Απάντηση στο Δημιουργιστικό κείμενο τού κ. Χρήστου Σαλταούρα: "Υπήρχαν πριν τον Αδάμ άνθρωποι προδαμιαίοι;"

Μέρος 1ο: Περί τού κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν

Εξελικτική Δημιουργία
Κεντρική Σελίδα   Δημιουργισμός

Πώς Δημιουργιστές, αποκαλούν "ανοησίες" τις ερμηνείες τών αγίων Πατέρων, ενώ υποτίθεται ότι τους τιμούν!

 

Δείτε το 2ο Μέρος ΕΔΩ

Δημιουργιστές σαν τον κ. Σαλταούρα, έχοντας άγνοια τής διδασκαλίας τών αγίων Πατέρων, νομίζουν ότι ο τρόπος που αυτοί ερμηνεύουν την Αγία Γραφή, αποτελεί δόγμα τής Εκκλησίας, και ότι υποστηρίζοντας τις προσωπικές τους ερμηνείες, "σώζουν" την Εκκλησία από όσους έχουν διαφορετική άποψη. Γι' αυτό αντί να ασχοληθούν με τις αιρέσεις, επιδίδονται σε αυτόκλητη "σταυροφορία" κατά τών αδελφών τους, τους οποίους θεωρούν αντίθετους με την Ορθόδοξη πίστη. Εμπιστευόμενοι τις δικές τους ερασιτεχνικές ερμηνείες, ως "γνήσια Ορθόδοξες", υποθέτουν ότι με αυτές "τιμούν" τους αγίους Πατέρες, και τους στηρίζουν εναντίον "καινοφανών θεωριών". Στην πραγματικότητα όμως, φθάνουν στο σημείο να χαρακτηρίζουν Πατερικές ερμηνείες ως "ανοησίες", και να διατυπώνουν δικά τους δόγματα, εντελώς αντίθετα ακόμα και από Οικουμενικές Συνόδους! Με θλίψη μας, μία τέτοια περίπτωση θα εκθέσουμε με τα απαντητικά μας άρθρα προς τον κ. Σαλταούρα, ελπίζοντας ότι θα μετανοήσει και να ζητήσει συγνώμη από τους αγίους Πατέρες, για τις κακοδοξίες του.

.

Επί μέρους θέματα τού παρόντος άρθρου:

   

 

Εισαγωγή

Το άρθρο αυτό, αποτελεί το πρώτο μέρος τών απαντήσεών μας, σε ένα άρθρο που δημοσίευσε ο κ. Χρήστος Σαλταούρας, σε γνωστό φανατικό Δημιουργιστικό μπλογκ.

Συνήθως δεν ασχολούμαστε με δημοσίευση απαντήσεων, σε διάφορα Δημιουργιστικά κείμενα εναντίον μας, εκτός αν αυτά διαδίδονται επισταμένα, από άλλους φανατικούς Δημιουργιστές, ως δήθεν Ορθόδοξη απάντηση προς τις δήθεν κακοδοξίες μας. Και εδώ και πολύ καιρό, που έχουν έλθει στην αντίληψή μας οι ερμηνευτικές θεωρίες τού κ. Σαλταούρα, δημοσιευμένες σκόρπιες σε διάφορα σημεία, δεν ασχοληθήκαμε με την επίσημη αναίρεσή τους. Τώρα όμως, που γίνεται προσπάθεια να διαδοθούν ως δήθεν "οι σωστές Ορθόδοξες θέσεις", από σεκταρισμένους Δημιουργιστές και φανατικά μπλογκς, είναι καιρός να πάρει την απάντησή του, τόσο ο κ. Σαλταούρας, όσο και οι Μπλόγκερς που τον στηρίζουν, γινόμενοι κι εκείνοι έτσι συμμέτοχοι στις βλασφημίες του εναντίον αγίων Πατέρων, και εναντίον τής Δ΄ Οικουμενικής Συνόδου (όπως θα δείξουμε σε επόμενο άρθρο μας, συνέχεια αυτού).

Όπως θα παρατηρήσετε, στο άρθρο του ο κ. Σαλταούρας, ακολουθεί μία εντελώς ΑΡΝΗΤΙΚΗ προσέγγιση τού θέματος τής δημιουργίας τού ανθρώπου.

  • Ο σκοπός του ΔΕΝ είναι να παρουσιάσει τις δικές του ΛΥΣΕΙΣ, στα προβλήματα που δημιουργεί η αρχαία (και παρωχημένη σήμερα) ερμηνεία τών σχετικών χωρίων τής Γένεσης, αλλά να αναιρέσει τη μοναδική (γνωστή σ' εμάς) συνεπή λύση τού ζητήματος!

  • Δεν κάνει τον κόπο να απαντήσει: Τι είναι τα ανθρώπινα απολιθώματα που έχουν βρεθεί από τους επιστήμονες, πριν από το 5.500 π.Χ., που κατά την Αγία Γραφή έζησε ο Αδάμ;

  • Δεν κάνει τον κόπο να απαντήσει: Γιατί υπάρχει αυτή η διαφορά εκατοντάδων χιλιάδων ετών, μεταξύ τής εποχής τού Αδάμ και τών επιστημονικών αποδείξεων, για την εμφάνιση τού δικού μας είδους ανθρώπου στη γη;

  • Δεν κάνει τον κόπο να απαντήσει: Γιατί το ανθρώπινο DNA μαρτυράει μια πολύ διαφορετική ιστορία τής προέλευσής μας, από την κατεστημένη Δημιουργιστική ερμηνεία;

Αντιθέτως, ξεκινάει ένα καταστροφικό έργο, χωρίς να έχει να παρουσιάσει ΤΙΠΟΤΑ ως απάντηση, και ως εναλλακτική λύση σε όλα αυτά. Δημιουργεί έναν πλασματικό - φαντασιακό κόσμο, εντελώς άσχετο και ασύμβατο με τον πραγματικό, όπως τον έχει εξιχνιάσει με ντοκουμέντα η επιστήμη. Έναν κόσμο, που στηρίζεται όχι στα ΓΕΓΟΝΟΤΑ, αλλά στις ΑΥΘΑΙΡΕΤΕΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ.

Δεν προσπαθεί να στηρίξει τις ερμηνείες του στα πραγματικά γεγονότα, αλλά κλείνει τα μάτια στα γεγονότα, (σαν να μην υπάρχουν), και πλάθει θεωρίες ερμηνείας, αντίθετες όχι μόνο προς τις επιστημονικές αποδείξεις, αλλά και προς αγίους Πατέρες!!!

Το πρώτο αυτό μέρος τής απάντησής μας, θα περιορισθεί στο πρώτο βασικό θέμα που θίγει ο κ. Σαλταούρας, στο κατά πόσον η φράση: "κατ' εικόνα" και η φράση: "καθ' ομοίωσιν", ταυτίζονται. Για το λόγο αυτό, θα συμπεριλάβουμε στο άρθρο μας ολόκληρο το σχετικό τμήμα από το άρθρο τού κ. Σαλταούρα, και θα το αναιρέσουμε λέξη προς λέξη.

Ο κ. Σαλταούρας, ισχυρίζεται ότι η ερμηνεία "μας" για τη διαφορά μεταξύ τού κατ' εικόνα και τού καθ' ομοίωσιν, είναι ΑΝΟΗΣΙΑ, που κονιορτοποιείται από τα επιχειρήματά του.

Έτσι λοιπόν, στη συνέχεια απαντάμε σε όλα όσα επιχειρηματολογεί, με παραδείγματα και ντοκουμέντα από την Αγία Γραφή. Το σημαντικότερο όμως, το οποίο αφήνουμε για το τέλος τού άρθρου μας, είναι τα αποσπάσματα από μεγάλους Θεολόγους τής Εκκλησίας μας, αλλά κυρίως από ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ όλης τής διάρκειας τής ιστορίας τής Εκκλησίας, που ερμηνεύουν το κατ' εικόνα και το καθ' ομοίωσιν, με τον ίδιο "ανόητο" τρόπο, ακριβώς όπως κι εμείς!

Ακολουθεί η αναίρεση τού πρώτου μέρους τού άρθρου τού κ. Σαλταούρα:

 

Με καφέ: Το Δημιουργιστικό κείμενο τού κ. Σαλταούρα

Με μαύρο: Οι απαντήσεις τής Εξελικτικής Δημιουργίας

 

1. Υπάρχει "άθεη" επιστήμη;

Χρήστος Σαλταούρας:

Εσχάτως εμφανίστηκε μία αλλόκοτη θρησκευτική αντίληψη που προσπαθεί να συμβιβάσει το αντιεπιστημονικό, άθεο και υλιστικό Δόγμα της Εξελίξεως των ειδών με την Αγία Γραφή ! Η άποψη αυτή ονομάζεται ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΣΜΟΣ.

 

Απάντηση Εξελικτικής Δημιουργίας:

Κατ' αρχήν, η θεωρία τής Εξέλιξης, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΟΓΜΑ, αλλά ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ. Και μάλιστα ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΕΝΗ με τη βοήθεια τής Γενετικής, καθώς στο DNA τών κυττάρων μας, είναι καταγραμμένες από τον Ίδιο τον Δημιουργό, όλες οι μεταλλάξεις, που μαρτυρούν αψευδώς και Θεοπνεύστως, την προέλευσή μας.

Πολύ δε περισσότερο, δεν μπορεί μια Επιστημονική Θεωρία, να αποκαλείται "άθεη", όπως δεν μπορεί να ονομασθεί "άθεη" η Θεωρία τής Σχετικότητας, η Κβαντική Θεωρία, ή η Ηλεκτρολογία. Το ότι μάλιστα, εμείς οι Ορθόδοξοι Εξελικτές, την αποδεχόμαστε, χωρίς να παραβιάσουμε ούτε ένα από τα δόγματα τής Ορθόδοξης Εκκλησίας, δείχνει ότι το πρόβλημα το έχει μάλλον στη φαντασία του ο κύριος Σαλταούρας, φανταζόμενος αντιθέσεις εκεί που δεν υπάρχουν, μόνο και μόνο επειδή η θεωρία τής Εξέλιξης, καταρρίπτει τις δικές του αυθαίρετες ερμηνείες, για το τι περιλαμβάνει η Χριστιανική πίστη. Η οποία Χριστιανική πίστη, δεν εξαρτάται από τον κύριο Σαλταούρα, αλλά από τα σαφώς διατυπωμένα δόγματα τών Οικουμενικών Συνόδων τής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Οι κοσμικές επιστήμες, δεν μπορούν να θεωρηθούν, ούτε "άθεες", ούτε "ένθεες", ακριβώς επειδή το αντικείμενό τους, είναι το κτιστό, και ΟΧΙ ο Θεός. Οι επιστήμες, απλώς διαπιστώνουν με βάση ΤΗΝ ΕΜΠΕΙΡΙΑ στον φυσικό κόσμο, δια τής παρατήρησης και τού πειράματος, από τι αποτελείται, και πώς λειτουργεί ο κόσμος μας. Και δεν εμπίπτει μέσα στις δυνατότητές τους, να μας μιλήσουν για τον Θεό, ο Οποίος είναι Άκτιστος, και ανόμοιος με οτιδήποτε μπορούν αυτοί να παρατηρήσουν.

Μάλιστα, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης στο δεύτερο μέρος τής απάντησής μας, ο κ. Σαλταούρας, για να μπορέσει να διατηρήσει τις αυθαίρετες Δημιουργιστικές του ερμηνείες, φθάνει ο ίδιος να συγκρούεται όχι μόνο με την Επιστήμη, αλλά ακόμα και με δόγμα τής Δ'  Οικουμενικής Συνόδου, αποδεικνύοντας έτσι, ότι η αίρεση δεν βρίσκεται στη θεωρία τής Εξέλιξης, αλλά στις ίδιες του τις ερμηνείες!

 

2. Εισαγωγή για τις ερμηνείες τής Εξελικτικής Δημιουργίας

Χρήστος Σαλταούρας:

Σύμφωνα με τον  ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΣΜΟ, υπάρχει Θεός δημιουργός ο οποίος δημιούργησε προοδευτικά την Κτίση. Αυτός έκανε την Μεγάλη Έκρηξη και μέσω της κατευθυνόμενης από αυτόν Εξέλιξης δημιουργήθηκαν τα πάντα και η ζωή. Μέσω της Εξέλιξης ο Θεός δημιούργησε όλα τα ζώα μέχρι και τον άνθρωπο ο οποίος προήλθε από τον πίθηκο !

