Πίνακας των Γεωλογικών περιόδων

Εξελικτική Δημιουργία
Κεντρική Σελίδα   Χρονολογήσεις

Η επιστήμη ξεδιπλώνει μπροστά μας την ιστορία της γης σε δύο πίνακες.

Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε έναν πολύ χρήσιμο πίνακα, όπου μπορείτε να ανατρέχετε κάθε φορά που θέλετε να δείτε κάτι ως προς τις περιόδους, τα έτη και τις συνθήκες της ιστορίας της γης. Είναι αντιγραφή και μετάφραση, από τον αντίστοιχο Αγγλόφωνο πίνακα της εξαιρετικής ιστοσελίδας "Παλαιός".

.

Οι γεωλόγοι και οι παλαιοντολόγοι μετρούν την ηλικία της γης και την ιστορία της ζωής σε ηλικίες εκατομμυρίων και ακόμη και δισεκατομμυρίων ετών. Ολόκληρη η ιστορία της ανθρωπότητας είναι μόνο το ανοιγόκλεισμα ενός ματιού συγκριτικά με την απεραντοσύνη του γεωλογικού χρόνου. Για αυτόν τον λόγο χρειάζεται ένα "ημερολόγιο" που να μετρά όχι τις ημέρες, τις εβδομάδες, τους μήνες ή τα έτη, αλλά τα εκατομμύρια και τις δεκάδες των εκατομμυρίων ετών. Τέτοιο είναι το ακόλουθο γεωλογικό χρονοδιάγραμμα.

Το γεωλογικό χρονοδιάγραμμα είναι ιεραρχικό, αποτελούμενο από διαβάθμιση, από μικρότερες σε μεγαλύτερες μονάδες. Περιέχει τις ηλικίες (διαπλάσεις), τις υποπεριόδους (εποχές), τις περιόδους, τους γεωλογικούς αιώνες και τους αιώνες. Κάθε εποχή, που διαρκεί πολλές δεκάδες ή εκατοντάδες εκατομμυρίων ετών, χαρακτηρίζεται από διαφορετικές συνθήκες και μοναδικά οικοσυστήματα. Παραδείγματος χάριν, οι δεινόσαυροι έζησαν μόνο κατά τη διάρκεια της μεσοζωικής εποχής. Τα θηλαστικά είναι κυρίαρχα κατά τη διάρκεια του καινοζωικού, κλπ.

Το γεωλογικό χρονοδιάγραμμα αντιπροσωπεύεται συνήθως ως κάθετος πίνακας που διαβάζεται από το κατώτατο σημείο προς τα επάνω. Οι παλαιότερες εποχές και οι περίοδοι βρίσκονται στο κατώτατο σημείο, ενώ οι νεώτερες στην κορυφή. Ο λόγος για αυτήν την κατεύθυνση οφείλεται στον πίνακα που είναι μια τραχιά και μάλλον συμβολική αντιπροσώπευση των στρωμάτων των ιζηματωδών βράχων που αποτελούν τη γήινη "κρούστα". Τα προηγούμενα στρώματα εναποτέθηκαν πρώτα, ενώ τα νεότερα σχηματίσθηκαν αργότερα πάνω από τους. Και αυτό ακριβώς αναπαριστάται με την αντίστροφη κατεύθυνση του πίνακα.

Οι παρακάτω πίνακες, ακολουθούν τις χρονικές υποδιαιρέσεις, όπως καθορίζονται από τη Διεθνή Επιτροπή Στρωματογραφίας (ICS). Η ICS δεν έχει ολοκληρώσει την εργασία της και τα χάσματα παραμένουν, ιδιαίτερα στον Πρώιμο Παλαιοζωικό. Όπου εμφανίζονται τα χάσματα, ακολουθείται γενικά το Ρωσικό σύστημα για το Κάμβριο και το Βρετανικό σύστημα για την Ορδοβίσιο και τη Σιλούριο εποχή.

Η επιλογή των χρωμάτων που παρουσιάζονται, ακολουθεί το χρώμα σχεδίου της United Stated Geological Survey. Γενικά, αυτό το σχέδιο είναι πιο άσχημο, αλλά πιο εύχρηστο, από την ευρωπαϊκή εκδοχή.

