Ο κος Γ. Παναγιώτου ξεκινάει με τα εξής λόγια:

"Ποικίλα δημοσιεύματα, κατά καιρούς, υπεραμύνονται της «Θεωρίας της εξελίξεως» ως συμβατής με την πατερική ανθρωπολογία, απορρίπτοντας ταυτοχρόνως την αντι-εξελικτική ερμηνεία της δημιουργίας του ανθρώπου ως «παπική θεωρία», και άρα «αντιπατερική και αντορθόδοξη» [1]. Το ζήτημα βεβαίως είναι τεράστιο, και γι’ αυτό θα αρκεσθώ να διατυπώσω μόνον κάποιους προβληματισμούς".

Και στο σημείο αυτό, υπάρχει η παραπομπή "[1]", όπου αναφέρει ο κος Παναγιώτου τα εξής:

"[1] Κυριώτερος εκπρόσωπος των απόψεων αυτών θα πρέπη μάλλον να θεωρηθή ο Αλέξανδρος Καλόμοιρος (†1989), (πρβλ. το έργο του: «Οι 6 Αυγές», έκδ. «Ζέφυρος», Θεσσαλονίκη 1993). Αξίζει να σημειωθή, εν προκειμένω, ότι ο Αλ. Καλόμοιρος θεωρούσε κάθε διαφωνία προς τις θέσεις του ενδεικτική «δυτικής», «σχολαστικής» προσεγγίσεως του θέματος. Όπως, όμως, του απέδειξε σε εκτενή επιστολή του ο αείμνηστος ιερομόναχος Σεραφείμ Ρόουζ, η «εξελικτική ερμηνεία» παρουσιάζει εντυπωσιακές συγκλίσεις προς τις ανθρωπολογικές προϋποθέσεις της Θωμιστικής (σχολαστικής) θεολογίας. (Πρβλ. ιερομ. Δαμασκηνού (Κρίστενσεν), «π. Σεραφείμ Ρόουζ. Η ζωή και τα έργα του», τόμ. Β΄, εκδ. «Μυριόβιβλος», Αθήνα 2006, σελ. 264-294)".

Ευθύς εξ' αρχής δηλαδή, ο κος Παναγιώτου, δίνει το "στίγμα" του, ότι σκοπό έχει να αποδείξει το δήθεν "ασύμβατο" της πατερικής ανθρωπολογίας με την Επιστήμη, κάτι εξ ορισμού εσφαλμένο, καθώς η Αληθινή Πίστη, δεν είναι δυνατόν να διαφωνεί με την Επιστήμη, η οποία στηρίζεται στο πείραμα και στην απόδειξη! Με άλλα λόγια, αν κάποιος αποδείκνυε ότι κάποια πίστη είναι αντίθετη από την Επιστήμη, αυτή η πίστη θα ήταν εξ ορισμού εσφαλμένη, γιατί δεν είναι δυνατόν η Αληθινή πίστη, να είναι ασύμβατη με τις αποδείξεις που προκύπτουν από την παρατήρηση και το πείραμα.

Προς ενίσχυσιν των θέσεών του, επικαλείται στην παραπομπή του, ένα κείμενο που οι "ορθόδοξοι" Δημιουργιστές θεωρούν ως "το βαρύ πυροβολικό" τους. Μια μακροσκελή επιστολή του μακαριστού π. Σεραφείμ Ρόουζ, ενός φωτισμένου ιερέως σε δογματικά και πνευματικά ζητήματα, που όμως λόγω του Προτεσταντικού Φονταμενταλιστικού περιβάλλοντος στο οποίο έζησε και έδρασε, σε ζητήματα Επιστήμης παρέμεινε επηρεασμένος από τον Δημιουργισμό, και από την προσκόλληση σε μία μορφή ιδιάζουσας προτεσταντίζουσας Ορθοδοξίας, όπου αναζητείται ένα "αλάθητο" σημείο αναφοράς σε κείμενα αγίων Πατέρων, προς αντικατάστασιν της προτεσταντικής προσκόλλησης στο "αλάθητο" της Αγίας Γραφής.

Πρόκειται για την επιστολή του π. Σεραφείμ Ρόουζ, την οποία μπορείτε να βρείτε ΠΛΗΡΩΣ ΑΠΑΝΤΗΜΕΝΗ ΚΑΙ ΑΝΑΙΡΕΜΕΝΗ στον παρόντα δεσμό.

Ο κος Παναγιώτου αναφερόμενος σε σημείο της επιστολής, όπου η εξελικτική ερμηνεία της Ορθόδοξης πίστης, εμφανίζεται να "παρουσιάζει εντυπωσιακές συγκλίσεις προς τις ανθρωπολογικές προϋποθέσεις της Θωμιστικής (σχολαστικής) θεολογίας", θεωρεί αυτή την ομοιότητα ως "ένδειξη σφάλματος"! Όμως, (όπως δείξαμε αναλυτικά στην απάντησή μας προς την επιστολή εκείνη), το να μοιάζει κάτι με κάτι άλλο, ή το να έχει κοινά στοιχεία με αυτό, σε καμία περίπτωση δεν το κάνει εσφαλμένο, εφ' όσον παραμένει ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ της Ορθόδοξης δογματισμένης πίστης. Με μια τέτοια λογική, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως "ειδωλολατρική" η αντίθετη θέση των Δημιουργιστών, περί ενός κόσμου που εξέπεσε από το "καλό λίαν" στο "κακό", μόνο και μόνο επειδή μία παρόμοια θέση δίδασκε η αρχαία ειδωλολατρική θεώρηση του κόσμου, που μιλούσε για τη "Χρυσή Εποχή" από την οποία ξέπεσε ο κόσμος! Κατά παρόμοιο τρόπο, διάφορες αιρέσεις, κατηγορούν τους Χριστιανούς ως "ειδωλολάτρες", επειδή η γέννηση του Χριστού εορτάζεται στις 25 Δεκεμβρίου, κατά παράλληλο τρόπο με τον οποίο οι αρχαίοι ειδωλολάτρες λάτρευαν τη γέννηση το "θεού Ήλιου"! Συνεπώς, ως επιχείρημα η ομοιότητα κάποιων πραγμάτων με κάποια άλλα, δεν αποτελεί σοβαρό επιχείρημα, εάν δεν συντρέχει μαζί και παρέκκληση από σαφώς δογματισμένα Χριστιανικά δόγματα!