Συγκεκριμένα λέγουν ότι ο Θεός διαμόρφωσε σύμφωνα με την εικόνα του ένα προϋπάρχων του ανθρώπου πλάσμα (τον πίθηκο) σε άνθρωπο – ζωντανό βιολογικά αλλά νεκρό πνευματικά (Μη ζώσα ψυχή σύμφωνα με την Εξελικτική Δημιουργία). Κατόπιν ο Άνθρωπος δέχτηκε το πνεύμα ζωής (το Άγιο Πνεύμα σύμφωνα με την Εξελικτική Δημιουργία) με εμφύσημα από τον Θεό και έγινε ζώσα ψυχή ενώ προηγουμένως δεν ήταν ζώσα ψυχή.

Ο Εξελικτικός Δημιουργισμός παρερμηνεύει φρικτά την Γραφή. Ας δούμε αναλυτικά τα εδάφια και την αναίρεση της παρερμηνείας τους.

«και είπεν ο Θεός· ποιήσωμεν άνθρωπον κατ ‘ εικόνα ημετέραν και καθ ‘ομοίωσιν, και αρχέτωσαν των ιχθύων της θαλάσσης και των πετεινών του ουρανού και των κτηνών και πάσης της γης και πάντων των ερπετών των ερπόντων επί γης γης και εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον, κατ ‘ εικόνα Θεού εποίησεν αυτόν, άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς» Γένεση 1:26-27.

Οι Εξελικτικοί Δημιουργιστές ισχυρίζονται επικαλούμενοι αυτό το χωρίο ότι ο Θεός δημιούργησε σε «δύο φάσεις» τον άνθρωπο! Στην πρώτη φάση- «κατ ‘ εικόνα»-  από τον πίθηκο διαμόρφωσε τον βιολογικά μόνο ζώντα Άνθρωπο και αργότερα με το «καθ ‘ομοίωσιν» στο επόμενο κεφάλαιο της Γενέσεως ο ζωντανός βιολογικά Άνθρωπος λαμβάνει την Πνοή Ζωής (Άγιο Πνεύμα σύμφωνα με την Εξελικτική Δημιουργία) και γίνεται Ψυχή Ζώσα!

 

Απάντηση Εξελικτικής Δημιουργίας:

Ως εδώ, ο κ. Σαλταούρας, περιγράφει σωστά τις γενικές γραμμές τής Εξελικτικής Δημιουργίας. Παραδεχόμενος όμως, ότι κατά την ερμηνεία μας, ο Θεός βρισκόταν πίσω από όλη αυτή τη διαδικασία, αυτοαναιρείται, καθώς στην αρχή περιέγραφε την Εξέλιξη ως "άθεη". Εδώ όμως, αποδεικνύεται από την ίδια του την παραδοχή, ότι ο Θεός βεβαίως "χωράει" στην Εξελικτική θεώρηση τών πραγμάτων, εφ' όσον μπορεί κάλλιστα να ειπωθεί, ότι είναι Αυτός που έθεσε σε λειτουργία όλη αυτή τη διαδικασία.

 

3. Η διπλή χρήση τής λέξεως "ασάχ" (ποιώ - κάνω)

Χρήστος Σαλταούρας:

Στα λόγια του Θεού «ποιήσωμεν άνθρωπον κατ ‘ εικόνα ημετέραν και καθ ‘ομοίωσιν» τα παρουσιάζουν ως δήθεν αναγγελία από τον Θεό της σε δύο φάσεις δημιουργία του Ανθρώπου ! Δείχνουν μάλιστα το γεγονός ότι ο Θεός ενώ λέγει ότι «κατ ‘ εικόνα ημετέραν και καθ ‘ομοίωσιν» θα «διαμορφώσει» τον Άνθρωπο – Γεν.1:26 – στο αμέσως επόμενο εδάφιο αναφέρεται ότι μόνο «κατ ‘ εικόνα Θεού εποίησεν αυτόν» ! Επίσης λέγουν ότι το ρήμα ΑΣΑΧ () που χρησιμοποιεί ο Θεός δεν σημαίνει αναγκαστικά δημιουργία εκ του μηδενός αλλά διαμόρφωση ήδη υπάρχοντος ζωντανού όντος (πίθηκος) σε Άνθρωπο !

 

Απάντηση Εξελικτικής Δημιουργίας:

Από το σημείο αυτό, ο κ. Σαλταρούρας, αρχίζει να αλλοιώνει τα νοήματα, προκειμένου να υποστηρίξει τις αιρετικές του Δημιουργιστικές θέσεις. (Το γιατί είναι αιρετικές, θα το δείξουμε στη συνέχεια, μέσα από τα ίδια του τα λόγια).

Τη χρήση τού Ασάχ, εμείς δεν την αναφέραμε για να δείξουμε, (όπως ισχυρίζεται ο κ. Σαλταούρας), τη διαμόρφωση ενός πιθήκου σε άνθρωπο. Την αναφέραμε για να δείξουμε τη διαμόρφωση ενός κατ' εικόνα τού Θεού ανθρώπου, σε καθ' ομοίωσιν.

Συγκεκριμένα, στο σχετικό μας άρθρο, λέμε τα εξής:

""Και είπε ο Θεός: Ας κάνουμε (ασάχ) άνθρωπο, (αδάμ), κατά την εικόνα και την ομοίωσή μας".

Η έμφαση εδώ, δίνεται στο ότι ο Θεός κάνει έναν "γήινο" ή "χωμάτινο" να είναι "εικόνα" Του.  Η λέξη "ποιώ" τού Ελληνικού κειμένου, στα Εβραϊκά είναι "ασά", η ίδια που χρησιμοποιείται στο Γένεσις 1: 16, και που δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην την εκ του μηδενός δημιουργία.  Συνεπώς, το εδάφιο αυτό, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι τον δημιούργησε τη στιγμή εκείνη εκ τού μηδενός, αλλά μπορεί να σημαίνει τη διαμόρφωση ενός ήδη προϋπάρχοντος χωμάτινου πλάσματος, σε ομοίωση Θεού.".

Είναι προφανές από τη διατύπωσή μας, ότι τη λέξη την υποδείξαμε, όχι για να πούμε ότι ένας πίθηκος έγινε άνθρωπος, αλλά για να πούμε, ότι ένας κατ' εικόνα τού Θεού άνθρωπος, έγινε ΚΑΙ καθ' ομοίωσιν.

Όχι βέβαια ότι αλλάζει κάτι στην έννοια τής λέξης, όπως μας την αποδίδει εδώ ο κ. Σαλταούρας. Απλώς όμως δείχνουμε, ότι είτε προσπαθεί να αλλοιώσει αυτά που λέμε, είτε δεν έχει καταλάβει τι λέμε, οπότε είναι και ακατάλληλος να αναιρέσει κάτι που δεν κατανόησε!

 

Χρήστος Σαλταούρας:

ΑΠΑΝΤΟΥΜΕ :

« και είπεν ο Θεός ποιήσωμεν (ΝΑΣΕΧ) άνθρωπον κατ ‘ εικόνα ημετέραν και καθ ‘ομοίωσιν» Γεν. 1:26.

Το ΠΟΙΗΣΩΜΕΝ(ΝΑΣΕΧ-από το ΑΣΑΧ=ποιώ) δεν σημαίνει αναγκαστικά διαμόρφωση ήδη υπάρχοντος  όντος. Το ΑΣΑΧ  όπως και το συνώνυμο ΜΠΑΡΑ  χρησιμοποιούνται στη Γραφή και με την έννοια της εκ του μηδενός δημιουργίας αλλά και της διαμόρφωσης ήδη υπάρχοντος πράγματος.

« και είδεν ο Θεός τα πάντα, όσα εποίησε (ΑΣΑΧ), και ιδού καλά λίαν» Γένεση 1:31.  Ο Θεός εκ του μηδενός εποίησε τα πάντα.

 

4. Ο κ. Σαλταούρας, ακυρώνει Δημιουργιστικό επιχείρημα!

Απάντηση Εξελικτικής Δημιουργίας:

Χαίρουμε πολύ! Κι εμείς τι είπαμε; Το ίδιο δεν είπαμε; Είπαμε εμείς ποτέ, ότι η λέξη σημαίνει "αναγκαστικά" τη διαμόρφωση; Γιατί εμείς δηλώσαμε σαφώς στο προαναφερθέν άρθρο μας, ότι:

"Η λέξη "ποιώ" τού Ελληνικού κειμένου, στα Εβραϊκά είναι "ασά", η ίδια που χρησιμοποιείται στο Γένεσις 1: 16, και που δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην την εκ του μηδενός δημιουργία.  Συνεπώς, το εδάφιο αυτό, δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι τον δημιούργησε τη στιγμή εκείνη εκ τού μηδενός, αλλά μπορεί να σημαίνει τη διαμόρφωση ενός ήδη προϋπάρχοντος χωμάτινου πλάσματος, σε ομοίωση Θεού.".

Δηλαδή ο κ. Σαλταούρας, πάει να μας αποδείξει αυτό που πρώτοι εμείς είχαμε δηλώσει! Ότι η λέξη, δεν σημαίνει κατ' ανάγκην κάτι, αλλά ότι μπορεί να έχει και διαφορετική έννοια. Ουσιαστικά δηλαδή, παραθέτει ένα σωρό εβραϊκούς χαρακτήρες, χωρίς κανένα λόγο, αφού δεν υπήρχε κανένας λόγος, να μας αποδείξει κάτι που κι εμείς λέγαμε εξ αρχής!

Ή μάλλον, για έναν και μόνο λόγο παραθέτει τα Εβραϊκά: Για να δημιουργήσει εντυπώσεις στους απρόσεκτους αναγνώστες, ότι δήθεν κάτι αποδεικνύει, μέσα από την ίδια την Εβραϊκή γλώσσα!

Αφού λοιπόν δεν διαφωνούμε σε αυτό, προς τι τα Εβραϊκά, αν όχι μόνο και μόνο για δημιουργία εντυπώσεων;

Στην πραγματικότητα όμως, ο κ. Σαλταούρας, με την παράθεση Εβραϊκών, και με την παραβίαση "ανοικτών πυλών", το μόνο που καταφέρνει, είναι να βάλει αυτογκόλ! Επειδή, εμείς γράφοντας εξ αρχής, ότι η λέξη: "ασάχ", δεν σημαίνει κατ' ανάγκην την εκ τού μηδενός δημιουργία, αλλά θα μπορούσε να σημαίνει και τη διαμόρφωση, είναι προφανές ότι δεν το γράψαμε για να αποδείξουμε κάτι. Είναι προφανές, ότι αφού η λέξη έχει περισσότερες από μία χρήσεις, δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως "δική μας απόδειξη".

Είναι προφανές ότι αυτή τη διπλή χρήση τής λέξης "ασάχ", την διευκρινίσαμε εξ αρχής, μόνο και μόνο, επειδή αυτή τη λέξη, τη χρησιμοποιούν κάποιοι από τους ίδιους τους Δημιουργιστές, για να μας πουν, ότι δήθεν ο άνθρωπος φτιάχθηκε κατ' ευθείαν, χωρίς καμία μετέπειτα διαμόρφωση από κατ' εικόνα σε καθ' ομοίωσιν. Και εμείς, με τη σειρά μας, τους ξεκαθαρίσαμε, ότι αυτό δεν ισχύει, γιατί η λέξη μπορεί να σημαίνει και τη διαμόρφωση, και όχι κατ' ανάγκην το κατ' ευθείαν!

Έτσι λοιπόν, ο κ. Σαλταούρας, ερχόμενος να ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΕΙ αυτό που εξ αρχής λέγαμε, ο ίδιος ΑΚΥΡΩΝΕΙ το Δημιουργιστικό αυτό επιχείρημα, που θέλει τη λέξη "ασάχ" ως μονοσήμαντη!

Ευχαριστούμε κ. Σαλταούρα για την παραδοχή!