Η ICS δεν αναγνωρίζει τον Άδειο (Hadean) αιώνα (από το "Άδης"), εδώ όμως έχει συμπεριληφθεί, επειδή για την περίοδο αυτή, οι επίγειες παρατηρήσεις είναι πολύ ελλειπείς, και δεν υπάρχουν στοιχεία γι' αυτόν στην επίγεια στρωματογραφία. Ο Άδειος αιώνας, και τα όσα γνωρίζουμε γι' αυτόν, προέρχεται κυρίως από τη σεληνιακή στρωματογραφική στήλη, όπως και το χρώμα που χρησιμοποιεί ο παρακάτω πίνακας για την περίοδο αυτή.

Η δική μας ιστοσελίδα, διατήρησε τους δεσμούς προς την αγγλόφωνη ιστοσελίδα "Παλαιός", απ' όπου λάβαμε το πολύ βοηθητικό αυτό σχήμα και το μεταφράσαμε στα Ελληνικά. Ο λόγος είναι, για να μπορεί να ανατρέξει άμεσα ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης που θέλει να βρει πληροφορίες, (και που μπορεί να διαβάσει Αγγλικά), στις επί μέρους αναλύσεις για κάθε περίοδο. Το μόνο που αλλάξαμε εκτός από τη μετάφραση, είναι το χρώμα μερικών δεσμών, αλλά και ονομάτων εποχών ή αιώνων. Αυτό το κάναμε, για να μπορεί εύκολα να διακρίνει ο αναγνώστης μία ανοιχτόχρωμη λέξη σε ένα σκούρο φόντο, και να μην κουράζεται. Στα ανοιχτόχρωμα φόντα, διατηρήσαμε τα πρωτότυπα χρώματα. Έτσι, μπορείτε να δείτε με μαύρο ή λευκό τις απλές αναφορές ονομάτων, και με κίτρινο ή μπλε τους δεσμούς προς την ιστοσελίδα "Παλαιός". Με μαύρο χρώμα δίπλα, με λατινικούς χαρακτήρες, υπάρχει το σύμβολο της κάθε περιόδου. Επειδή για ορισμένες ονομασίες δεν γνωρίζαμε την αντίστοιχη Ελληνική, προς το παρόν τις αφήσαμε στη Αγγλική τους μορφή. Ενδέχεται μερικές να τις μετονομάσαμε λιγότερο επιτυχημένα. Γι' αυτές ζητούμε συγνώμη.

Τα τμήματα των περιόδων και των εποχών δεν είναι υπό κλίμακα. Μια εποχή για παράδειγμα, μπορεί να είναι μεγαλύτερη από έναν αιώνα.

Εκεί που υπάρχει αστερίσκος (*) υποδεικνύει ότι αυτή η περίοδος δεν βρίσκεται στον πίνακα της ICS, ή ότι το όνομα που χρησιμοποιείται, δεν αναγνωρίζεται από αυτήν με την παρούσα μορφή, αλλά γράφθηκε έτσι επειδή έτσι έχει επικρατήσει.

ICS: Βασικός Πίνακας

ΑΙΩΝΕΣ

ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΙ ΑΙΩΝΕΣ

ΠΕΡΙΟΔΟΙ

ΑΡΧΗ-ΤΕΛΟΣ (εκατ. έτη)

Φανεροζωικός αιώνας: PH

Καινοζωικός αιώνας: CZ

Νεογενής N

23.0 - 

Παλαιογενής E

65.5 - 23.0

Μεσοζωϊκός αιώνας: MZ

Κρητιδική K

146 - 65.5

Ιουρασική J

200 - 146

Τριασσική T

251 - 200 

Παλαιοζωικός αιώνας: PZ

Πέρμιος P

299 - 251

Λιθανθρακοφόρος C

359 - 299

Δεβόνιος D

416 - 359

Σιλούριος S

444 - 416

Ορδοβίσιος O

488 - 444

Κάμβριος Є

542 - 488

Πρωτεροζωικός PR

Νεοπρωτεροζωικός NP

1000 - 542

Μεσοπρωτεροζωικός MP

1600 - 1000

Παλαιοπρωτεροζωικός PP

2500 - 1600

Αρχαιοζωικός AR

Νεοαρχαιοζωικός NA 

2800 - 2500

Μεσοαρχαιοζωικός MA 

3200 - 2800

Παλαιοαρχαιοζωικός PA 

3600 - 3200

Ηωζωικός* EA 

3800 - 3600

Άδειος (Hadean)* HA

Πρώιμος Ίμβριος* EI

3850 - 3800

Νεκτάριος* NC

3950 - 3850

Θαλασσίων Λεκανών* BG

4150 - 3950

Κρυπτοζωικός* CY

         - 4150

 