 

Ο κος Παναγιώτου συνεχίζει ως εξής:

"Είναι αληθές ότι η προσπάθεια του δυτικού σχολαστικισμού να κατοχυρώση διαλεκτικώς την χριστιανική πίστι, έφερε την Λατινική εκκλησία αντιμέτωπη με την διαλεκτική (και κατ’ επέκτασιν επιστημονική) αμφισβήτησι της θεολογίας της, ωθώντας την έτσι σε μίαν Απολογητική αντορθοδόξων, εν πολλοίς, προϋποθέσεων. Αλλά και η σύγχρονη «διαλογική» συνάντησις της ορθοδόξου Θεολογίας με την επιστήμη αποκαλύπτει μίαν λανθάνουσα σχέσι «πίστεως» πολλών ορθοδόξων προς την επιστήμη: Αρκεί μία θεωρία να περιβληθή το «κύρος» του επιστημονικού δεδομένου, για να εμβάλη τους θεολόγους και θεολογούντας σε μίαν εναγώνιο προσπάθεια κριτικής «μεθερμηνεύσεως» της θεολογικής μας Παραδόσεως, χάριν της εναρμονίσεώς της προς το εκάστοτε κρατούν επιστημονικό «είδωλο». Σαν, κατά βάθος, να μας τρομάζη περισσότερο η μομφή της «αντιεπιστημονικότητος», παρά το ενδεχόμενο της αντιπατερικότητος. Εάν όμως ισχύη κάτι τέτοιο, τότε και το «φόβητρο» των «δυτικών επιρροών» επί της ορθοδόξου θεολογίας λειτουργεί, ίσως, ως το καλύτερο άλλοθι για τον εξορθολογισμό της Πίστεως..."

Εάν, (σύμφωνα με τον κο Παναγιώτου) η Θεωρία της Εξέλιξης, ήταν πράγματι απλώς "περιβεβλημένη το "κύρος" του επιστημονικού δεδομένου", και όχι μία ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΕΝΗ επιστημονική πραγματικότητα, τότε θα είχε δίκιο, να ενοχλείται με την ενασχόληση των Χριστιανών, στο να καταδείξουμε ότι είναι συμβατή με την Ορθόδοξη Θεολογία. Η αλήθεια όμως, (την οποία εμμένουν πεισματικά να αρνούνται όλοι οι Ασυμβατιστές Δημιουργιστές), είναι ότι η Εξελικτική Θεωρία είναι κάτι πολύ περισσότερο! Είναι η πλέον αποδεδειγμένη επιστημονική θεωρία, όπως έχουμε καταδείξει με ΑΜΕΤΡΗΤΕΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ στην παρούσα ιστοσελίδα μας. Και όχι μόνο αυτό, αλλά η ίδια η Αγία Γραφή, σαφώς "φωτογραφίζει" την Εξελικτική Θεωρία στις αφηγήσεις της, ως τη μόνη συνεπή θεώρηση της δημιουργίας του Θεού. Κατά συνέπειαν, όχι μόνο δεν είναι κακό, αλλά ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ να υπάρξει αυτή η "διαλεκτική" πίστεως και επιστήμης, (κατά το παράδειγμα των αγίων Πατέρων, που χρησιμοποίησαν παρόμοια διαλεκτική με την επιστήμη της εποχής τους), σε μία προσπάθεια να απαντηθούν τα επιχειρήματα δύο ακραίων φανατικών μερίδων: 1. Των Αθεϊστών που θέλουν να χτυπήσουν τη Χριστιανική πίστη ως "αντιεπιστημονική" και ασύμβατη με την πραγματικότητα, και 2. Των Δημιουργιστών που σκανδαλίζουν τους πληροφορημένους ανθρώπους, αρνούμενοι πεισματικά (χάριν εσφαλμένων ερμηνειών τους), τις ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ της επιστήμης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δύο αυτές αντίθετες ακραίες ομάδες συμφωνούν μεταξύ τους σε πλήθος εσφαλμένων θέσεων, μεταξύ των οποίων και το εξής: Ότι η Χριστιανική πίστη δήθεν είναι ασύμβατη με την Επιστήμη!

Θεωρούμε ότι η πληροφόρηση (χάριν του Ευαγγελίου), των συνανθρώπων μας που σκανδαλίζονται από τις δύο αυτές ακραίες ομάδες, αποτελεί επαρκή λόγο για την ενασχόλησή μας με την κατάδειξη της συμβατικότητας επιστήμης και Ορθοδοξίας.

 

Μετά από τον ανωτέρω πρόλογο, το εν λόγω άρθρο προσπαθεί να προσβάλλει την πατερικότητα των Ορθοδόξων εξελικτικών ερμηνειών, ως εξής:

"Η «εξελικτική ανθρωπολογία», την οποίαν κατά καιρούς προβάλλουν τα διάφορα δημοσιεύματα, εδράζεται στα εξής δύο «θεολογικά» επιχειρήματα:

Α’) Κάποιοι Πατέρες, όπως λ.χ. ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, ομιλούν περί της θεόθεν «συλλήβδην εν ακαρεί» καταβολής των «αφορμών» και «αιτιών» πάντων των όντων. Σε αυτήν την «σπερματική» δημιουργική καταβολή εμπεριέχεται, (κατά τους υποστηρικτάς της «εξελίξεως»), και η σπερματική δημιουργική καταβολή του ανθρώπου, οπότε ο «σπερματικός» και, κατ’ εξέλιξιν, ολοκληρωθείς «βιολογικός» άνθρωπος προϋπήρχε του ιστορικού Αδάμ (Καλομοίρου, "Οι 6 Αυγές", σελ. 17-22. Πρβλ. Καρδάση Ι., «Η θεωρία του Δαρβίνου», εφημ. «Ο.Τ.», φ. 1669/15.12.2006, σελ. 5.)

