Τα εξελιγμένα αλλά πρωτόγονα μάτια μιας μέδουσας

Εξελικτική Δημιουργία
Κεντρική Σελίδα   Εξέλιξη

Η ποικιλία ειδών ματιού που υπάρχουν στις διάφορες μορφές ζωής, μας δίνουν λεπτομέρειες για τον τρόπο που εξελίχθηκε το μάτι σε κάθε είδος, κατά τις ανάγκες του

Το περιοδικό Science Illustrated Νο 9 Δεκεμβρίου 2005, στη σελίδα 19, μας ενημερώνει για την ύπαρξη μιας μέδουσας, της οποίας τα μάτια είναι τόσο πρωτόγονα, αλλά και τόσο εξελιγμένα!

.

Μέδουσα με εξελιγμένα μάτια

Δηλητηριώδης μέδουσα δίνει νέα δεδομένα στους Βιολόγους για την εξέλιξη του ματιού

Μια ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου του Lund της Σουηδίας εξέτασε τα μάτια ενός είδους μέδουσας και ανακάλυψε ότι είναι ταυτόχρονα απίστευτα εξελιγμένα και πολύ πρωτόγονα.

Η δηλητηριώδης μέδουσα Tripedalia cystophora ανήκει σε μια ομάδα αρπακτικών μεδουσών, που μπορούν να κολυμπούν ακριβώς όπως τα ψάρια. Το ζώο αυτό έχει τέσσερις ομάδες αισθητηρίων της όρασης κατανεμημένες περιμετρικά στο σώμα του, που έχει σχήμα καμπάνας. Κάθε ομάδα έχει έξι μάτια, και δύο από αυτά είναι πολύ πιο εξελιγμένα από τα μάτια που διαθέτουν συνήθως τόσο απλές μορφές ζωής.

Τα μάτια μπορούν να εστιάζουν με μεγάλη ακρίβεια και οι φακοί τους δεν παρουσιάζουν καμία παραμόρφωση του ειδώλου, αλλά ο αμφιβληστροειδής είναι τοποθετημένος έτσι ώστε η εικόνα να βρίσκεται εκτός εστίας. Για τη μέδουσα, όμως, αυτό δε σημαίνει τίποτα γιατί δεν έχει εγκέφαλο που να μπορεί να ερμηνεύει τις οπτικές εντυπώσεις, και το θολό της οπτικό πεδίο, της χρησιμεύει κυρίως για να βλέπει τα μεγαλύτερα, στατικά εμπόδια. Στα θολά, μαγκρόβια υδάτινα περιβάλλοντα όπου ζουν οι μέδουσες, είναι ίσως πλεονέκτημα να μη βλέπουν πάρα πολλές ενοχλητικές λεπτομέρειες.

 

Από εξελικτικής απόψεως, οι ανακαλύψεις των ερευνητών είναι πολύ ενδιαφέρουσες. Στα ζώα και στον άνθρωπο υπάρχει ένα πολύ ευρύ φάσμα διαφόρων τύπων ματιών και ήδη στο περίφημο βιβλίο του «Για την καταγωγή των ειδών», το 1859 ο Δαρβίνος αναρωτιόταν πώς μια τόσο πολύπλοκη δομή σαν αυτήν ενός φακού με δυνατότητα εστίασης προέκυψε μέσα από την εξελικτική διαδικασία. Τέτοιες δομές δεν είναι πιθανό να εμφανίστηκαν αμέσως, αλλά ούτε είχαν βρεθεί ζώα που να αντιπροσωπεύουν κάποιο ενδιάμεσο στάδιο, έχοντας ένα ημιτελές όργανο όρασης. Έτσι η Tripedalia cystophora είναι ο "χαμένος κρίκος" τον οποίο αναζητούσαν οι Βιολόγοι.

Με βάση τις παρατηρήσεις τους, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα μάτια εξελίχθηκαν, καθώς αναγκάστηκαν να εκτελούν όλο και πιο πολύπλοκες εργασίες.

 

Όμως για την εξέλιξη αυτή, έχουμε ήδη παρουσιάσει εκτενέστερο άρθρο.

Άλλα σχετικά άρθρα μας: Η Εξέλιξη του ματιού <> Ένα ποντίκι (ξανα-)βλέπει χρώματα! <> Το τρίτο μάτι της Σαύρας