ICS: Λεπτομερής πίνακας

ΑΙΩΝΕΣ

ΓΕΩΛ. ΑΙΩΝΕΣ

ΠΕΡΙΟΔΟΙ

ΥΠΟΠΕΡΙΟΔΟΙ

ΗΛΙΚΙΕΣ Η ΔΙΑΠΛΑΣΕΙΣ

ΑΡΧΗ-ΤΕΛΟΣ (εκατ. έτη

Φανεροζωικός: PH

Καινοζωικός: CZ

Νεογενές N

Ολόκαινος Q2

 

0.0118 - 

Πλειστόκαινος Q1

Ύστερη

0.126 - 0.0118

Μέση

0.781 - 0.126

Πρώιμη

1.81 - 0.781

Πλειόκαινος N2

Γελασιανή n9

2.59 - 1.81

Πιακενζιανή n8

3.60 - 2.59

Ζανκλιανή n7

5.33 - 3.60

Μειόκαινος N1

Μεσσινιανή n6

7.25 - 5.33

Τορτονιανή n5

11.6 - 7.25

Σερραβαλιανή n4

13.7 - 11.6

Λαγκιανή n3

16.0 - 13.7

Burdigalian n2

20.4 - 16.0

Aquitanian n1

23.0 - 20.4

Παλαιογενές E

Ολιγόκαινος E3

Chattian e9

28.4 - 23.0

Rupelian e8

33.9 - 28.4

Ηώκαινος E2

Priabonian e7

37.2 - 33.9

Βαρθονιανή e6

40.4 - 37.2

Λουτετιανή e5

48.6 - 40.4

Υπρεσιανή e4

55.8 - 48.6

Παλαιόκαινος E1

Thanetian e3

58.7 - 55.8

Selandian e2

61.7 - 58.7

Danian e1

65.5 - 61.7

Μεσοζωικός: MZ

Κρητιδική K

Ύστερη Κρητιδική K2

Ύστερη Κρητιδική*

Μααστριχτιανή k6

70.6 - 65.5

Καμπανιανή k5

83.5 - 70.6

Υψηλή Κρητιδική*

Σαντονιανή k4

85.8 - 83.5

Coniacian k3

89.3 - 85.8

τουρονιανή k2

93.5 - 89.3

Καινομανιανή k1

99.6 - 93.5

Πρώιμη Κρητιδική K1

Απτιανο-Άλβιος*

Άλβιος b6

112 - 99.6

Απτιανή b5

125 - 112

Neocomian*

Barremian b4

130 - 125

Hauterivian b3

136 - 130

Valanginian b2

140 - 136

Berriasian b1

146 - 140

Ιουρασική J

Ύστερη Ιουρασική J3

Τιχωνιανή j7

151 - 146

Kimmeridgian j6

156 - 151

Οξφορδιανή j5

161 - 156

Μέση Ιουρασική J2

Callovian j4

165 - 161

Bathonian j3

168 - 165

Bajocian j2

172 - 168

Aalenian j1

176 - 172

Πρώιμη Ιουρασική J1

Toarcian l4

183 - 176

Pliensbachian l3

190 - 183

Sinemurian l2

197 - 190

Hettangian l1

200 - 197

Τριασσική T

Ύστερη Τριασσική T3

Rhaetian t7

204 - 200

Norian t6

217 - 204

Καρνιανή t5

228 - 217

Μέση Τριασσική T2

Λαντινιανή t4

237 - 228

Ανισιανή t3

245 - 237

Πρώιμη Τριασσική T1

Olenekian t2

250 - 245

Induan t1

251 - 250

Παλαιοζωικός: PZ

Πέριμιος P

Lopingian P3

Changhsingian p9

254 - 251

Wuchiapingian p8

260 - 254

Guadalupian P2

Καπιτανιανή p7

266 - 260

Γορντιανή p6

268 - 266

Roadian p5

271 - 268

Cisuralian P1

Kungurian p4

276 - 271

Artinskian p3

285 - 276

Sakmarian p2

295 - 284

Asselian p1