Προσεκτικώτερη, όμως, μελέτη των σχετικών πατερικών κειμένων αποδεικνύει ότι η «συλλήβδην εν ακαρεί» καταβολή των αφορμών και αιτιών πάντων των όντων, αφορά σε όλη την υλική κτίσι πλήν του ανθρώπου. Σαφέστατα ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης διδάσκει πως, όταν η «εγκαταβεβλημένη τη κτίσει δύναμις» ενηργήθη «και άπας ο κατά την κτίσιν πλούτος ... έτοιμος ην, ο μετέχων ουκ ην» [«Περί της κατασκευής του ανθρώπου», α΄, (PG 44, 132)]. Και δεν υπήρχε όχι απλώς ο μετέχων του Θεού, αλλά ούτε «ο απολαύων των κατά την γην αγαθών δια της ομογενούς αισθήσεως» [PG 44, 133], δηλαδή ούτε καν ο «βιολογικός» άνθρωπος. Μόνον κατόπιν της «δυναμικής» ολοκληρώσεως της κτίσεως, ο Θεός «της κατασκευής (του ανθρώπου) τας αφορμάς καταβάλλεται, τω γηίνω το θείον εγκαταμίξας ίνα δι’ αμφοτέρων συγγενώς τε και οικείως προς εκατέραν απόλαυσιν έχη, του Θεού μεν δια της θειοτέρας φύσεως, των δε κατά γην αγαθών δια της ομογενούς αισθήσεως απολαύων» [Αυτόθι]".

Πριν συνεχίσουμε στην έκθεση της συνέχειας των επιχειρημάτων του κ. Παναγιώτου, ας δούμε λίγο πιο προσεκτικά τα εν λόγω πατερικά χωρία που παραθέτει.

Ο κος Παναγιώτου, προσπαθεί να αναιρέσει την πατερικότητα της θέσεως ημών των Ορθοδόξων εξελικτών, ότι ο Θεός σπερματικά και εξελικτικά δημιούργησε όλα τα δημιουργήματά Του. Και σε αυτό, υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος εξαιρείται (!!!) Προς απόδειξιν αυτού του ισχυρισμού, παραθέτει χωρία αγίων πατέρων, τα οποία παρερμηνεύονται από τους Δημιουργιστές, προκειμένου να υποστηρίξουν αυτή την αντ-ορθόδοξη θέση, του "μη συγγενούς" ανθρώπου προς τη δημιουργία! Λες και ο άνθρωπος είναι εξωγήινος, και δεν μετέχει της επίγειας κτίσεως του Θεού! (Κάτι που έχει σοβαρές σωτηριολογικές προεκτάσεις, οδηγώντας τους Δημιουργιστές σε ΑΙΡΕΣΗ, μια και αν ο άνθρωπος δεν μετέχει της κτίσεως, τότε ο Χριστός που ενανθρώπισε για να εξαγιάσει την κτίση, ΔΕΝ την αφθαρτοποιεί μέσω της ενανθρώπισης, μια και δεν συγγενεύει με αυτή!)

Αν δούμε όμως προσεκτικά τα χωρία που χρησιμοποιεί εδώ ο κ. Παναγιώτου, (όπως μας προσκαλεί να κάνουμε, αλλά ο ίδιος δεν το κάνει), δεν βλέπουμε καμία διαφωνία! Ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης εδώ, λέει σαφέστατα, ότι όταν ετοιμάσθηκε η δημιουργία όλης της λοιπής κτίσης, ο άνθρωπος ακόμα δεν είχε δημιουργηθεί! Πουθενά δεν λέει ότι δεν συγγενεύει με την υπόλοιπη κτίση, ή πουθενά δεν λέει, ότι δεν υπήρχε σπερματικά η ΣΩΜΑΤΙΚΗ του κατασκευή, στα πλαίσια της δημιουργικής πρόνοιας του Θεού, ως ΤΕΛΙΚΟ ΕΠΙΣΤΕΓΑΣΜΑ της δημιουργικής πρόνοιας του Θεού. Τα λόγια του Αγίου, δεν σχετίζονται με το αν ο άνθρωπος μετέχει στην εξ αρχής δημιουργική πρόνοια και σπερματική καταβολή του Θεού, αλλά με το πότε ο άνθρωπος πλάσθηκε τελικά! Πώς θα μπορούσε άλλωστε ο άνθρωπος να λείπει από τη δημιουργική πρόνοια του Παντογνώστη Θεού; Μάλιστα, προς απόδειξιν ότι ο άγιος μιλάει για την ΤΕΛΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ και ΟΧΙ για το αν ο άνθρωπος υπήρχε μέσα στις "σπερματικές καταβολές", τα ίδια τα λόγια που παραθέτει εδώ ο κος Παναγιώτου, λένε το εξής ξεκάθαρο: "Μόνον κατόπιν της «δυναμικής» ολοκληρώσεως της κτίσεως, ο Θεός «της κατασκευής (του ανθρώπου) τας αφορμάς καταβάλλεται, τω γηίνω το θείον εγκαταμίξας ίνα δι’ αμφοτέρων συγγενώς τε και οικείως προς εκατέραν απόλαυσιν έχη, του Θεού μεν δια της θειοτέρας φύσεως, των δε κατά γην αγαθών δια της ομογενούς αισθήσεως απολαύων» [Αυτόθι]".