 

5. Το "κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν" ως Εβραϊσμός

Χρήστος Σαλταούρας:

Η φράση «κατ‘ εικόνα ημετέραν και καθ ‘ομοίωσιν» είναι Εβραϊσμός (Συνωνυμικός Παραλληλισμός)και σημαίνει η κάθε λέξη το ίδιο πράγμα όχι διαφορετικό. Π.χ: Δευτερονόμιο 31: 8 «και Κύριος ο συμπορευόμενος μετά σου ουκ ανήσει σε, ουδέ μη σε εγκαταλίπη» Δεν θα σε αφήσει ούτε θα σε εγκαταλείψει. Το «αφήνω» και το «εγκαταλείπω» είναι συνώνυμα. Ο Εβραϊκός Συνωνυμικός Παραλληλισμός κακώς χρησιμοποιείται για την δήθεν σε δύο φάσεις δημιουργία του άνθρώπου.

 

Απάντηση Εξελικτικής Δημιουργίας:

Το ότι κάποιοι Εβραϊσμοί είναι πράγματι συνωνυμικοί, ΔΕΝ σημαίνει ότι ΟΛΟΙ οι Εβραϊσμοί αυτού τού είδους είναι συνωνυμικοί, ούτε ότι στην περίπτωση τού "κατ' εικόνα" και "καθ' ομοίωσιν", έχουμε πράγματι Εβραϊσμό. Και αυτή τη δήλωση, την αποδεικνύουμε ως εξής:

 

Α. Οι Εβραϊσμοί, κατά κανόνα ΔΕΝ είναι απολύτως συνωνυμικοί

1ο Παράδειγμα:

Το πασίγνωστο παράδειγμα, τών λόγων που είπε η Παναγία, όταν συνάντησε την Ελισσάβετ, που είναι Εβραϊσμός, δείχνει ότι δεν είναι απολύτως συνώνυμες οι δύο φράσεις που είπε ως Εβραϊσμό:

"Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριον και ηγαλλίασε το πνεύμά μου επί τω Θεώ τω σωτήρί μου" (Λουκάς 1/α: 46,47).

Στον γνωστότατο αυτό Εβραϊσμό τής Παναγίας, άλλο είναι το: "μεγαλύνω", και άλλο το: "αγάλλομαι". Επίσης, η λέξη: "ψυχή" τού πρώτου σκέλους τού Εβραϊσμού, είναι ευρύτερη έννοια από το "πνεύμα" τού δευτέρου σκέλους. (Νοηματικά, και όχι ετυμολογικά, καθώς η λέξη "πνεύμα", ετυμολογικά είναι πολύ ευρύτερη, σημαίνοντας από το φύσημα τού ανέμου, ως το φάντασμα). Ας θυμηθούμε το χωρίο Α΄ Θεσσ. 5/ε: 23: "Αυτός δε ο Θεός της ειρήνης αγιάσαι υμάς ολοτελείς, και ολόκληρον υμών το πνεύμα και η ψυχή και το σώμα αμέμπτως εν τη παρουσία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού τηρηθείη".

Είναι προφανές εδώ, ότι άλλη λέξη είναι η "ψυχή", και άλλη λέξη το "πνεύμα", το οποίο είναι το ανώτερο μέρος τής ψυχής, γι' αυτό και εδώ αντιδιαστέλλεται από την ψυχή. Και το ότι σε κάποια χωρία, η λέξη: "πνεύμα", μπορεί να χρησιμοποιείται και για την ψυχή, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι οι λέξεις είναι ταυτόσημες, αλλά σημαίνει ότι η μία είναι υποσύνολο τής άλλης. (Όπως το κατ' εικόνα, αποτελεί υποσύνολο τού καθ' ομοίωσιν).

 

2ο Παράδειγμα:

Ας δούμε ένα δεύτερο παράδειγμα, που ο κ. Σαλταούρας, το γνωρίζει καλά, μια και ασχολείται με τα αντιαιρετικά:

Είναι η πασίγνωστη εντολή τού Θεού προς τους Ισραηλίτες, μία εκ τών 10 βασικών εντολών:

"ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον ουδέ παντός ομοίωμα όσα εν τω ουρανώ άνω και όσα εν τη γη κάτω και όσα εν τοις ύδασιν υποκάτω της γης. Ου προσκυνήσεις αυτοίς ουδέ μη λατρεύσης αυτοίς" (Έξοδος 20/κ: 4,5).

Επιλέξαμε αυτό το χωρίο, επειδή έχει δύο Εβραϊσμούς μαζί: "είδωλον - ουδέ - ομοίωμα" και "προσκυνήσεις - ουδέ - λατρεύσης".

Γνωρίζει πολύ καλά ο κ. Σαλταούρας, ότι άλλο είναι το είδωλο, και άλλο το ομοίωμα. Ένα ομοίωμα, μπορεί να είναι είδωλο, μπορεί όμως και όχι. Γι' αυτό ο Ίδιος ο Θεός που απαγορεύει τα ομοιώματα, διέταξε πάνω από την Κιβωτό τής Διαθήκης, να υπάρχουν ομοιώματα αγγέλων!

Γνωρίζει επίσης πολύ καλά ο κ. Σαλταούρας, ότι άλλο είναι η λατρεία και άλλο η προσκύνηση. Και ότι μια προσκύνηση μπορεί να είναι λατρευτική, αλλά μπορεί να είναι και τιμητική και νόμιμη, όπως η προσκύνηση τού Ιησού τού Ναυή προς τον άγγελο, τού Ιακώβ προς τον Ιωσήφ, τού Κορνηλίου προς τον Πέτρο, κλπ.

Στην πραγματικότητα, η λέξη: "είδωλο", είναι υποσύνολο τής λέξης: "ομοίωμα", γι' αυτό και μερικές φορές χρησιμοποιούνται συνωνυμικά. Ομοίως, η λέξη: "λατρεία", είναι συχνά υποσύνολο τής λέξης "προσκύνηση", (και αλλού το αντίστροφο).

Κατά τον ίδιο τρόπο, το "κατ' εικόνα", αποτελεί υποσύνολο τού "καθ' ομοίωσιν", και δεν ταυτίζονται, αν δεχθούμε ότι εδώ πρόκειται για Εβραϊσμό.

 

3ο Παράδειγμα:

Κρατήσαμε ως τρίτο (και τελευταίο εδώ) παράδειγμα, το παράδειγμα που παρουσίασε ο ίδιος ο κ. Σαλταούρας! Μας λέει ο κ. Σαλταούρας:

"Π.χ: Δευτερονόμιο 31: 8 «και Κύριος ο συμπορευόμενος μετά σου ουκ ανήσει σε, ουδέ μη σε εγκαταλίπη» Δεν θα σε αφήσει ούτε θα σε εγκαταλείψει. Το «αφήνω» και το «εγκαταλείπω» είναι συνώνυμα."

Ερώτηση δική μας προς τον κ. Σαλταούρα:

Αν δηλαδή κ. Σαλταούρα, πεις: "αφήνω το παιδί μου στο παγκάκι τού Εμπορικού Κέντρου", είναι κατά τη γνώμη σου, το ίδιο, σαν να λες: "εγκαταλείπω το παιδί μου στο παγκάκι τού Εμπορικού Κέντρου";

Είναι προφανές, ότι η λέξη: "εγκαταλείπω", είναι υποσύνολο τής λέξης: "αφήνω", επειδή μπορεί να αφήσεις κάτι ΓΙΑ ΛΙΓΟ, αλλά μπορεί να το αφήσεις και για πάντα, εγκαταλείποντάς το! Και άλλο είναι το αφήνω, και άλλο το εγκαταλείπω, εννοιολογικά.

Συνεπώς, σε έναν Εβραϊσμό, συνήθως δεν είναι απολύτως όμοιες οι λέξεις τών δύο τμημάτων τού Εβραϊσμού, (όπως μας παραπληροφορεί ο κ. Σαλταρούρας στο άρθρο του). Και ακόμα και αν δεχθούμε ότι στο ζήτημα τού "κατ' εικόνα" και "καθ' ομοίωσιν" έχουμε Εβραϊσμό, αυτό όχι μόνο δεν δικαιώνει τον κ. Σαλταούρα, αλλά δείχνει ότι έχουμε και εδώ, διαφορετικές έννοιες, στα δύο άκρα τού Εβραϊσμού.

Ο κ. Σαλταούρας λοιπόν, διαψεύδεται ακόμα και από το ίδιο του το παράδειγμα!

 

 

Β. Γιατί δεν έχουμε Εβραϊσμό και στο επόμενο χωρίο;

Στην περίπτωσή μας, ακόμα και αν δεχθούμε ότι οι φράσεις: "κατ' εικόνα" και "καθ' ομοίωσιν", αποτελούν Εβραϊσμό, (κάτι αναπόδεικτο από τον κ. Σαλταούρα), το ότι δεν αναφέρεται ΚΑΙ στα δύο υπό εξέτασιν χωρία το "καθ' ομοίωσιν", (δηλαδή στα Γένεσις 1/α: 26, και Γένεσις 1/α: 27), αλλά στο δεύτερο, αναφέρεται ΜΟΝΟ το κατ' εικόνα, δείχνει ότι η Γένεση κάτι θέλει να μας πει. Διαφορετικά, θα διατηρούσε τον Εβραϊσμό και στο επόμενο χωρίο, και δεν θα το τελείωνε ΜΟΝΟ στο κατ' εικόνα.

Συνεπώς, ο κ. Σαλταούρας, κάνει σοβαρό λάθος, αν νομίζει ότι το δεύτερο σκέλος ενός Εβραϊσμού είναι κατ' ανάγκην ίδιο με το πρώτο. Αλλά όπως δείξαμε, μπορεί να σημαίνει διαφορετικά πράγματα. Και είτε έχουμε εδώ Εβραϊσμό, είτε όχι, δεν αποδεικνύει τίποτα, εναντίον τής ερμηνείας μας. Αντιθέτως, το ότι δεν επαναλαμβάνεται ο υποτιθέμενος Εβραϊσμός, δείχνει ότι το Θεόπνευστο κείμενο τής Γενέσεως, κάτι θέλει να μας πει, γι' αυτό στο δεύτερο σκέλος τής αφήγησης, παραλείπει το "καθ' ομοίωσιν". Και στην Αγία Γραφή, τίποτα δεν είναι τυχαίο και χωρίς σκοπό.

 

Γ. Οι... "ασύνδετες" αντιφάσεις τού κ. Σαλταούρα

Χρήστος Σαλταούρας:

Μάλιστα στο Εβραϊκό κείμενο η φράση «κατ‘ εικόνα ημετέραν και καθ ‘ομοίωσιν» γράφεται ασυνδέτως- . Χωρίς δηλαδή το συνδετικό μόριο ΒΑΒ =ΚΑΙ. Αυτό συνηγορεί επίσης υπέρ του επιχειρήματος του Εβραϊκού Συνωνυμικού Παραλληλισμού και κονιορτοποιεί τις ανοησίες περί δύο φάσεων δημιουργίας.

 

Απάντηση Εξελικτικής Δημιουργίας:

Εδώ, όπως θα παρατηρήσει ο αναγνώστης στη συνέχεια, ο κ. Σαλταούρας, κάνει ένα σωρό λογικά "σάλτα", και ΑΥΤΟΑΝΑΙΡΕΙΤΑΙ!

Προσέξτε, πόσο προβληματικό είναι το παραπάνω επιχείρημά του:

 

1ο Σφάλμα: Η αναξιοπιστία τού Μασοριτικού κειμένου:

Δεν κονιορτοποιεί τίποτα, η έλλειψη τού "και" από το Εβραϊκό. Γιατί το κείμενο τών Εβδομήκοντα, (που έχει το "και"), είναι κατά τουλάχιστον 1000 χρόνια αρχαιότερο κείμενο, από το Μασοριτικό Εβραϊκό κείμενο, το οποίο εμπιστεύεται τόσο πολύ ο κύριος Σαλταούρας, κατά το υπόδειγμα τών Προτεσταντών. (Τους οποίους Προτεστάντες αντιγράφει και κατά τον Δημιουργισμό που υποστηρίζει).

