Γνωρίστε δύο μακρινούς παππούδες των Μαρσιποφόρων και των Πλακουντοφόρων Θηλαστικών από την εποχή των Δεινοσαύρων

Ουάσιγκτον: Το απολίθωμα ενός μικρού ζώου που ανακαλύφθηκε στην βορειοανατολική Κίνα βοηθά τους επιστήμονες να εξακριβώσουν πότε τα θηλαστικά διαχωρίστηκαν στις δύο βασικές σημερινές ομάδες: τα μαρσιποφόρα και τα πλακουντοφόρα.

Πρόκειται για το αρχαιότερο γνωστό μαρσιποφόρο, το απολίθωμα του οποίου χρονολογείται στα 125 εκατομμύρια χρόνια πριν -περίπου 50 εκατ. χρόνια παλαιότερο από το αμέσως επόμενο γνωστό μαρσιποφόρο.

Το Sinodelphys szalayi, όπως ονομάστηκε το είδος, είχε μήκος γύρω στα 15 εκατοστά και βάρος 300 γραμμάρια, αναφέρει στο περιοδικό Science η ομάδα του Δρ Ζε-Ζι Λούο από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Carnegie στο Πίτσμπουργκ.

Το απολίθωμα εντοπίστηκε στην περιοχή Γιζιάν, όπου το 2000 ανακαλύφθηκε και η Εομαία, το αρχαιότερο γνωστό απολίθωμα πλακουντοφόρου, περίπου της ίδιας ηλικίας. Η διπλή ανακάλυψη, εκτιμούν οι ερευνητές, αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι οι δύο κύριες ομάδες των σημερινών θηλαστικών διαχωρίστηκαν από τον κοινό τους πρόγονο πριν από περίπου 125 εκατ. χρόνια στην Ασία.

«Όλα αυτά συνέβαιναν όταν οι δεινόσαυροι κυριαρχούσαν στον κόσμο. Τα θηλαστικά μπόρεσαν να εξερευνήσουν έναν νέο οικολογικό ρόλο και να επιβιώσουν» αναφέρει ο Δρ Λούο. «Αλλιώς δεν θα υπήρχαν χαριτωμένα κοάλα να θαυμάσει κανείς» σχολιάζει.

Στα μαρσιποφόρα θηλαστικά τό έμβρυο γεννιέται «πρόωρα» και συνεχίζει την ανάπτυξή του σε έναν σάκο που βρίσκεται εξωτερικά της κοιλιάς της μητέρας.

Στα πλακουντοφόρα, που αποτελούν σήμερα τη συντριπτική πλειονότητα των θηλαστικών, η κύηση συνεχίζεται μέχρι το μικρό να μπορεί να επιζήσει έξω από το σώμα της μητέρας, χάρη στον πλακούντα, ένα όργανο που συνδέει το έμβρυο με τη μήτρα.

Μετανάστευση

Η ανακάλυψη του S.zalayi συνηγορεί στην θεωρία που διατύπωσε τον 19ο αιώνα ο Τόμας Χένρι Χάξλεϊ, σύμφωνα με την οποία τα πρώτα μαρσιποφόρα ζούσαν πάνω στα δέντρα.

Το μικρό ζώο διέθετε άκρα με δάχτυλα και ισχυρούς καρπούς προσαρμοσμένους για αναρρίχηση. Πιθανώς περνούσε στο έδαφος το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του, αλλά μπορούσε να καταφεύγει στις κορυφές δένδρων για να αποφύγει τους θηρευτές του.

Το εκπληκτικά πλήρες απολίθωμα ενός πρωτοπλακουντοφόρου είδους, που βρέθηκε πρόσφατα στην επαρχία Λιαονίνγκ της Κίνας, ενισχύει τις θεωρίες των γενετιστών ότι τα πλακουντοφόρα άρχισαν αν εξελίσσονται πολύ ενωρίτερα απ' ότι γνώριζαν ως τώρα οι Παλαιοντολόγοι.

Ο Παλαιοντολόγος Zhe-Xi Luο, ανέφερε ότι ονόμασαν το γένος αυτού του ζώου Eomaia, που στα Ελληνικά σημαίνει: "η πρώτη μητέρα", ή "μητέρα αυγή", από τις λέξεις "ηώς" και "μαία".

Το απολίθωμα θυμίζει συμπιεσμένο ποντίκι με μακρύ ρύγχος. Μάλιστα, είναι τόσο καλά διατηρημένο, που ακόμα διακρίνεται ένα μικρό μέρος από τη γούνα του.

Το απολίθωμα είναι 125 εκατομμυρίων ετών και αυτό, δείχνουν ότι η Eomaia scansoria, αν και δεν ήταν πλήρως πλακουντοφόρος, ήδη είχε αρχίσει να εξελίσσεται προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό συμφωνεί με τους υπολογισμούς των γενετιστών, που υπολογίζοντας το ρυθμό εξέλιξης, θεωρούν ότι η εξέλιξη των πρώτων πρωτοπλακουντοφόρων, ξεκίνησε 50 εκατομμύρια χρόνια ενωρίτερα ακόμα. Κάτι όμως που μένει να αποδειχθεί και στην πράξη, μια και η εξέλιξη δεν είναι κάτι που γίνεται με σταθερό ρυθμό, αλλά εξαρτάται και από τις προκλήσεις του περιβάλλοντος.