Είναι ξεκάθαρο εδώ, (για όποιον θέλει να δει τι πραγματικά λέει ο άγιος), ότι αυτό που θέλει να μας πει, ΔΕΝ είναι αυτό που υποστηρίζει ο κ. Παναγιώτου, αλλά ότι όταν η κτίση ολοκληρώθηκε, τελευταίος κατασκευάστηκε ο άνθρωπος, και τότε ο Θεός έδωσε "τας αφορμάς", [δηλαδή "τα μέσα για την επιτυχία του σκοπού" Του, (κατά το λεξικό Δημητράκου)], με ποιο τρόπο; Λέει: "τω γηίνω το θείον εγκαταμίξας", δηλαδή τότε ο Θεός έδωσε στο γήινο ανθρώπινο σώμα το "θείον", το Άγιο Πνεύμα, έτσι ώστε ο άνθρωπος να συγγενεύει και με την επίγεια κτίση, (μια και πλάσθηκε συγγενής προς αυτήν), αλλά και με τον Θεό, δια του Πνεύματός Του του Αγίου, που έλαβε εν αυτώ!

Όπως μπορεί να αντιληφθεί ο κάθε απροκατάληπτος αναγνώστης, τα λόγια αυτά, όχι μόνο δεν αντιτίθενται στην πίστη των Εξελικτών Ορθοδόξων Χριστιανών, αλλά και την επιβεβαιώνουν! Αναμφισβήτητα, ο άγιος δεν είχε υπ' όψιν του τα περί της Εξελίξεως του ανθρώπου όταν τα έγραφε αυτά, (κάτι εντελώς άγνωστο στην παρωχημένη επιστήμη της εποχής του), αλλά σε καμία περίπτωση τα λόγια αυτά δεν αποτελούν και αντίθεση σε αυτή, όπως θα ήθελε ο κος Παναγιώτου και οι λοιποί Δημιουργιστές.

Συνεχίζει όμως ο κος Παναγιώτου και με ένα ακόμα χωρίο:

"Αυτό υποδηλώνει και η «διακεκριμένη» δημιουργική ενέργεια του Θεού, αφού «τα καθ’ έκαστον πάντα, αιθήρ, αστέρες, ο δια μέσου αήρ, θάλαττα, γη, ζώα, φυτά, πάντα λόγω προς γένεσιν άγεται. Μόνη δε τη του ανθρώπου κατασκευή περιεσκεμμένως πρόσεισιν ο του παντός ποιητής, ως και ύλην αυτώ της συστάσεως προετοιμάσαι, και αρχετύπω τινί κάλλει την μορφήν ομοιώσαι, και πραθέντα τον σκοπόν, ου χάριν γενήσεται, κατάλληλον αυτώ και οικείαν ταις ενεργείαις δημιουργήσαι την φύσιν, επιτηδείως προς το προκείμενον έχουσαν» [PG 44, 136.]"

Και πάλι όμως εδώ το παρατεθέν χωρίο, δεν έχει την παραμικρή σχέση με αυτό που προσπαθεί να αποδείξει ο κος Παναγιώτου. Γιατί ενώ ο κος Παναγιώτου προσπαθεί να μας αποδείξει ότι ο άνθρωπος ΔΕΝ εξελίχθηκε, αλλά "μόνο αυτός" δημιουργήθηκε με ξεχωριστή δημιουργική ενέργεια του Θεού, σε αντίθεση με τα άλλα κτίσματα, το παρόν χωρίο ΔΕΝ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ, αλλά για τη μοναδικότητα της δημιουργικής ενεργείας του Θεού ΜΟΝΟ ΩΣ ΠΡΟΣ την ΕΞΟΜΟΙΩΣΗ του ανθρώπου προς Αυτόν! Με άλλα λόγια, το χωρίο μιλάει για την ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ φάση της δημιουργίας του ανθρώπου, (δηλαδή τη λήψη του Αγίου Πνεύματος, που τον έπλασε καθ' ομοίωσιν, που πράγματι ήταν ξεχωριστή δημιουργική ενέργεια, μοναδική σε όλη την επίγεια κτίση). ΔΕΝ μιλάει για τη σωματική κατασκευή του ανθρώπου, που ήταν προϊόν Εξέλιξης, πανομοιότυπη με των άλλων πλασμάτων της γης! Ο άνθρωπος ήταν μοναδική δημιουργική ενέργεια του Θεού, ΜΟΝΟ στο πνευματικό μέρος της δημιουργίας του. Στο δε σωματικό, ήταν συγγενής με τα άλλα πλάσματα, όπως είδαμε στο προηγούμενο χωρίο, σαφέστατα διατυπωμένο από τον άγιο.

Ο κος Παναγιώτου, χρησιμοποιεί τα λόγια του αγίου, που μιλούν για την πνευματική δημιουργία του ανθρώπου, και τα εφαρμόζει με αυθαίρετο και παράλογο τρόπο, στη σωματική του κατασκευή!

Και προφανώς αντιλαμβανόμενος τη ατόπημά του, χρησιμοποιώντας "βιολογικά", τα λόγια του αγίου περί πνευματικής κατασκευής του ανθρώπου, συνεχίζει ο κος Παναγιώτου με ΑΛΛΟ απόσπασμα του αγίου, που όμως δεν συνδέεται οργανικά, με αυτό που προσπαθεί να αποδείξει, ως προς την εξαίρεση του ανθρώπου από την "εν σπέρματι" δημιουργία, αλλά που μιλάει ΞΕΧΩΡΙΣΤΑ για το θέμα αυτό. Λέει λοιπόν:

"Ομιλών, μάλιστα, «περί της κατά το σώμα διαπλάσεως», απορρίπτει «προφητικώς» την εξελικτική θεωρία, λέγοντας επί λέξει: «Ει απλώς είπεν (ο Μωϋσής) ότι εποίησεν (ο Θεός), ενόμισας αν ότι εποίησεν ως τα κτήνη, ως τα θηρία, ως τα φυτά, ως τον χόρτον. Ίνα ουν φύγης την προς τα άλογα κοινωνίαν, την ιδιάζουσαν περί σε του Θεού φιλοτέχνησιν ο λόγος παρέδωκεν. “Έλαβεν ο Θεός χουν από της γης”. Εκεί, (στην φράσι “εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον”), είπεν ότι εποίησεν· ενταύθα δε πώς εποίησεν» [PG 44, 280-281]