Και ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, και οι Απόστολοι, και όλοι οι πατέρες τής Εκκλησίας, το κείμενο τών Εβδομήκοντα (Ο') χρησιμοποιούσαν και χρησιμοποιούν, και όχι το Μασοριτικό κείμενο τών απίστων στον Χριστό Εβραίων, που εμπιστεύεται τόσο πολύ ο κύριος Σαλταούρας, τού οποίου τα αρχαιότερα χειρόγραφα έχουμε από το 1000 μ.Χ. περίπου! Η Ορθόδοξη Εκκλησία, μέχρι και σήμερα, για 2000 χρόνια, χρησιμοποιεί το κείμενο τών Εβδομήκοντα και όχι το Μασοριτικό - Εβραϊκό τού κ. Σαλταούρα, τού οποίου τα χειρόγραφα τα έχουμε ακόμα και από προ Χριστού χρονολογίες! Και όταν υπάρχει μεταξύ τών δύο αυτών κειμένων διαφορά, δεν θα δεχθούμε το Εβραϊκό, αλλά το κατά 1000 χρόνια αρχαιότερο, που χρησιμοποιεί η Εκκλησία. (Μπορεί ο αναγνώστης να δει τού λόγου μας το αληθές, στον ακόλουθο δεσμό τής Ορθόδοξης Διαδικτυακής Εγκυκλοπαίδειας για το κείμενο τών Εβδομήκοντα, και για το πολύ νεότερο Εβραϊκό, επίσης εδώ).

Το Εβραϊκό κείμενο, είναι τόσο πειραγμένο στη Γένεση, σε σύγκριση με το αρχαιότερο κείμενο τών Εβδομήκοντα, που ενώ το κείμενο τών Εβδομήκοντα τοποθετεί τον Αδάμ στο 5.500 π.Χ., (κάτι που δέχεται επίσημα η Ορθόδοξη Εκκλησία), το Μασοριτικό, τον τοποθετεί στο 4.000 π.Χ.! Δηλαδή αλλοιώνοντας αμέτρητα χωρία τής Γενέσεως, παραχαράσσει τις γενεαλογίες τού κειμένου τής Γενέσεως, κόβοντας συνολικά 1.500 χρόνια!

Αυτό το κείμενο μας προτείνει ο κ. Σαλταούρας, όπως και οι Προτεστάντες, σε αντίθεση με το κείμενο που μας προτείνει η Εκκλησία!

Η μετάφραση τών Εβδομήκοντα, ΔΕΝ έγινε από το Μασοριτικό κείμενο που μας παρουσιάζει εδώ ο κ. Σαλταούρας, αλλά από ένα πολύ αρχαιότερο κείμενο, που πλέον δεν υπάρχει! Οπότε, όλα του τα σχετικά επιχειρήματα περί "Εβραϊκού πρωτοτύπου", είναι χωρίς αντικείμενο. Γι' αυτό κι εμείς, όσες φορές αναφερόμαστε στις Εβραϊκές λέξεις τών κειμένων που εξετάζουμε, το κάνουμε υπό τύπον "ερμηνευτικής πρότασης", και όχι "δόγματος". Η απόδειξη για την ύπαρξη ανθρώπων πριν από την εποχή τού Αδάμ, όπως αυτή καταγράφεται στην Αγία Γραφή, δεν προκύπτει ευθέως, ούτε από την Αγία Γραφή, ούτε από ερμηνευτικές αλχημείες, αλλά από το DNA μας! Πράγμα χειροπιαστό και τεκμηριωμένο, και ανεξάρτητο δογματικών ερμηνειών.

Εμείς δεν πάμε να κάνουμε επιστήμη, ερμηνεύοντας Αγιογραφικά και άλλα χωρία, αλλά δίνουμε μία συνεπή ερμηνεία, και με την Ορθοδοξία, και με την Επιστήμη, έχοντας υπ' όψιν μας, τις τεκμηριωμένες αποδείξεις τής Επιστήμης για τον ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ, και όχι για τον κόσμο τών Δημιουργιστών, που προκύπτει ως φανταστικό κατασκεύασμα αυθαίρετων ερμηνειών, και έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις αποδείξεις που έχει παρουσιάσει η Επιστήμη.

 

2ο Σφάλμα: Η ασύνδετη πρόταση, αντιφάσκει στο προηγούμενο επιχείρημα τού κ. Σαλταούρα!

Το ενδιαφέρον τής παραπάνω πρότασης τού κ. Σαλταούρα, είναι ότι αναιρεί, αυτά που έγραφε ο ίδιος ο κ. Σαλταούρας, στο προηγούμενο επιχείρημά του, περί "Εβραϊσμού"!

Γράφει εδώ ο κ. Σαλταούρας:

"στο Εβραϊκό κείμενο η φράση «κατ‘ εικόνα ημετέραν και καθ ‘ομοίωσιν» γράφεται ασυνδέτως. Χωρίς δηλαδή το συνδετικό μόριο ΒΑΒ=ΚΑΙ. Αυτό συνηγορεί επίσης υπέρ του επιχειρήματος του Εβραϊκού Συνωνυμικού Παραλληλισμού και κονιορτοποιεί τις ανοησίες περί δύο φάσεων δημιουργίας".

Όπως όμως θα δείξουμε με στοιχεία, το μόνο που κονιορτοποιεί αυτή η παραδοχή, είναι το ίδιο το προηγούμενο επιχείρημά του!

Ένας Εβραϊσμός αυτού τού είδους που εξετάζουμε, μεταξύ τών δύο σκελών του, περιέχει κάποιον σύνδεσμο, όπως το "και", το "ουδέ", το "μηδέ", κλπ. Ας θυμηθούμε του Εβραϊσμούς που είδαμε πιο πάνω:

"ουκ ανήσει σε, ουδέ μη σε εγκαταλίπη"

"ου ποιήσεις σεαυτώ είδωλον ουδέ παντός ομοίωμα"

"Ου προσκυνήσεις αυτοίς ουδέ μη λατρεύσης αυτοίς"

"Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριον και ηγαλλίασε το πνεύμά μου επί τω Θεώ τω σωτήρί μου"

Παρατηρούμε στα παραπάνω, ότι οι Εβραϊσμοί, έχουν συνδέσμους. Αν όμως δεχθούμε, τη φράση περί τού κατ' εικόνα και τού καθ' ομοίωσιν, όπως μας τη δίνει ο κ. Σαλταούρας, από το πειραγμένο Εβραϊκό κείμενο τού 10ου μ.Χ. αιώνα, τότε πλέον δεν έχουμε Εβραϊσμό!

Δηλαδή ο κ. Σαλταούρας, ενώ τόση ώρα επιχειρηματολογεί, για να μας πείσει ότι η φράση περί τού κατ' εικόνα, είναι Εβραϊσμός, εδώ κόβει τον σύνδεσμο, και η φράση πλέον παύει να είναι Εβραϊσμός, και ο κ. Σαλταούρας αυτοαναιρείται! Το μόνο δηλαδή που κονιορτοποιεί ο κ. Σαλταούρας με αυτό του το επιχείρημα, είναι το... προηγούμενο επιχείρημά του, και αποδεικνύει ο ίδιος εκ τών πραγμάτων, ποιος είναι τελικά που λέει ανοησίες!

 

3ο Σφάλμα: Οι ασύνδετες προτάσεις, δεν αποτελούν Εβραϊσμό, αλλά... επεξήγηση

Ας δούμε στην Αγία Γραφή, πώς χρησιμοποιούνται οι παρόμοιες ασύνδετες προτάσεις, (στην περίπτωση που θα δεχόμασταν το παραποιημένο Εβραϊκό κείμενο τού κ. Σαλταούρα). Θα χρησιμοποιήσουμε φράσεις, από το ίδιο το Εβραϊκό κείμενο που χρησιμοποιεί κι εκείνος, για να δείξουμε, πώς χρησιμοποιούνται εκεί, και αν είναι σωστά τα συμπεράσματά του, ακόμα και αν δεχθούμε το αλλοιωμένο Μασοριτικό του κείμενο. Γιατί ούτε αυτό τον βοηθάει στις θεωρίες του!

Γένεσις 9/θ: 4: "κρέας όμως με την ζωήν αυτού, με το αίμα αυτού, δεν θέλετε φάγει". (Στα Εβραϊκά μπορείτε να το δείτε ΕΔΩ).

Στο χωρίο αυτό, δεν έχουμε σύνδεσμο. Δεν έχουμε λοιπόν Εβραϊσμό, αλλά επεξήγηση! Ο Θεός εξηγεί στον Νώε, ότι όταν λέει: "ζωή", εννοεί να μη φάνε το αίμα τού ζώου. Αν όμως προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε το χωρίο, με βάση τις ερμηνείες τού κ. Σαλταούρα, ότι δήθεν εδώ έχουμε Εβραϊσμό, και ότι το πρώτο μέρος τής "εξίσωσης" είναι όμοιο με το δεύτερο, τότε πρέπει να θεωρήσουμε, ότι όποτε λέμε τη λέξη: "ζωή", εννοούμε "αίμα", και το αντίστροφο!

Ας δούμε άλλο ένα παρόμοιο χωρίο:

Β΄ Βασιλέων 12/ιβ: 4: "Παν το αργύριον των αφιερωμάτων το εισφερόμενον εις τον οίκον του Κυρίου, το αργύριον εκάστου διερχομένου εις τους απαριθμουμένους, το αργύριον εκάστου κατά την εκτίμησιν αυτού, παν το αργύριον το οποίον ήθελεν ελθεί εις την καρδίαν τινός να προσφέρη εις τον οίκον του Κυρίου".

Διαλέξαμε αυτό το χωρίο, επειδή υπάρχει ΤΕΤΡΑΠΛΗ επανάληψη παρόμοιων φράσεων. Την κάθε μία από αυτές τις 4 φράσεις , ο μεταφραστής την έχει διαχωρίσει με κόμμα, και όχι με σύνδεσμο, όπως συμβαίνει στους Εβραϊσμούς.

Είναι προφανές στον αναγνώστη, ότι ενώ μιλάμε για 4 παραπλήσια πράγματα, κάθε μία από αυτές τις τέσσερεις προτάσεις, έχει λίγο διαφορετικό νόημα από τις άλλες τρεις. Και απλώς αποτελεί συμπλήρωμα, ή επεξήγηση. Όχι όμως πλήρη ταύτιση νοήματος.

Σύμφωνα με τον κ. Σαλταούρα όμως, αν θελήσουμε να εκλάβουμε αυτές τις έννοιες ως ταυτόσημες, τότε έχουμε μια τετραπλή επανάληψη τού ίδιου πράγματος! Κάτι που εκτός από προφανώς λάθος, θα ήταν και εντελώς εξωπραγματικό και κακοδιατυπωμένο, σε οποιοδήποτε κείμενο.

Κατά τον ίδιο τρόπο, ακόμα και αν δεχθούμε το διαστρεβλωμένο κείμενο τών Μασοριτών, που προτιμάει ο κ. Σαλταούρας από εκείνο τών Εβδομήκοντα, και πάλι είναι προφανές, ότι η έλλειψη συνδέσμου μεταξύ τού "κατ' εικόνα" και τού "καθ' ομοίωσιν", δεν μιλάει για ταυτόσημες έννοιες, όπως θέλουν διάφοροι Δημιουργιστές, όπως ο κ. Σαλταούρας, αλλά για διαφορετικές έννοιες, με συμπληρωματικά νοήματα.

 

Δ. Διάφορες αποδώσεις τών λέξεων "εικόνα" και "ομοίωση"

Χρήστος Σαλταούρας:

Στο εδάφιο Γένεση 5:1 η Εβραϊκή λέξη που οι Εβδομήκοντα μεταφράζουν ως ΕΙΚΟΝΑ είναι η ΙΔΙΑ που στο εδάφιο Γένεση 1:26 μεταφράζουν ως ΩΜΟΙΩΣΗ και στο Γένεση 5:3 μεταφράζεται ως ΙΔΕΑ !

ΟΜΟΙΩΣΗ=ΕΙΚΟΝΑ/ΜΟΡΦΗ

 

Απάντηση Εξελικτικής Δημιουργίας:

Όπως έχει φανεί σαφώς στα προηγούμενα,

α) δεν έχει καμία σημασία, πώς αποδίδονται οι λέξεις τού Μασοριτικού στους Εβδομήκοντα, από τη στιγμή που δεν έχουμε το αρχικό Εβραϊκό κείμενο, από το οποίο έγινε η Μετάφραση τών Εβδομήκοντα. Και ακόμα και αν εκλάβουμε ότι το σωστό είναι το Μασοριτικό, τότε η μετάφραση τών Εβδομήκοντα, δεν θα παρουσίαζε καμία αποδεικτική ισχύ, εφ' όσον θα ήταν αναξιόπιστη!

