τα ίχνη του Χόμο Σάπιενς Σάπιενς, που βρέθηκαν στην ίδια ήπειρο, και που έγιναν από ανθρώπους του είδους μας πριν από 117.000 χρόνια.

Σύμφωνα με τον ίδιο και τους συνεργάτες του, ο γεγονός ότι σχεδόν σύγχρονοι άνθρωποι ζούσαν στην αφρικανική ήπειρο πριν από 160.000 χρόνια συνηγορεί υπέρ της θεωρίας «Πέρα από την Αφρική» (Out of Africa Theory), σύμφωνα με την οποία ο σύγχρονος άνθρωπος εμφανίστηκε στην Αφρική πριν από 100.000 έως 200.000 χρόνια.

Σύμφωνα με τον Ρικ Ποτς, υπεύθυνο του προγράμματος του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν για την εξέλιξη του ανθρώπου, τα τρία κρανία είναι αρκετά όμοια με του σύγχρονου ανθρώπου και ίσως θα έπρεπε να ταξινομηθούν στο ίδιο υποείδος.

Δύο από τα απολιθώματα είναι σχεδόν πλήρη και και ανήκουν σε έναν ενήλικο άνδρα και ένα παιδί, ενώ το τρίτο, σε λιγότερο καλή κατάσταση, προήλθε από έναν ενήλικο αγνώστων λοιπών στοιχείων.

Τα κρανία βρέθηκαν σε μια πλούσια σε απολιθώματα ερημική περιοχή, περίπου 225 χιλιόμετρα από την Αντίς Αμπέμπα. Οι ερευνητές ανακάλυψαν οστά από συνολικά δέκα άτομα, παραδόξως όμως απουσίαζαν οι κάτω σιαγόνες και τα οστά κάτω από τον λαιμό. Δύο μάλιστα από τα κρανία φαίνονται να έχουν γδαρεί, πιθανώς λόγω κάποιας τελετής ή καννιβαλισμού.

Στο ίδιο σημείο, κάποτε η όχθη μιας λίμνης, βρέθηκαν επίσης σπασμένα οστά από ιπποπόταμους και αντιλόπες, πιθανώς ό,τι περίσσευε από τα γεύματα του Homo sapiens idaltu.