Και συνεχίζει με την εξής σημείωση:

[Από την τελευταία φράσι εμφαίνεται ότι η Αγία Γραφή δεν ομιλεί μόνον περί του ποιητικού αιτίου της δημιουργίας του ανθρώπου, («ότι εποίησεν), αλλά και περί των θεολογικών πλαισίων προσεγγίσεως του τρόπου της δημιουργίας, («πώς εποίησεν), καθισταμένη τοιουτοτρόπως κριτήριον θεολογικής εξετάσεως της «εξελικτικής ερμηνείας». Άρα κρίνεται άστοχος η άποψις ότι: «...Ευτυχώς που στα τελευταία χρόνια μερικοί ορθόδοξοι ερευνητές της αληθείας δεν αρκέστηκαν στο βιβλίο της Γένεσης, η οποία άλλωστε δεν δίνει απάντηση στο πώς, αλλά μόνο στο ποιος δημιούργησε τον κόσμο... (αλλά) έσκυψαν και μελέτησαν στους Πατέρες, οι οποίοι ασχολήθηκαν με το πώς δημιουργήθηκε ο κόσμος και ο άνθρωπος» (Καρδάση, ένθ’ ανωτ.)].

Χωρίς σε καμία περίπτωση να θέλουμε να βγάλουμε τον άγιο Γρηγόριο "εξελικτή", (μια και στην εποχή του αυτό το "πώς" της δημιουργίας του Θεού ήταν άγνωστο, και σαφώς οι άγιοι Πατέρες της εποχής εκείνης, δεν διανοούντο την πραγματικότητα του τρόπου της δημιουργίας του ανθρώπινου σώματος), από την άλλη μεριά, δεν είναι δυνατόν να αποδεχθούμε μια τέτοια παρερμηνεία των λόγων του κατά το δοκούν των Δημιουργιστών! Και φυσικά, μη έχοντας ο άγιος υπ' όψιν του τίποτα περί της Εξελικτικής Θεωρίας, που στην εποχή του όχι μόνο δεν ήταν ακόμα αποδεδειγμένη όπως σήμερα, αλλά και αδιανόητη, δεν είναι δυνατόν και να την απορρίπτει αγνοώντας την! Γι' αυτό ας δούμε προσεκτικά τι θέλει να πει εδώ ο άγιος, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του κου Παναγιώτου:

Μιλώντας ο άγιος για την αποφυγή της "προς τα άλογα κοινωνίας", δεν θέλει σε καμία περίπτωση να πει, ότι δήθεν δεν συγγενεύουμε προς τα ζώα, κατά τον τρόπο της κατασκευής του σώματος! Η λέξη "άλογα", μας δίνει το "στίγμα" της σκέψης του αγίου! Με τη λέξη "κοινωνία", δεν θα μπορούσε να μιλάει εδώ ούτε για τον βιολογικό τρόπο της κατασκευής, ούτε για τον κοινό σπόρο της δημιουργικής εξελικτικής εκκίνησης της δημιουργίας του Θεού, αλλά σαφέστατα για το ότι δεν θα έπρεπε να εκλάβουμε τον άνθρωπο ως "ένα εκ των αλόγων ζώων", σαν να μην είχε λάβει το "καθ' ομοίωσιν", δια της εμφυσήσεως του Αγίου Πνεύματος. Και αυτό είναι κάτι που έμμεσα ο ίδιος ο κος Παναγιώτου το παραδέχεται, γράφοντας στην παραπομπή του: "περί των θεολογικών πλαισίων προσεγγίσεως του τρόπου της δημιουργίας". Δηλαδή, είναι και για τον ίδιο προφανές, ότι ο άνθρωπος διαφέρει των ζώων ως προς το ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ πλαίσιο, γινόμενος κατ' αποκλειστικότητα μέτοχος του Παναγίου Πνεύματος με το εμφύσημα που κατ' αποκλειστικότητα του δόθηκε.

Ο άγιος θέλει να μας πει, ότι ο Θεός, πέρα από τη συγγένεια που έχουμε με τα ζώα στη σωματική κατασκευή, ως πλάσματα με σάρκα και αίμα, δεν πρέπει να θεωρήσουμε ότι "κοινωνούμε με τα άλογα", αλλά στην πραγματικότητα με τα ΕΛΛΟΓΑ πλάσματα του Θεού, και με Αυτόν Καθεαυτόν τον Λογικό Θεό. Και προς αυτό, είμαστε μοναδικοί, και πλασθήκαμε με ξεχωριστή δημιουργική ενέργεια του Θεού, με την οποία ΔΕΝ πλάσθηκαν τα άλογα ζώα: Με τη λήψη του Αγίου Πνεύματος.

Μας λέει ο άγιος, ότι θέλοντας ο Μωυσής να τονίσει τη ΜΟΝΑΔΙΚΟΤΗΤΑ του ανθρώπου μεταξύ των αλόγων ζώων, ενώ για τα ζώα λέει μόνο: "και είπεν ο Θεός", για τον άνθρωπο ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ και λεπτομέρειες αυτής της κατασκευής, για να δείξει την ειδική πρόνοια του Θεού στη δημιουργία ενός ΛΟΓΙΚΟΥ πλάσματος, πλασμένου κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν Αυτού.

Και βέβαια είναι προφανές ότι ο άγιος εδώ, δεν φαντάζεται τα περί μεταλλάξεων και εξελικτικής διαδικασίας, όταν διαβάζει τον Μωυσή, γι' αυτό και χρησιμοποιεί τη λέξη "πώς", για την περιγραφή της Γενέσεως. Όμως η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ (και όχι θεολογική) άγνοια ενός ανθρώπου που έζησε πριν από μιάμισι χιλιετία, δεν είναι σωστό να χρησιμοποιείται ως επιχείρημα εναντίον μιας σύγχρονης αποδεδειγμένης επιστήμης. Η άγνοια δεν αποτελεί αντίθεση!