β) Επίσης δεν έχει καμία σημασία η απόδοση τών Εβδομήκοντα στα συγκεκριμένα διαφορετικά χωρία, από τη στιγμή που ήδη δείξαμε, ότι δύο παράλληλες εκφράσεις στην Αγία Γραφή, είναι κατά κανόνα διαφορετικές μεταξύ τους, όπως συμβαίνει με το "κατ' εικόνα" και το "καθ' ομοίωσιν", και

γ) Παρουσιάζοντας ο ίδιος ο κ. Σαλταούρας, διαφορετικές έννοιες στη μετάφραση ακόμα και τής ίδιας λέξης, αποτελεί στραμπούλιγμα τής λογικής, να θεωρήσουμε ότι δύο ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ λέξεις, όπως είναι "εικόνα" και "ομοίωσις", πρέπει κατ' ανάγκην να τις εκλάβουμε με την ίδια έννοια όπως θέλει εκείνος!

 

Ε. Πώς κατανόησαν και ερμήνευσαν διάφοροι πατέρες και Θεολόγοι τής Ορθοδοξίας το κατ' εικόνα και το καθ' ομοίωσιν

Είδαμε στα παραπάνω, ότι ο κ. Σαλταούρας, μη έχοντας συναίσθηση τών εντελώς ανεδαφικών ερμηνειών του, χαρακτηρίζει την ερμηνεία ημών τών Εξελικτικών Δημιουργιστών ως "ανοησίες", τις οποίες δήθεν "κονιορτοποίησε" με τα επιχειρήματά του.

Ας δούμε λοιπόν, ποιοι άλλοι έλεγαν τις ίδιες "ανοησίες" με εμάς, ώστε ο κ. Σαλταούρας, τους υποτιμά ως "ανοήτους" και αυτούς, εφ' όσον δεν αντιλαμβάνονται τις δικές του "υψηλές" ερμηνείες:

 

Άγιοι τής Εκκλησίας που διαψεύδουν τον κ. Σαλταούρα:

Άγιος Βασίλειος Καισσαρείας:

"Το μεν γαρ κατ εικόνα φύσει δέδοται ημίν και αμετάβλητον εξ αρχής και εις τέλος συμπάρεστι, το δε καθ' ομοίωσιν εκ προαιρέσεως και οίκοθεν ύστερον κατορθούμεν. Εν μεν ουν τη πρώτη βουλή λέγων ο Θεός Ποιήσωμεν άνθρωπον κατ' εικόνα ημετέραν και το καθ' ομοίωσιν προσέθηκε, δεικνύς ότι και προαίρεσιν ημίν αυτεξουσίαν εμβαλεί την δυναμένην ποιήσαι ημάς ομοιωθήναι θεώ· και ουν και τοιούτοι απετελέσθημεν κατά την πρόρρησιν του Θεού. πολλοί γαρ οι ομοιωθέντες αυτώ, πάντως δε και οι ομοιωθησόμενοι, καν μη και πάντες". (Αγ. Βασιλείου: "Περί τής τού ανθρώπου κατασκευής": παρ. 20).

"Το γαρ μη παρέργως ακούειν τών θεολογικών φωνών, αλλά πειράσθαι τον εν εκάστη λέξει και εν εκάστη συλλαβή κεκρυμμένον νουν εξιχνεύειν, ουκ αργών εις ευσέβειαν, αλλά γνωριζόντων τον σκοπόν τής κλήσεως ημών. Ότι πρόκειται ημίν ομοιωθήναι Θεώ, κατά το δυνατόν ανθρώπου φύσει. Ομοίωσις δε, ουκ άνευ γνώσεως". (Αγίου Βασιλείου: "Περί τού Αγίου Πνεύματος" PG 32, st. 69). (Κατά τον άγιο Βασίλειο, το καθ' ομοίωσιν δεν είναι δεδομένο σε όλους, αλλά "πρόκειται" να γίνει αυτή η ομοίωση, προς τους κεκλημένους προς αυτό).

 

Άγ. Ιωάννης ο Δαμασκηνός:

"Όταν λοιπόν αυτά ήταν έτσι, ο Θεός δημιουργεί με τα χέρια του τον άνθρωπο και από ορατή και από αόρατη φύση, ν’ αποτελεί δική του εικόνα και ομοίωση· το σώμα το έπλασε από τη γη, ενώ με το δικό του φύσημα έδωσε τη λογική και νοερή ψυχή, πράγμα το οποίο το ονομάζουμε θεία εικόνα. Διότι το νοερό και το αυτεξούσιο του ανθρώπου δείχνει το «κατ’ εικόνα», ενώ η, όσο είναι δυνατόν, ομοιότητα στην αρετή δείχνει το «καθ’ ομοίωσιν»." ("Έκδοσις Ακριβής τής Ορθοδόξου Πίστεως", κεφ. 26). ["Επεί δε ταύτα ούτως είχεν, εξ ορατής τε και αοράτου φύσεως δημιουργεί τον άνθρωπον οικείαις χερσί κατ' εικόνα τε και ομοίωσιν, εκ γης μεν το σώμα διαπλάσας, ψυχήν δε λογικήν και νοεράν δια του οικείου εμφυσήματος δους αυτώ, όπερ δη θείαν εικόνα φαμέν· το μεν γαρ «κατ' εικόνα» το νοερόν δηλοί και αυτεξούσιον, το δε «καθ' ομοίωσιν» την της αρετής κατά το δυνατόν ομοίωσιν". (Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Expositio fidei Section 26, line 19)].

"Είτα δημιουργεί τον άνθρωπον χερσίν ιδίαις, χουν μεν λαβών από της γης εις διάπλασιν του σώματος, την δε ψυχήν λογικήν και νοεράν δια του οικείου εμφυσήματος αυτώ δους, ήτις κατ' εικόνα και ομοίωσιν του Θεού δεδημιουργήσθαι γέγραπται· κατ' εικόνα μεν, δια το νοερόν και αυτεξούσιον, καθ' ομοίωσιν δε δια την της αρετής κατά το δυνατόν ομοίωσιν". (Joannes Damascenus Scr. Eccl., Theol., Vita Barlaam et Joasaph [Sp.] Page 80, line 6). (Σημείωση: Η παρούσα παράγραφος, ανήκει μεν σε ψευδεπίγραφο έργο, αλλά χρησιμοποιήθηκε εδώ, μια και κυκλοφορεί στο όνομα τού αγίου Ιωάννη, λόγω τής αρχαιότητάς της, επειδή κατηγορηθήκαμε ότι αυτή η ερμηνεία μας είναι δήθεν "πρόσφατη". Άλλωστε όπως φαίνεται στην προηγούμενη παράγραφο, ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, και στα γνήσια έργα του γράφει σαφέστατα το ίδιο πράγμα, και ερμηνεύει το θέμα όπως εμείς).

 

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος:

"Εμάθετε τι εστι το κατ' εικόνα, ότι ουκ ουσίας εστίν αξία, αλλ' αρχής ομοιότης, και ότι ου κατά την της μορφής εικόνα είπεν, αλλά κατά τον της αρχής λόγον· διο και επήγαγε· Και αρχέτωσαν των ιχθύων της θαλάσσης, και των πετεινών του ουρανού, και των θηρίων και των ερπετών της γης. Ώσπερ εικόνα είπε την της αρχής δηλών εικόνα, ούτω και ομοίωσιν, ώστε κατά δύναμιν ανθρωπίνην ομοίους ημάς γίνεσθαι Θεώ, κατά το ήμερον λέγω και πράον εξομοιούσθαι αυτώ, και κατά τον της αρετής λόγον, ώσπερ και ο Χριστός φησι, Γίνεσθε όμοιοι του Πατρός υμών του εν τοις ουρανοίς". (Αγίου Ιωάννη Χρυσοστόμου: "Λόγος Β΄ εις την Γένεσιν" ).

 

Άγιος Ειρηναίος τής Λυών:

"Εν τοις πρόσθεν χρόνοις ελέγομεν κατ' εικόνα Θεού γεγονέναι τον άνθρωπον, ουκ εδείκνυτο δε· έτι  γαρ αόρατος ην  ο Λόγος, ου κατ' εικόνα ο άνθρωπος εγεγόνει· δια τούτο δη και την ομοίωσιν ραδίως απέβαλεν. Οπότε δε σαρξ εγένετο ο Λόγος του Θεού, τα αμφότερα επεκύρωσε· και γαρ και την εικόνα έδειξεν αληθώς, αυτός τούτο γενόμενος όπερ ην η εικών αυτού, και την ομοίωσιν βεβαίως κατέστησε συνεξομοιώσας τον άνθρωπον τω  αοράτω Πατρί δια του  βλεπομένου Λόγου." (Αγίου Ειρηναίου "Κατά Αιρέσεων" 5: 15).

"Όταν όμως το πνεύμα εδώ αναμεμιγμένο με την ψυχή είναι ενωμένο με το εργόχειρο του Θεού, τότε ο άνθρωπος καθίσταται πνευματικός και τέλειος εξ αιτίας της διάχυσης του Αγίου Πνεύματος, και είναι αυτός που φτιάχθηκε κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν του Θεού.  Αν όμως το Πνεύμα λείπει από την ψυχή, τότε εκείνος που είναι έτσι, είναι πραγματικά με φύση ζώου, και, έχοντας μείνει σαρκικός, θα είναι ένα ατελές ον, κατέχοντας μεν πράγματι το κατ’ εικόνα (του Θεού) κατά τον σχηματισμό του, αλλά μη έχοντας λάβει το καθ’ ομοίωσιν δια του Πνεύματος, κατ’ αυτόν τον τρόπο το ον αυτό θα είναι ατελές". (Αγίου Ειρηναίου "Κατά Αιρέσεων" 5: 6).

 

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης:

Αρχιμ. Σοφρωνίου Σαχάρωφ: "Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης"

σελίδα 151: "Εδημιουργήθημεν κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν του Τριαδικού αυτού Θεού. Η πραγματοποίησις δε της προς Εκείνον ομοιώσεως επιτυγχάνεται δια της εν ημίν αιωνίας ενοικήσεως Αυτού. Αλλ’ ως ελέχθη, εν τη υπάρξει ημών ουδέν τελείται «μηχανικώς», ως βία επιφερόμενον έστω και Άνωθεν. Ουχί. Αλλ’ ο Θεός αποκαλύπτεται εις τον άνθρωπον και «αναμένει» όπως απαντήση εις Αυτόν κατά τον δέοντα τρόπον και θελήση να ομοιωθή προς Αυτόν.".

σελίδα 162: "Δικαιολογείται ο άνθρωπος εν πρώτοις, διότι δεν θέλει να παραδεχθή εαυτόν έστω και εκ μέρους ένοχον του εν τω κόσμω κακού. Δικαιολογείται, διότι δεν γνωρίζει ότι είναι πεπροικισμένος δι’ ελευθερίας κατ’ εικόνα του Θεού, αλλά νομίζει ότι είναι απλώς φαινόμενον τι του κόσμου τούτου, και άρα εξαρτώμενος εξ αυτού.".

