Περιπτώσεις πρόσφατης εξέλιξης και διαχωρισμοί ειδών

Όλα τα είδη εξακολουθούν να εξελίσσονται και σήμερα. Και μόνο ένας ισχυρογνώμων δεν θα το δεχόταν αυτό με τόσες αποδείξεις.

Σε προηγούμενο άρθρο μας δείξαμε με το παράδειγμα ενός φρύνου ότι η Εξελικτική διαδικασία συνεχίζεται. Εδώ θα δείξουμε μερικά ακόμα παραδείγματα, ενός κουνουπιού, ενός πουλιού, μιας μυίγας και ενός ψαριού.

.

Η εξέλιξη ενός πουλιού

Ο Darren Irwing, βιολόγος από το πανεπιστήμιο του San Diego, το 2001 παρουσίασε στο περιοδικό Nature, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός πουλιού που διαχωρίσθηκε σε δύο είδη. Η δυσκολία στην παρατήρηση ενός τέτοιου φαινομένου, είναι η χρονική κλίμακα στην οποία λαμβάνει χώρα. Πρόκειται για μια εξαιρετικά μακρόχρονη διαδικασία, της οποίας κανείς, μέχρι στιγμής, δε γνώριζε τις λεπτομέρειες. Όμως ένα μικρό ωδικό πτηνό που ζει ανατολικά και δυτικά από το οροπέδιο του Θιβέτ, βοήθησε στη διαλεύκανση αυτού του μυστηρίου. Γιατί έδωσε την ευκαιρία να παρατηρηθεί ο διαχωρισμός ενός είδους πουλιού σε δύο.

Phylloscopus trochilloides

Πρόκειται για τον Phylloscopus trochiloides, ένα είδος αηδονιού που ζει στους πρόποδες των Ιμαλαΐων.Το συγκεκριμένο οροπέδιο είναι εξαιρετικά αφιλόξενο και αποτελεί ένα φυσικό φράγμα μεταξύ των δύο πληθυσμών. Ως συνέπεια της σχετικής απομόνωσης, τα πουλιά διαφοροποίησαν το τραγούδι τους. Στα πτηνά, το τραγούδι είναι το βασικό μέσο υπεράσπισης της περιοχής διαβίωσης αλλά και επιλογής συντρόφου. Φαίνεται, λοιπόν, ότι ο δυτικός πληθυσμός έχει αναπτύξει έναν πιο πολύπλοκο τρόπο κελαηδήματος σε σχέση με τον ανατολικό. Μάλιστα, όσο περισσότερη απόσταση χωρίζει τους δύο πληθυσμούς, τόσο μεγαλύτερες είναι και οι διαφορές.

Οι δύο πληθυσμοί συναντώνται στη Σιβηρία, βόρεια του Θιβέτ. Εκεί παρατηρήθηκε ότι τα μέλη του ανατολικού πληθυσμού δεν αναγνωρίζουν το τραγούδι των δυτικών ''εξαδέλφων'' τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ζευγαρώσουν οι δύο πληθυσμοί μεταξύ τους. Στην ουσία, πρόκειται πλέον για δύο διαφορετικά είδη, τα οποία, παρ΄ όλη τη γενετική τους ομοιότητα αλλά και τη διαβίωση στο ίδιο περιβάλλον, έχουν διαφοροποιηθεί μεταξύ τους. Η διαφοροποίηση έχει πλέον επεκταθεί και σε γενετικό επίπεδο, αν και τα δύο υποείδη θα μπορούσαν να ζευγαρώσουν μεταξύ τους, αν μπορούσαν να ''συνεννοηθούν''.

''Αυτά τα αποτελέσματα δείχνουν πώς μικρές εξελικτικές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν σε διαφορές που προκαλούν αναπαραγωγική απομόνωση μεταξύ των ειδών. Ακριβώς όπως το συνέλαβε ο Δαρβίνος'', δήλωσε ο Irwing.

Η εξέλιξη ενός ψαριού και μιας μυίγας

Όπως ανακοίνωσε το πρακτορείο Ασοσιέτεντ Πρες τον Οκτώβριο του 2000, δύο περιπτώσεις οργανισμών που εξελίσσονται με απροσδόκητα γρήγορους ρυθμούς εντόπισαν ερευνητές. Αυτό δημοσιεύθηκε σε δύο άρθρα στο περιοδικό Science. Τα στοιχεία αφορούν σε ένα είδος σολομού και ένα είδος μύγας που δείχνουν να διαφοροποιούνται με ρυθμό δεκαπλάσιο από τον αναμενόμενο.

Όπως ανέφερε το BBC, η πρώτη έρευνα έγινε από εξελικτικούς βιολόγους του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης, και έχει θέμα ένα είδος σολομού που τοποθετήθηκε στη λίμνη Ουάσινγκτον το 1937.

Μέσα σε 63 χρόνια -διάστημα που ισοδυναμεί με 13 γενιές- ο αρχικός πληθυσμός διαχωρίστηκε σε δύο επιμέρους μορφολογικά διαφορετικές ομάδες ή ποικιλίες, οι οποίες ήδη προτιμούν να μη διασταυρώνονται μεταξύ τους.

Η μία ομάδα αποθέτει τα αβγά της στις όχθες της λίμνης, ενώ η άλλη αναπαράγεται στο περιβάλλον των ποταμών. Αν και οι δύο πληθυσμοί ανήκουν ουσιαστικά στο ίδιο είδος -αφού δυνητικά μπορούν να διασταυρωθούν-, φαίνεται ότι οδηγούνται σε ριζική γενετική διαφοροποίηση με ταχύ ρυθμό.

Ο υπεύθυνος της έρευνας, δρ. Αντριου Χέντρι, δηλώνει: «Τα ευρήματα θα πρέπει να μας οδηγήσουν σε επανεξέταση της σημασίας της φυσικής επιλογής και της προσαρμογής στην ταχεία δημιουργία νέων ειδών και την αύξηση της βιοποικιλότητας».

Σε άλλη έρευνα, που διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία, αναφέρεται ότι οι φερομόνες αρσενικών ατόμων της μύγας Drosophila (οι φερομόνες είναι χημικές ουσίες που ελκύουν τα άτομα του αντίθετου φύλου) άλλαξαν χημική σύσταση σε χρονικό διάστημα που αντιστοιχεί σε εννέα γενιές μόνο.

Οι εξελικτικοί βιολόγοι ποτέ δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο αλματώδους εξέλιξης, ωστόσο θεωρούσαν ότι αυτό το σχετικά σπάνιο φαινόμενο συμβαίνει ύστερα από δραστικές και ταχείες αλλαγές του ενδιαιτήματος ή μετά από φυσική απομόνωση ενός μικρού πληθυσμού.

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό Science προτείνουν ότι η διαφοροποίηση των ειδών μπορεί να συμβαίνει με ρυθμό δεκαπλάσιο από τον αναμενόμενο, χωρίς να διαφαίνεται συγκεκριμένη ανάγκη που να οδηγεί στο γενετικό διαχωρισμό των αρχικών ειδών.

Η εξέλιξη ενός κουνουπιού