Παρ' όλα αυτά, ο κος Παναγιώτου, λαμβάνοντας αφορμή από τη χρήση της λέξεως "πώς", θέλει να μας πει ότι δήθεν στη φράση αυτή της Αγίας Γραφής, εξαντλείται ΟΛΟΚΛΗΡΗ η περιγραφή της δημιουργίας του ανθρώπου, άρα (κατά τη γνώμη του), δεν είναι δυνατόν στο "πώς", να συμπεριλάβουμε τη εξέλιξη του σώματος του ανθρώπου. Με μια τέτοια λογική όμως, αν χρησιμοποιήσουμε τα λόγια του Ελιού στον Ιώβ, πρέπει να υποθέσουμε ότι ο Ελιού πλάσθηκε από τον Θεό άμεσα, χωρίς γονείς, κατά τον αστείο τρόπο που φαντάζονται οι Δημιουργιστές, υπό τύπον: "πλάθω κουλουράκια"! Γιατί στην Αγία Γραφή, στο βιβλίο του Ιώβ, ο Ελιού χρησιμοποιεί τα ίδια ακριβώς λόγια με τη Γένεση για τη ΔΙΚΗ ΤΟΥ δημιουργία, λέγοντας: "Το Πνεύμα του Θεού με έκαμε και η πνοή του Παντοδυνάμου με εζωοποίησεν... Ιδού, εγώ είμαι κατά τον λόγόν σου από μέρους του Θεού· εκ πηλού είμαι και εγώ μεμορφωμένος" (Ιώβ 33: 4,6). Με τη λογική αυτή των Δημιουργιστών, το "πώς" της δημιουργίας του Ελιού, ΔΕΝ περιλαμβάνει ούτε πατέρα, ούτε μητέρα, ούτε προγόνους, ούτε γέννηση, αλλά άμεση κατασκευή από τον Θεό, όπως οι Δημιουργιστές φαντάζονται ότι ο Θεός έπλασε και τον Αδάμ. Εάν όμως το "πώς" της δημιουργίας του Ελιού θεωρούν οι Δημιουργιστές ότι είναι ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ αναφορά στα συστατικά της πλάσεώς του, εκ της γης, ως χοϊκό μέρος της κτίσης, αλλά και εκ της εμφυσήσεως πνοής ζωής από τον Θεό, και ότι μεσολάβησε γέννηση και γονείς και σεξουαλική πράξη, και σπέρμα, και μείωση ωραρίου, και εμβρυικό στάδιο..., τότε ΟΦΕΙΛΟΥΝ για να είναι συνεπείς με τον εαυτό τους και την ερμηνεία τους, να παραδεχθούν ότι και στην περίπτωση του Αδάμ στη Γένεση, και στα λόγια του αγίου αυτού πατρός, η φράση και το "πώς", αποτελεί ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΗ αναφορά στα συστατικά της κατασκευής του ανθρώπου, και στην ειδική πρόνοια του Θεού γι' αυτόν, και ΟΧΙ στην άρνηση μιας πιο σύνθετης πραγματικότητας, που μας αποκαλύπτει η βιολογία με λεπτομέρειες άγνωστες και στον Μωυσή και στον άγιο Γρηγόριο.

Λέγοντας λοιπόν ο άγιος "Εκεί, (στην φράσι “εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον”), είπεν ότι εποίησεν· ενταύθα δε πώς εποίησεν", δεν είχε σε καμία περίπτωση την πρόθεση με τη φράση "πώς", να ΕΞΑΝΤΛΗΣΕΙ την περιγραφή της δημιουργίας, αλλά να καταδείξει την ειδικότερη πρόνοια που επέδειξε ο Θεός για τη δημιουργία του ανθρώπου.

Η περίληψη του "πώς" που κάνει ο άγιος, ΔΕΝ αναιρεί την έκταση με την οποία μπορεί να το περιγράψει η σύγχρονη επιστήμη, ούτε ακυρώνει την πίστη των Εξελικτών Ορθοδόξων, ότι η Αγία Γραφή μας περιγράφει το "ποιος", και η επιστήμη το "πώς". Γιατί το "πώς" της Αγίας Γραφής, είναι τόσο περιληπτικό, που αποτελεί ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ "πώς", και όχι Βιολογική ανάλυση του "πώς"!

 

Συνεχίζει ο κος Παναγιώτου ως εξής:

"Σε αντίθεσι προς την σύγχρονη θεολογική σκέψι, που υποστηρίζει ότι «η θεωρία της εξελίξεως... είναι ευπρόσδεκτη κατά το ότι αποδεικνύει ότι ο άνθρωπος είναι άρρηκτα δεμένος με την υπόλοιπη κτίση» [Ομιλία του Μητροπολίτου Περγάμου κ. Ιωάννου (Ζηζιούλα) στο Ορθόδοξο Επιστημονικό Συνέδριο: «Επιστήμες, Τεχνολογίες αιχμής και Ορθοδοξία» (4-8 Οκτωβρίου 2002)], η Πατερική Θεολογία οριοθετεί θεολογικώς τον τρόπο δημιουργίας του ανθρώπου, ώστε να αποτρέψη «την προς τα άλογα κοινωνίαν», και τούτο διότι, όπως θα δειχθή κατωτέρω, η σύστασις της ανθρωπίνης φύσεως δεν είναι άσχετη προς το «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν»".