σελίδα 190: "Ο κτισθείς «κατ’ εικόνα Θεού», εκτίσθη δια την «καθ’ ομοίωσιν» ζωήν. Ο τυχών «σωτηρίας» εν τω Θεώ, λαμβάνει ζωήν ομοίαν προς την ζωήν του Ιδίου του Θεού. Ο Θεός είναι ο πανταχού παρών και παντογνώστης, και οι Άγιοι εν Πνεύματι Αγίω λαμβάνουν ομοίωσιν της απανταχού παρουσίας και παγγνωσίας. Ο Θεός είναι Φως, και οι Άγιοι εν Πνεύματι Αγίω γίνονται φως. Ο Θεός είναι Αγάπη περιβάλλουσα παν όν, και οι Άγιοι εν Πνεύματι Αγίω περιβάλλουν δια της αγάπης αυτών τον κόσμον όλον. Ο Θεός είναι ο Μόνος Άγιος, και οι Άγιοι εν Πνεύματι Αγίω είναι Άγιοι. Η αγιότης δεν είναι έννοια ηθική, αλλ’ οντολογική. Άγιος δεν είναι εκείνος όστις είναι άμεμπτος κατά την ανθρωπίνην ηθικήν ή, κατά το φαινόμενον της πολιτείας αυτού, υπό την έννοιαν της ασκήσεως ή εισέτι και της προσευχής (και οι Φαρισαίοι ενήστευον και ετέλουν «μακράς» προσευχάς), αλλ’ εκείνος όστις κατέστη φορεύς του Πνεύματος του Αγίου. Μόνος ο Θεός είναι Αλήθεια και Ζωή, και οι κοινωνοί του Αγίου Πνεύματος γίνονται ζωντες και αληθινοί, ενώ οι μακρυνόμενοι από του Θεού αποθνήσκουν πνευματικώς και πορεύονται εις το «σκότος το εξώτερον» (Ματθ. κβ’ 13)."

σελίδα 245: "Όταν η Θεότης ευδοκήση να συνενωθή μετά του ανθρωπίνου είναι, τότε ο άνθρωπος αισθάνεται εν εαυτώ την παρουσίαν της Θείας δυνάμεως, της μεταμορφούσης αυτόν, ποιούσης αυτόν θεοειδή, ουχί μόνον δυνάμει, «κατ’ εικόνα», αλλά και ενεργεία, «καθ’ ομοίωσιν»."

 

Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς:

«Το καθ’ ομοίωσιν είναι θείαν αποβαλόντες, το κατ’ εικόνα ουκ απωλέσαμεν» (Αγ. Γρηγορίου Παλαμά PG 150, 1148). Αν το κατ' εικόνα ήταν το ίδιο με το καθ' ομοίωσιν, πώς κατά τον άγιο Γρηγόριο, απωλέσαμε το καθ' ομοίωσιν, αλλά δεν απωλέσαμε το κατ' εικόνα;

 

Θεολόγοι τής Εκκλησίας που διαψεύδουν τον κ. Σαλταούρα:

Ιωάννης Κορναράκης:

"Η κατ' εικόνα λοιπόν δημιουργία τού ανθρώπου ήταν όρος και προϋπόθεση τής πορείας του προς το καθ' ομοίωσιν. Προς την κατάκτηση τής κατά χάρη θέωσης. Με το "σφράγισμα" τής φύσης τού ανθρώπου με στοιχεία και χαρακτήρες τής θείας εικόνας, ο Θεός χάρισε στον άνθρωπο τη θεουργική του δυνατότητα, να γίνει θεός κατά χάρη. Ο χοϊκός άνθρωπος προικίσθηκε με δημιουργικές δυνάμεις υπέρτερες τής χοϊκότητάς του.

Το ανθρώπινο χοϊκό σκεύος στα χέρια τής χάρης τού Θεού επρόκειτο να ανυψωθεί στην κατάσταση τού επουρανίου ανθρώπου, τού Θωμένου! (Α΄ Κορ. 15: 49) Η θέωση τού ανθρώπου θα εσήμαινε μετάπλαση και αναδημιουργία τού χοϊκού δημιουργήματος τού Θεού σε κοινωνό θείας φύσης!

Αλλά αν το σφράγισμα τής φύσης τού ανθρώπου με το "κατ' εικόνα", ήταν εγγύηση και δυνατότητα τής θεουργικής του χαρισματικής μετάπλασης σε επουράνιο-θεωμένο άνθρωπο, ποια μπορεί να ήταν τα αποτελέσματα για την ανθρώπινη φύση, τη χοϊκή, τα οποία προέκυψαν από την παράβαση τής παραδείσιας εντολής τού Θεού, στη μεταπτωτική του κατάσταση;..." (Ιωάννη Κορναράκη, "Σώμα και Αίμα Χριστούο", σελίδες 50 και 51).

 

Π. Ιωάννης Ρωμανίδης:

"Εάν ο άνθρωπος πλάσθηκε πράγματι κατ' εικόνα Θεού με σκοπό να τελειοποιηθεί και να ομοιάσει στον Θεό, αυτό μπορεί να κατορθωθεί μόνο μέσω της πνευματικής άσκησης της βούλησης, επειδή μόνο μέσω της πραγματικής ελευθερίας μπορεί ο άνθρωπος να γίνει όμοιος με το Θεό κατά την αγάπη. Πραγματική ελευθερία είναι η αγάπη που χαρακτηρίζει τον Θεό, η απαλλαγμένη από κάθε ανάγκη και κάθε ιδιοτέλεια. Το «έσεσθε ουν υμείς τέλειοι, ώσπερ ο πατήρ υμών ο εν τοις ουρανοίς τέλειος εστί» δεν σημαίνει ότι πρέπει ο άνθρωπος να γίνει τέλειος όπως ο αγαπών τον εαυτό του ευτυχισμένος Θεός της φιλοσοφίας και ορισμένων Σχολαστικών της Δύσης, άλλα τέλειος όπως ο απαλλαγμένος από κάθε ιδιοτέλεια και κάθε ανάγκης Θεός της Αγίας Γραφής και των Ελλήνων Πατέρων".

Λίγο πριν το τέλος τού 5ου κεφαλαίου που έχει θέμα το κατ' εικόνα και το καθ' ομοίωσιν, ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης αποδίδει σαφώς στον άγιο Ειρηναίο τη διάκριση τού "κατ' εικόνα' και τού "καθ' ομοίωσιν", αλλά και αποκαλεί αυτή τη διδασκαλία "Πατερική διάκριση", λέγοντας τα εξής:

"Το ότι ο Ειρηναίος φαίνεται να παραδέχεται τη μεταγενέστερη Πατερική διάκριση μεταξύ εικόνας και ομοίωσης δεν πρέπει να εννοηθεί από την άποψη, ότι η θεία εικόνα που απέμεινε ατελής μετά την πτώση στον άνθρωπο..." (π. Ιωάννη Ρωμανίδη: "Το Προπατορικό Αμάρτημα" (σε δημοτική μετάφραση)"

 

Σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου Ιερόθεος Βλάχος:

"Πιστεύουμε, σύμφωνα με την διδασκαλία τών αγίων Πατέρων, ότι το κατ' εικόνα είναι δυνάμει ομοίωσις και το καθ' ομοίωσιν είναι ενεργεία εικόνα. ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΤΡΟΠΟ ο άνθρωπος δημιουργημένος από τον Θεό και αναδημιουργημένος με το άγιο Βάπτισμα από την Εκκλησία, είναι δυνάμει πρόσωπο". -"Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία" (σελ. 152):

Στο βιβλίο του: "Το πρόσωπο στην Ορθόδοξη παράδοση" (σελ. 249), ο σεβ. Ναυπάκτου Ιερόθεος, παραθέτει από τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο, τα εξής:

"Θα ήθελα να αναφέρω τον χαρακτηριστικό λόγο τού αγίου Γρηγορίου τού Θεολόγου, σύμφωνα με τον οποίο ο άνθρωπος είναι "ζώον ενταύθα οικονομούμενον και αλλαχού μεθιστάμενον και πέρας τού μυστηρίου τη προς Θεόν νεύσει θεούμενον. Θεούμενον δε μετοχή τής θείας ελλάμψεως, και ουκ εις την θείαν μεθιστάμενον ουσίαν".

Δηλαδή, ο άνθρωπος είναι ένα ζωντανό ον που πρέπει να εξελίσσεται συνεχώς από την βιολογική ζωή προς την θέωση. Πρέπει συνεχώς να μεθίσταται μέχρι να γίνη θεούμενος. Αυτή η εξέλιξη χαρακτηρίζεται μυστήριο και γίνεται με την μέθεξη τής ακτίστου Χάριτος τού Θεού, που λέγεται "έλλαμψη".

Σύμφωνα με αυτά τα λόγια δηλαδή, για να είναι ο Αδάμ "άνθρωπος θεούμενος", ήταν ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ η λήψη τής ακτίστου Χάριτος τού Αγίου Πνεύματος. Και τι είναι η Θέωση; Στην ίδια αυτή παραπάνω σελίδα, ο σεβ. Ιερόθεος, παραπέμπει στη σελίδα 118 και εξής, τού βιβλίου του: "Συζητήσεις για την Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία 3", στο κεφάλαιο: "Οι θεούμενοι". Εκεί, στη σελίδα 123, ξεκαθαρίζει, ότι η λέξη: "θέωση", ταυτίζεται με το "καθ' ομοίωσιν".

Εφ' όσον λοιπόν ο Αδάμ πλάσθηκε "καθ' ομοίωσιν" Θεού, δηλαδή σε πορεία θέωσης, σημαίνει ότι είχε λάβει (κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο), τη "μετοχή τής θείας ελλάμψεως". Ή, όπως καθαρά το λέει ο Ιερόθεος Βλάχος στη σελίδα 125 τού ιδίου βιβλίου, στο κεφάλαιο για τη Θέωση:

"Επομένως, η θέωση, που είναι πατερικός όρος, δεν είναι τίποτα άλλο παρά η μέθεξη τής θείας ενεργείας, το να γίνουμε κατά Χάρη υιοί τού Θεού." Ο δε άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, μας ξεκαθαρίζει, ότι αυτή η θεία ενέργεια που οδηγεί στη θέωση, (δηλαδή στο καθ' ομοίωσιν, κατά τον Ιερόθεο Βλάχο), είναι το Άγιο Πνεύμα! Λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς:

"Τοιγαρούν ουχ η υπερούσιος ουσία τού Θεού εστιν η θεοποιός δωρεά τού Πνεύματος, αλλ' η της υπερουσίου ουσίας τού Θεού θεοποιός ενέργεια". (Συζητήσεις στην Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία, σελ. 126).

Στην αμέσως επόμενη σελίδα τού ιδίου βιβλίου, ο σεβ. Ιερόθεος, γράφει:

"Η ενέργεια αυτή τού Θεού λέγεται και Θεία Χάρη. Είτε πούμε ενέργεια, είτε πούμε Χάρη εννοούμε το ίδιο πράγμα... Ο θεόπτης άγιος Γρηγόριος Παλαμάς λέγει ότι το άκτιστο Φως και η έλλαμψη δεν είναι νόηση, αλλά θεοποιός ενέργεια. "Θεοποιός γαρ εστιν ενέργεια, τού ενεργούντος Πνεύματος ήκιστα χωριζομένη".

Στη σελίδα 138 τού ιδίου βιβλίου, λέει ο σεβ. Ιερόθεος:

"Ο άνθρωπος... είναι κατ' εικόνα Θεού και μπορεί να φθάση και στο καθ' ομοίωσιν, και αυτό το καθ' ομοίωσιν όπως αναφέραμε προηγουμένως, ταυτίζεται με τη θέωση."

 

Όπως μπορεί να παρατηρήσει ο αναγνώστης, όχι μόνο σύγχρονοι μεγάλοι Θεολόγοι, αλλά και άγιοι Πατέρες από τον 2ο μ.Χ. αιώνα ακόμα, και σε όλη τη διάρκεια τής Χριστιανικής ιστορίας, ερμηνεύουν το κατ' εικόνα και το καθ' ομοίωσιν, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που το ερμηνεύουμε κι εμείς! Γιατί όπως έχουμε δηλώσει σε όλους τους τόνους, οι ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ μας ερμηνείες, ΔΕΝ είναι "δικές μας", όπως νομίζουν οι Δημιουργιστές, αγνοώντας την Ορθόδοξη πίστη, αλλά είναι ερμηνείες τών αγίων Πατέρων και τών Οικουμενικών Συνόδων. Η δική μας πρωτοτυπία και διαφορά προς τους αρχαίους αγίους Πατέρες, είναι ΜΟΝΟ στο καθαρά ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ και ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ κομμάτι τού ζητήματος, που δεν έχει καμία απολύτως αντίφαση προς τα Ορθόδοξα δόγματα, άρα είναι απόλυτα συμβατό προς την Ορθόδοξη πίστη.