299 - 295

Λιθανθρακοφόρος C

Πενσυλβανιανή C2

Gzhelian c7

304 - 299

Kasimovian c6

307 - 304

Moscovian c5

312 - 307

Bashkirian c4

318 - 312

Μισσισιπιανή C1

Serpukhovian c3

326 - 318

Visιan c2

345 - 326

Tournaisian c1

359 - 345

Δεβόνιος D

Ύστερη Δεβόνιος D3

Famennian d7

375 - 359

Frasnian d6

385 - 375

Μέση Δεβόνιος D2

Γκιβετιανή d5

392 - 385

Eifelian d4

398 - 392

Πρώιμη Δεβόνιος D1

Emsian d3

407 - 398

Pragian d2

411 - 407

Lochkovian d1

416 - 411

Σιλούριος S

Pridoli S4

(άγνωστη)

419 - 416

Ludlow S3

Ludfordian s7

421 - 419

Gorstian s6

423 - 421

Wenlock S2

Homerian s5

426 - 423

Sheinwoodian s4

428 - 426

Llandovery S1

Telychian s3

436 - 428

Αερονιανή s2

439 - 436

Ρουντανιανή s1

444 - 439

Ορδοβίσιος O

Ύστερη Ορδοβίσιος O3

Hirnantian

446 - 444

Ashgill*

456 - 446

Caradoc*

461 - 456

Μέση Ορδοβίσιος O2

Darriwillian

468 - 461

Llanvirn*

472 - 468

Πρώιμη Ορδοβίσιος O1

Arenig*

479 - 472

Tremadoc

488 - 479

Κάμβριος Є

Φουρονιανή Є3 (Series 4) 

Δολγετιανή*

492* - 488

Καμβριανή IX

496* - 492*

Paiban (Maentwrogian*)

501 - 496*

Μέση Κάμβριος* Є2 (Series 3) 

Menevian* (or Mayan*) (Late)

503* - 501

Menevian* (or Mayan) (Early)

507* - 503*

Amgan

513 (or 510?) - 507*

Πρώιμη Κάμβριος* Є1 (Series 2)  

Μποτομιανή

517* - 513 (or 510?) 

Atdabanian

521?* - 517*

Πρώιμη Κάμβριος* Є1 (Series 1) 

Tommotian*

535* - 521?*

Nemakit-Daldynian* (or Manikayan*, Manykajan*, etc.)

542 - 535*

Πρωτεροζωικός PR

Νεοπρωτεροζωικός NP

Εδιακαριανή 

630 - 542

Κρυογενής NP2 

850 - 630

Τονιανή NP1 

1000 - 850

Μεσοπρωτεροζωικός MP

Στανιανή MP3 

1200 - 1000

Εκτασιανή MP2 

1400 - 1200

Καλιμιανή MP1 

1600 - 1400

Παλαιοπρωτεροζωικός PP

Σταθεριανή PP4 

1800 - 1600

Οροσειριανή PP3 

2050 - 1800

Ρυασιανή PP2 

2300 - 2050

Σιδεριανή PP1

2500 - 2300

Αρχαιοζωικός AR

Νεοαρχαιοζωικός NA

2800 - 2500

Μεσοαρχαιοζωικός MA

3200 - 2800

Παλαιοαρχαιοζωικός PA

3600 - 3200

Ηωαρχαιοζωικός* EA

3800 - 3600

Άδειος (Ηadeaν)*

Πρώιμος Ίμβριος*

3850 - 3800

Νεκτάριος*

3950 - 3850

Θαλασσίων Λεκανών*

4150 - 3950

Κρυπτοζωικός*

? - 4150

*Δεν αναγνωρίζεται από την ICS, ή το όνομα που χρησιμοποιήθηκε είναι το επικρατέστερο.