Παρ' όλα αυτά που ισχυρίζεται όμως εδώ ο κος Παναγιώτου, όπως μπορεί να αντιληφθεί κάθε απροκατάληπτος αναγνώστης, ΚΑΝΕΝΟΣ ΕΙΔΟΥΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΠΟΥ ΝΑ ΕΞΑΙΡΕΙ την Εξελικτική Θεωρία, δεν υπάρχει στα ανωτέρω αποσπάσματα του αγίου πατρός, πολύ δε περισσότερο στην επίσημα διατυπωμένη δογματική της Ορθόδοξης Εκκλησίας!  Όλες οι Δημιουργιστικές αναφορές που χρησιμοποιούνται, αποτελούν είτε παρερμηνείες των λόγων ορισμένων αγίων πατέρων, είτε, (στην καλύτερη περίπτωση), ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ παρανοήσεις τους, που στην εποχή τους δεν ήταν δυνατό να τις γνωρίζουν. Είναι δε, απορίας άξια η ΑΝΤΟΡΘΟΔΟΞΗ ΧΡΗΣΗ που γίνεται από τους Δημιουργιστές στα έργα αγίων Πατέρων, λες και αυτά αποτελούν κατά λέξιν Αλάθητη και Θεόπνευστη Εγκυκλοπαίδεια της Επιστήμης! Γιατί όπως έχουμε δείξει εξαντλητικά σε άλλα μας άρθρα, οι άγιοι Πατέρες είναι ασφαλείς οδηγοί μόνο σε ζητήματα πίστης, και όχι σε δευτερεύοντα ζητήματα επιστήμης και βιολογικής κατασκευής! Μάλιστα, κατά τον ΑΓΙΟ Φώτιο, σαφώς είναι δυνατόν να αποδεχθούμε λάθη στα κείμενα αγίων Πατέρων, σε ζητήματα με τα οποία ασχολήθηκαν "προ καιρού". (Μάλιστα, αν κρίνουμε από τη δογματική του Αγίου Αυγουστίνου, ακόμα και σε πατερικά κείμενα "μετά καιρόν", χρειάζεται μεγάλη προσοχή!) Συνεπώς, η διαρκής προσπάθεια των Δημιουργιστών, να παρερμηνεύουν (ή έστω, μερικές φορές να χρησιμοποιούν σωστά), κείμενα αρχαίων αγίων πατέρων, για να... αναιρέσουν σύγχρονες ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ της επιστήμης, είναι όχι μόνο άτοπη, αλλά και ΑΝΤΟΡΘΟΔΟΞΗ ΜΕΘΟΔΟΣ. Γιατί δεν υπάρχει κανένας Ορθόδοξος όρος, που να περιορίζει τις ερμηνείες εκείνες που βρίσκονται μέσα στα όρια των Ορθοδόξων δογμάτων, μόνο και μόνο επειδή κάποιος αρχαίος πατέρας έκανε λάθη σε επιστημονικά ζητήματα.

Και κλείνει αυτό το κεφάλαιο λέγοντας:

"Συνεπώς, η Ορθόδοξος Θεολογία βλέπει, στην σχετική διήγησι της Γενέσεως, όχι μόνον την δημιουργία του ανθρώπου ως «θεολογικού όντος» αλλά και ως βιολογικού όντος"

Εδώ ο κος Παναγιώτου, έχει ήδη και ο ίδιος μπερδευτεί! Έχει ξεχάσει ποιο θέμα ξεκίνησε να γράφει, (ή μάλλον επειδή και ο ίδιος καταλαβαίνει ότι "δεν του βγήκε", η απόδειξη που περίμενε, το συμπέρασμά του, είναι διαφορετικό, από αυτό που υποτίθεται ότι θα μας αποδείκνυε! Υποτίθεται ότι θα μας αποδείκνυε άλλο πράγμα! Ξεκίνησε να μας αποδείξει ότι δήθεν η Ορθόδοξη δογματική, απορρίπτει την ιδέα, ότι ο άνθρωπος δεν βρισκόταν μέσα στη δημιουργική πρόθεση του Θεού, σε μια εξελικτική πορεία μαζί με τα ζώα! Όμως:

1. Τα χωρία περί "της μοναδικότητας" του ανθρώπου, δεν μιλούσαν για βιολογική δημιουργική πρόθεση, αλλά για ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ!

2. Για να καλύψει αυτό το κενό, παρέθεσε χωρία που αναφέρονταν μεν στην κατασκευή του σώματος του ανθρώπου, αλλά ΔΕΝ είχαν την παραμικρή βιολογική ανάλυση, παρά μόνο μία στοιχειώδη περιληπτική Θεολογική χροιά, του "πώς" της δημιουργίας του ανθρώπου, "από στοιχεία της γης". Δηλαδή καμία σχέση με τον τρόπο της βιολογικής κατασκευής, και κυρίως, χωρίς την οποιαδήποτε αναίρεση των Εξελικτικών θέσεων!

3. Και τέλος καταλήγει να μας πει, ότι "ναι, η Γένεση μας μιλάει και για την κατασκευή του ανθρώπου ως βιολογικού όντος". Και λοιπόν; Ποιος το αμφισβήτησε αυτό;

Το θέμα μας δεν ήταν αν η Γένεση μιλάει γι' αυτό, (πράγμα αναμφισβήτητο), αλλά για το αν υπάρχει οποιαδήποτε δογματική απόδειξη, που να αποκλείει τη βιολογική εξέλιξη! Και τέτοιο πράγμα, ο κος Παναγιώτου, ΔΕΝ μας παρουσίασε κανένα! Επειδή δεν μπορούσε να αποδείξει αυτό που ήθελε, απέδειξε... κάτι άλλο, για το οποίο δεν υπάρχει από κανέναν αντίρρηση!