Ο κ. Χρήστος Σαλταούρας λοιπόν, (και μαζί και τα φανατικά Δημιουργιστικά μπλογκς που φιλοξενούν τις παρούσες κακοδοξίες του), όταν αποκαλεί "ανόητες" τις θέσεις μας περί τού κατ' εικόνα και τού καθ' ομοίωσιν, στην πραγματικότητα, τον χαρακτηρισμό αυτό τής ανοησίας, τον απευθύνει προς τους αγίους Πατέρες και τους μεγάλους Θεολόγους τής Εκκλησίας μας, από τους οποίους διδαχθήκαμε κι εμείς αυτή την ερμηνεία.

 

Στο σημείο αυτό, κλείνουμε το πρώτο μέρος τής απάντησής μας για το κατ' εικόνα και το καθ' ομοίωσιν. Θα ακολουθήσει το δεύτερο μέρος, για το εμφύσημα τού Θεού προς τον άνθρωπο κατά τη δημιουργία τού Αδάμ, όπου ο αναγνώστης θα δει ακόμα χειρότερες βλασφημίες κατά τής Ορθόδοξης πίστεως από τον κ. Σαλταούρα και όσους προωθούν παρόμοια άρθρα.

 

Πώς αντέδρασε ο κ. Σαλταούρας μετά από αυτό το δημοσίευμα;

Αν και από την παλαιότερη εμπειρία μας με Δημιουργιστές, ήμασταν απαισιόδοξοι, είχαμε μια αμυδρή ελπίδα ότι ο κ. Σαλταούρας θα δεχόταν τουλάχιστον τα Πατερικά χωρία που του παραθέσαμε, και τα συντριπτικά αγιογραφικά παραδείγματα. Δυστυχώς όμως, μερικοί άνθρωποι δεν έχουν την παραμικρή αγάπη για την αλήθεια, παρά μόνο τους ενδιαφέρει να διατηρήσουν πάση θυσία τις απόψεις τους!

Η αντίδραση τού κ. Σαλταούρα ήταν μια σειρά από μικρά άρθρα, δημοσιευμένα στο ίδιο φανατικό μπλογκ, που σκοπό δεν είχαν να απαντήσουν στα ντοκουμέντα που παρατέθηκαν εδώ, αλλά να δώσουν την εντύπωση ότι δήθεν απάντησε! Και μάλιστα, εμπλουτίζοντας τα επιχειρήματά του με νέα ψεύδη για το τι υποστηρίζουμε!

Δυστυχώς δεν δόθηκε απάντηση σε ΚΑΝΕΝΑ από τα επιχειρήματα αυτού τού άρθρου. Δεν σχολιάσθηκε κανένα από τα πατερικά ντοκουμέντα, που έδειχναν σαφέστατα ότι το κατ' εικόνα, δεν είναι το ίδιο ακριβώς με το καθ' ομοίωσιν.

Το μόνο που είχε μάλιστα να πει ο κ. Σαλταούρας, σχετικά με τα επιχειρήματά μας εδώ, στο πρώτο του αρθράκι, ήταν: "και ένας από τους συνεργάτες τής Εξελικτικής Δημιουργίας, σε άλλο ιστότοπο με τον οποίο συνεργάζεται, αποκάλεσε το Μασοριτικό ως πρωτότυπο Εβραϊκό"!

Συγκεκριμένα ο κ. Σαλταούρας γράφει: "στην επιχειρηματολογία σας ονομάζετε ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ ΕΒΡΑΪΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ το Μασοριτικό !".

Μιλάμε δηλαδή για μία δικαιολογία τόσο παιδιάστικη, σαν εκείνα τα νήπια, που κάνουν μια αταξία, και αντί να την παραδεχθούν, λένε: "αυτός το έκανε!" Το πρόβλημα τού κ. Σαλταούρα, ήταν αν το έκανε κάποιος άλλος, και όχι να παραδεχθεί την καθαρή αλήθεια, ότι το επιχείρημά του δεν αποδεικνύει τίποτα.

Ο συνεργάτης μας, σε άρθρο που επεξεργάσθηκε το 2005, σε άλλο ιστότοπο, έκανε βεβαίως αυτό το λάθος, επειδή δεν γνώριζε τότε, ότι άλλο είναι το πρωτότυπο Εβραϊκό και άλλο είναι το Μασοριτικό, κάτι που το έμαθε το 2010. Και όταν του υποδείχθηκε από τον κ. Σαλταούρα ότι είχε κάνει εκεί αυτό το λάθος, έσπευσε να το διορθώσει σε εκείνο τον ιστότοπο. Σε αντίθεση με τον κ. Σαλταούρα, που δεν έκανε καμία προσπάθεια να διορθώσει τις θέσεις του, μετά απ' αυτά που του παρουσιάσαμε εδώ. (Σημείωση: Από την επιμονή τού κ. Σαλταούρα με το Εβραϊκό και τη δικαιολογία του, εκλάβαμε αρχικά ότι και ο ίδιος το ταύτισε με το πρωτότυπο, κάτι που μετά από αυτή την απάντησή μας αρνήθηκε δημόσια ότι το εννόησε, και καλοπροαίρετα διορθώσαμε εδώ την παρανόησή μας, για να μην τον αδικήσουμε. Άραγε ο ίδιος θα αναιρέσει τα ψευδή που γράφει για εμάς;).

Μάλιστα ο κ. Σαλταούρας, κατάλαβε ότι έχει εκτεθεί δημόσια με τις πατερικές θέσεις για το κατ' εικόνα που δημοσιεύσαμε. Γι' αυτό προσπάθησε, όχι να πει την αλήθεια, αλλά να αποπροσανατολίσει τους αναγνώστες του. Για να "εξομαλύνει" το λάθος του, συνέχισε να γράφει ψέματα, ότι δήθεν εμείς ισχυριζόμαστε ότι το "κατ' εικόνα" είναι κάτι "εντελώς διαφορετικό" από το "καθ' ομοίωσιν". Κάτι που ο αναγνώστης αυτού τού άρθρου, γνωρίζει ότι είναι ψευδέστατο, μια και εμείς είπαμε με κάθε σαφήνεια, ότι πρόκειται για δύο έννοιες που "δεν είναι απολύτως συνώνυμες", και ότι "σε έναν Εβραϊσμό, συνήθως δεν είναι απολύτως όμοιες οι λέξεις". Αυτό, είναι το ίδιο που μπορεί ο καθένας να διαβάσει, ψάχνοντας για τη λέξη: "Συνώνυμα" στο διαδίκτυο, όπως στην ακόλουθη διεύθυνση: http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/glossology/show.html?id=158 :

"Ο όρος περιγράφει τη σημασιολογική σχέση ανάμεσα σε λεξήματα ή φράσεις: δύο -ή και περισσότερα λεξήματα ή φράσεις- είναι συνώνυμα μεταξύ τους όταν έχουν την ίδια σημασία και εμφανίζονται στα ίδια γλωσσικά περιβάλλοντα. Η συνθήκη αυτή είναι όμως σπάνια (έως ανύπαρκτη) για δύο λόγους:

α. Τα λεξήματα σπάνια εμφανίζουν ταυτότητα περιγραφικής, εκφραστικής και κοινωνικής σημασίας (στην περίπτωση αυτή μιλάμε για πλήρη συνωνυμία [complete synonymy]), γιατί συνήθως διαφοροποιούνται σε κάποιο είδος σημασίας: π.χ. αν και τα αστυνομικός και μπάτσος εμφανίζουν την ίδια περιγραφική σημασία, διαφοροποιούνται ως προς την εκφραστική, στον βαθμό που το δεύτερο είναι φορτισμένο με τη συναισθηματική στάση του ομιλητή. Όμοια, αν και τα παντοπωλείο και μπακάλικο έχουν την ίδια περιγραφική σημασία, διαφέρουν ως προς το επίπεδο ύφους τους εμφανίζοντας διαφορετική κοινωνική σημασία.

β. Ακόμα και αν δύο λεξήματα εμφανίζουν ταυτότητα στο είδος της σημασίας, είναι επίσης σπάνιο να εμφανίζουν και ισοδύναμη κατανομή (στην περίπτωση αυτή μιλάμε για απόλυτη συνωνυμία [absolute synonymy]), δηλαδή να έχουν το ίδιο ακριβώς νόημα στα κοινά περιβάλλοντα στα οποία εμφανίζονται. Το συνηθέστερο είναι δύο λεξήματα να είναι συνώνυμα σε κάποιο/α περιβάλλον/τα αλλά όχι σε όλα. Πρόκειται για το φαινόμενο της μερικής συνωνυμίας [partial synonymy]. Π.χ. στα παρακάτω εκφωνήματα τα ήρεμος και ήσυχος, επειδή μοιράζονται κάποια κοινά περιβάλλοντα (1-3) αλλά όχι όλα (4-5), είναι μερικώς συνώνυμα".

Να θυμίσουμε, (για να αναιρέσουμε τον αποπροσανατολισμό τής συζήτησης που επιχειρήθηκε από τον κ. Σαλταούρα), ότι η διαφωνία μας μαζί του, ΔΕΝ ήταν στο αν υπάρχει στο θέμα μας συνωνυμικός παραλληλισμός, αλλά στο αν οι φράσεις "κατ' εικόνα" και "καθ' ομοίωσιν", είναι ΑΚΡΙΒΩΣ ΙΔΙΕΣ, όπως ισχυριζόταν ο ίδιος! Κάτι που του αποδείξαμε με χωρία και με αγίους πατέρες, ότι δεν ισχύει!

Συνεχίζοντας τα ψεύδη του ο κ. Σαλταούρας σε νεότερο άρθρο του, γράφει: "Η ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ διδάσκει ότι το «κατ ‘ εικόνα» σημαίνει ΜΟΝΟ την βιολογική δημιουργία του ανθρώπου από τον Θεό μέσω εξέλιξης από τον πίθηκο !... Όπως καταλαβαίνεις αναγνώστη, η  βιολογική και πνευματική ζωοποίηση είναι κάτι τελείως διαφορετικό... Αυτός λοιπόν είναι ο λόγος που η ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ πολεμά τον Εβραϊκό συνωνυμικό παραλληλισμό του εδαφίου".

Ο αναγνώστης βεβαίως έχει δει πιο πάνω, ότι ούτε τον συνωνυμικό παραλληλισμό πολεμήσαμε, ούτε μιλήσαμε ποτέ για κάτι "τελείως διαφορετικό", ούτε είπαμε, ότι "το «κατ ‘ εικόνα» σημαίνει ΜΟΝΟ την βιολογική δημιουργία του ανθρώπου". (Το να πει κάποιος ότι κάτι είναι αναπόδεικτο, δεν σημαίνει και ότι το πολεμάει!) Αντιθέτως έχουμε δηλώσει ότι "Το κατ' εικόνα, είναι η δυνατότητα που έχει ο άνθρωπος ως ελεύθερο και νοήμον πλάσμα, να ομοιάσει με τον Θεό". Επίσης σε αυτό το άρθρο, εδώ πιο πάνω, γράφουμε ότι: "το κατ' εικόνα, αποτελεί υποσύνολο τού καθ' ομοίωσιν". Παραθέτουμε επίσης τα λόγια τού αγίου Σιλουανού που λένε για τον άνθρωπο: "είναι πεπροικισμένος δι’ ελευθερίας κατ’ εικόνα του Θεού... ποιούσης αυτόν θεοειδή, ουχί μόνον δυνάμει, «κατ’ εικόνα», αλλά και ενεργεία, «καθ’ ομοίωσιν»". Επίσης παραθέσαμε πιο πάνω τα λόγια τού σεβ. Ναυπάκτου Ιεροθέου Βλάχου: "Πιστεύουμε, σύμφωνα με την διδασκαλία τών αγίων Πατέρων, ότι το κατ' εικόνα είναι δυνάμει ομοίωσις και το καθ' ομοίωσιν είναι ενεργεία εικόνα".

Και μετά από αυτά, έρχεται ο κ. Σαλταούρας, να ψευσθεί δημόσια, λέγοντας ότι δήθεν υποστηρίζουμε ότι: "το «κατ ‘ εικόνα» σημαίνει ΜΟΝΟ την βιολογική δημιουργία του ανθρώπου"! Είναι θλιβερό να βλέπεις έναν Ορθόδοξο Χριστιανό, να καταλήγει σε τέτοια επίπεδα ψευδολογίας για τα λόγια τών άλλων, προκειμένου να δημιουργήσει εντυπώσεις και να καλύψει τα λάθη του! Επειδή εμείς, όπως σαφώς το γράψαμε πιο πάνω, και όπως ακριβώς το λένε και οι άγιοι πατέρες, ΔΕΝ λέμε ότι το "κατ' εικόνα" έχει μόνο βιολογική έννοια, αλλά ότι αναφέρεται στην ψυχή! Διαψεύδουμε λοιπόν και πάλι τον κ. Σαλταούρα, στις "κατασκευασμένες" από αυτόν δήθεν θέσεις μας:

"Το γαρ κατ’ εικόνα τούτο, ουχ η του σώματος έχει θέσις, αλλ’ η του νου πάντως φύσις, ου μηδέν κατά φύσιν κρείττον" (Άγ. Γρηγόριος Παλαμάς: Φιλοκαλία Δ’, σελ. 133 γ. 142, κζ’.

Σε μια κίνηση απελπισίας να δικαιολογήσει ο κ. Σαλταούρας τα αδικαιολόγητα, εφ' όσον οι θέσεις μας για τη διαφοροποίηση τού κατ' εικόνα από το καθ' ομοίωσιν αποδείχθηκαν πατερικές, επιχείρησε να κρυφτεί πίσω από το χωρίο Ιάκωβος 3/γ΄ 9: που λέει: "...τους ανθρώπους, τους καθ' ομοίωσιν Θεού γεγονότας", για να ισχυρισθεί ότι δήθεν είναι ακριβώς το ίδιο με το κατ' εικόνα, μια και δόθηκε στην ανθρωπότητα όπως το κατ' εικόνα. Και βέβαια ούτε αυτό το χωρίο, ούτε και τα άλλα σχετικά χωρία που ίσως δεν γνωρίζει, τον βοηθούν, μια και πράγματι το καθ' ομοίωσιν δόθηκε στην ανθρωπότητα, όχι μόνο στο πρόσωπο τού Αδάμ που το ξαναέχασε, αλλά και μέσω τού Κυρίου Ιησού Χριστού, που στην Καινή Διαθήκη το αποκατέστησε για όλους ως πορεία θέωσης, μέσω τού Αγίου Βαπτίσματος.

Τέλος, ο κ. Σαλταούρας, έσπευσε να "κρυφτεί" πίσω από αυθεντίες, όπως ένας Μητροπολίτης, από τον οποίο προσπάθησε να "εκμαιεύσει" μια δήλωση εναντίον μας, (κάτι που ΔΕΝ κατάφερε να πάρει, μια και αυτά που δηλώθηκαν δεν τα αρνούμαστε ούτε εμείς), και πίσω από έναν Θεολόγο, στον οποίο ένας Θεός ξέρει τι ψέματα είπε, για να του αποσπάσει αυτά που ήθελε να του απαντήσει. Γιατί αν ψεύδεται ο κ. Σαλταούρας δημόσια, στο τι πιστεύουμε, γράφοντάς το σε άρθρα, φαντασθείτε τι τερατουργήματα είπε ιδιωτικά στον άνθρωπο! Και φυσικά σίγουρα δεν του είπε ότι ο κ. Σαλταούρας, ότι ο ίδιος είναι που διαφωνεί με πλήθος αγίους πατέρες, όπως δείξαμε και σε αυτό το πρώτο μέρος τής απάντησής μας, αλλά και στο δεύτερο μέρος.

Αν και η Ορθόδοξη Εκκλησία ΔΕΝ εκφράζεται μέσω μεμονωμένων Μητροπολιτών, ή Θεολόγων, αλλά μέσω Οικουμενικών Συνόδων, για το τι είναι Ορθόδοξο, και τι είναι αίρεση, για να ακυρώσουμε και αυτή την προσπάθεια "εντυπωσιασμού" τού κ. Σαλταούρα, θα παρουσιάσουμε κι εμείς εδώ έναν διεθνώς πασίγνωστο Θεολόγο και Μητροπολίτη, που δέχεται (όπως κι εμείς) τη θεωρία τής Εξέλιξης, και έναν Θεολόγο, (και μάλιστα τον μεγαλύτερο Θεολόγο τού 20ού αιώνα, τον π. Ι. Ρωμανίδη), που και αυτός θεωρούσε τη θεωρία τής Εξέλιξης "αποδεδειγμένη".

Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης:

"Ο άνθρωπος διαφέρει από τα άλλα ζώα, αλλά δεν είναι διηρημένος από αυτά. Γι' αυτό και αν ερωτάτο σήμερα ο άγιος Μάξιμος, για τη σχέση ανθρώπου και άλλων ζώων, όπως αυτή προβάλλεται από τη σύγχρονη Βιολογία, θα έλεγε: "Ναι, ο άνθρωπος έχει βιολογικό δεσμό με τα άλλα ζώα, (όπως αποδεικνύει και η σύγχρονη Βιολογία). Αλλά και διαφέρει από αυτά ως προς το αυτεξούσιο και την ελευθερία". Η διαφορά δεν πρέπει να μας οδηγήσει στο να δεχθούμε διαίρεση, ωσάν ο άνθρωπος να μην ήταν ενωμένος με τη λοιπή δημιουργία, οπότε και θα ήταν αδύνατος ο ρόλος του ως μεσίτου μεταξύ Θεού και κόσμου, στον οποίο ρόλο επιμένει ο Μάξιμος τόσο πολύ. Αλλά και η βιολογική του ένωση με τα λοιπά ζώα, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει και διαφορά. Γιατί τα ζώα στερούνται τού αυτεξουσίου και τής ελευθερίας που έχει ο άνθρωπος.

Αν λοιπόν αρνηθούμε τη βιολογική συνέχεια τού ανθρώπου με τα άλλα ζώα, τότε η μεσιτεία τού ανθρώπου μεταξύ υλικού κόσμου και Θεού, καθίσταται αδύνατη. Και αν δεν δεχθούμε τη διαφορά μεταξύ αυτών τών δύο, τότε η μεσιτεία αυτή καθίσταται ανελεύθερη και αναγκαστική. Και αυτό έχει πελώρια σημασία, (η φιλοσοφική αυτή θέση τού αγίου Μαξίμου), ότι άλλο διαφορά και άλλο διαίρεση".

π. Ι. Ρωμανίδης:

"Συμβαίνει όμως σήμερα, η Ορθόδοξη Εκκλησία να αντιμετωπίζει ένα παράξενο φαινόμενο: και στην Παλαιά και στην Καινή Διαθήκη, αλλά και στην Παράδοση συναντά κανείς απόψεις, τις οποίες εδώ και τουλάχιστον 150 χρόνια η επιστήμη απέδειξε λανθασμένες με την πρόοδο στην έρευνα που είχαν κατ' εξοχήν οι θετικές επιστήμες. Αυτό βέβαια δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα σε έναν ο οποίος δεν καταλαβαίνει σωστά τι εννοούν οι Πατέρες όταν μιλάνε για θεοπνευστία".

Είναι πιστεύουμε προφανές, ότι οι απόψεις τού κ. Σαλταούρα, και τών συν αυτώ Δημιουργιστών, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση "θέσεις τής Ορθόδοξης Εκκλησίας", όπως θέλει να τις παρουσιάζει ο κ. Σαλταούρας, (και μάλιστα γράφοντας, εντελώς αντίθετες ερμηνείες από τους αγίους πατέρες που του παραθέσαμε και στις δύο μας απαντήσεις!). Η Ορθόδοξη Εκκλησία ΔΕΝ έχει ακόμα αποφανθεί Οικουμενικά ή Πανορθόδοξα για το πρόσφατα ανακύψαν αυτό θέμα. Και ως εκ τούτου, εμμένοντας να μας χαρακτηρίζουν "αιρετικούς" επειδή δεν συμφωνούμε με τις προσωπικές τους ερμηνείες, δείχνει και την ανορθόδοξη αντιμετώπιση τού θέματος από την πλευρά τους.

Εμείς κλείνοντας εδώ την ενασχόλησή μας με τον κ. Σαλταούρα, (αφού αποδείξαμε την αντιπατερικότητά του και την ερμηνευτική του ανεπάρκεια), θα επαναλάβουμε για μια φορά ακόμα το εξής, προς πάσα κατεύθυνση:

Η ερμηνεία που κάνουμε τής Εξελικτικής Δημιουργίας, αποτελεί απλώς μία ερμηνευτική πρόταση. Τη μοναδική που γνωρίζουμε, να βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με τα Ορθόδοξα δόγματα και τις αποδείξεις τής Επιστήμης. Και ακριβώς επειδή είναι η μοναδική που γνωρίζουμε με αυτά τα δύο χαρακτηριστικά, τη δεχόμαστε ως αληθινή και την προτείνουμε.

Εάν ο κ. Σαλταούρας, ή οποιοσδήποτε άλλος, έχει να μας παρουσιάσει μία διαφορετική, ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΑΣΗ, που να είναι ταυτόχρονα, σύμφωνη με την Ορθόδοξη πίστη, και με τις αποδείξεις τής Επιστήμης, και να λύνει καλύτερα τα προβλήματα που υπάρχουν ως προς τη συμβατότητα τής Ορθόδοξης πίστεως με τα αποδεδειγμένα ντοκουμέντα τής επιστήμης, δεν έχουμε κανένα πρόβλημα να την αποδεχθούμε.

Όμως με τη στείρα άρνηση τών Δημιουργιστών, με τον στρουθοκαμηλισμό τους να μη θέλουν καν να συζητήσουν τα προβλήματα αυτά συμβατότητας τής καθιερωμένης αρχαίας ερμηνείας, με τις αποδείξεις τής σύγχρονης επιστήμης, δεν είναι δυνατόν να μας πείσουν. Δεν μπορεί κάποιος να παριστάνει τον σωστό ερμηνευτή, όταν δεν έχει να παρουσιάσει την παραμικρή λύση για τα προβλήματα τής ερμηνείας του και μόνο αρνείται ερμηνευτικές λύσεις άλλων!

Δεν μπορούν να χώνουν το κεφάλι στην άμμο, κάνοντας σαν να μη γνωρίζουν, ότι έχουμε απολιθώματα ανθρώπων, εκατοντάδων χιλιάδων ετών ΠΡΙΝ από το 5.500 π.Χ., που η Αγία Γραφή τοποθετεί τον Αδάμ. Δεν είναι δυνατόν να κάνουν σαν να μη γνωρίζουν, ότι η αποκωδικοποίηση τού DNA έδειξε πως καταγόμαστε από αρχαιότατα είδη ανθρώπων (και όχι μόνο), που έζησαν στην Αφρική, και μετά στην Ευρώπη και στην Ασία, που σήμερα δεν υπάρχουν πλέον, εκτός από σκελετούς και παλαιοντολογικά ευρήματα.

Όλα αυτά, απαιτούν μια απάντηση, αν θέλουμε ο μορφωμένος κόσμος να πάρει στα σοβαρά το Χριστιανικό Ευαγγέλιο, και να μη το θεωρήσει ως ένα ακόμα θρησκευτικό παραμυθάκι.

Γιατί δεν είναι δυνατόν ένας σοβαρός άνθρωπος, να αντιπαραθέτει αυθαίρετες θεολογικές ερμηνείες, σε ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ αποδείξεις. Και τέτοιου είδους κείμενα από Δημιουργιστές σαν τον κ. Σαλταούρα, θα αποτελέσουν για τις μελλοντικές γενιές, παραδείγματα θρησκευτικού σκοταδισμού προς αποφυγήν, πλάι σε αρχαία παρόμοια κείμενα φανατικών, που θεωρούσαν τη γη ακίνητη, και επίπεδη!

Ο κ. Σαλταούρας και οι συν αυτώ Δημιουργιστές, μάχονται σε έναν ήδη χαμένο πόλεμο. Αυτό που μένει, είναι να συνειδητοποιήσουν την πραγματικότητα, και να μάθουν να ζουν με αυτή. Γιατί η αλήθεια ποτέ δεν έβλαψε κανέναν δίκαιο άνθρωπο, και ούτε νικήθηκε!

 

Δείτε το 2ο Μέρος τής απάντησής μας ΕΔΩ