 

Ας προχωρήσουμε όμως και στο υπόλοιπο κείμενο του κου Παναγιώτου, για να δούμε τι άλλο έχει να μας πει στο επόμενο κεφάλαιό του, όπως μας προϊδεάζει ανωτέρω:

"Β’) Η περί της πλάσεως του ανθρώπου βιβλική διήγησις δεν υποδηλώνει, (κατά τους αποδεχομένους την «εξέλιξι»), την δημιουργία δύο φύσει διακεκριμένων ουσιών, (σώματος και ψυχής), που συναποτελούν την ανθρωπίνη ύπαρξι, εκ των οποίων η μεν μία δημιουργείται «από της γης», η δε άλλη «εκ της θείας πνοής». Μία τέτοια ερμηνευτική εκδοχή, (ισχυρίζονται), είναι ξένη προς τον εβραϊκό-βιβλικό τρόπο του σκέπτεσθαι, (στον οποίον δήθεν δεν υπάρχει το «δισύνθετον»), συνεπάγεται την χρονική διαφορά ψυχής και σώματος, έχει πλατωνική προέλευσι, εισάγει τον αιρετικό δυαλισμό στην Ορθόδοξο Θεολογία και αλλοιώνει, (υποτίθεται), το χριστολογικό δόγμα. Ως εκ τούτου, (υποστηρίζουν), η «πνοή ζωής» (Γέν. β΄ 7) θα πρέπη να εκλειφθή αποκλειστικώς και μόνον ως η Χάρις του Αγίου Πνεύματος, που εδόθη στην εκ των προτέρων «γήθεν» ολοκληρωμένη ανθρωπίνη φύσι, για να την αναγάγη από το επίπεδο του «γηίνου ανθρωποειδούς» σε αυτό του «θεουμένου προσώπου»".

Σε αυτή την αρκετά καλή περιγραφή του, ο κος Παναγιώτου κάνει μόνο ένα λάθος. Χρησιμοποιεί τη φράση: "αποκλειστικώς και μόνον" κάτι που δεν είναι αλήθεια. Η Χάρις του Αγίου Πνεύματος, δια του εμφυσήματος, όχι μόνο έδωσε στον άνθρωπο "το Θείον συστατικό", (όπως είδαμε πιο πάνω, σαφώς να το λέει ο άγιος Γρηγόριος), αλλά (όσον αφορά την αφήγηση της δημιουργίας για τον Αδάμ), περιγράφεται ότι επιπλέον ΜΟΡΦΩΣΕ στον άνθρωπο και την ψυχή! Και μια τέτοια ανάλυση έχουμε δημοσιεύσει ήδη σε σχετικό μας άρθρο.

Ο κος Παναγιώτου λοιπόν, συνεχίζει:

"Κατ’ αρχάς, η ευρέως διαδεδομένη άποψις ότι το «δισύνθετον» αντιτίθεται στην εβραϊκή (και βιβλική) περί ανθρώπου αντίληψι είναι εντελώς εσφαλμένη και έχει ανασκευασθή πλήρως από την νεώτερη βιβλική έρευνα, η οποία επιστρέφει στην παραδεδομένη πατερική ερμηνεία, κατά την οποίαν η Αγία Γραφή προϋποθέτει την φυσική διάκρισι ψυχής και σώματος, προς έξαρσιν όμως του μυστηρίου της ενώσεώς τους σε μίαν υπόστασι «πολλαχού το παν από μέρους προσαγορεύει, και πή μεν από της ψυχής πάντα καλεί τον άνθρωπον, πή δε από της σαρκός όλον το ζώον δηλοί» [Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας, «Περί της του Κυρίου ενανθρωπήσεως», ιη΄, (PG 75, 1448)]."

και προσπαθεί να ισχυροποιήσει τα ανωτέρω, παραπέμποντας σε μελέτη του κ. Μπρατσιώτη, ως εξής:

"[Πρβλ. Μπρατσιώτου Ν., «Ανθρωπολογία της Παλαιάς Διαθήκης», Αθήναι 1976, σελ. 52-122, 169-171. Τα επί του θέματος συμπεράσματα της εν λόγω μελέτης, (που αποτελεί και διεθνώς την πρώτη ειδική μελέτη επί της βιβλικής ανθρωπολογίας), αποδεικνύουν αδιασείστως το αυθαίρετον της παλαιοτέρας ερμηνευτικής προϋποθέσεως της Βιβλικής Επιστήμης, ενισχύονται δε και από μεταγενέστερες μελέτες άλλων.]"

Μόνο που ΔΕΝ μας δίνει την παραμικρή απόδειξη εναντίον των Εξελικτικών θέσεων, (επειδή προφανώς ΔΕΝ υπάρχει στην παρούσα μελέτη)! Το να επικαλείται κάποιος έτσι αόριστα μια μελέτη, χωρίς να αναφέρει καν το επιχείρημα ή την απόδειξη στην οποία στηρίζεται, ακυρώνει εκ των πραγμάτων τον ισχυρισμό. Θα μπορούσε να μας αναφέρει έστω τι ακριβώς αποδεικνύει, πέρα από γενικόλογες αναφορές. Τίποτα όμως! Γιατί είναι προφανές ότι κι εδώ υπάρχει η ίδια ανακρίβεια που διαπιστώσαμε στις πιο πάνω παραπομπές του κου Παναγιώτου, στον (αποδεδειγμένα λάθος) π. Σεραφείμ Ρόουζ, και στον άγιο Γρηγόριο, τον οποίο τόσο κατάφωρα παρερμήνευσε! Συνεπώς, αφού δεν μας αναφέρει το συγκεκριμένο επιχείρημα στο οποίο υποτίθεται ότι στηρίζεται, προσπερνούμε την (άκυρη) παραπομπή και τον άκυρο ισχυρισμό του, και μένουμε σε όσα έγραψε στο κείμενό του.

Πρέπει να πούμε μόνο, ότι η αφορμή στην οποία στηρίζονται ΟΛΟΙ οι Δημιουργιστές, στο συγκεκριμένο ζήτημα περί ψυχής, είναι η ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ των υπαρχόντων όρων, για διατύπωση ορισμένων πνευματικών εννοιών. Αλλά γι' αυτό θα μιλήσουμε εκτενέστερα στη συνέχεια, όταν θα εξετάζουμε στο σχετικό χωρίο.

Έχοντας υπ' όψιν αυτό το γεγονός, συνεχίζουμε με το κείμενο του κου Παναγιώτου, έτοιμοι να υποδείξουμε την οποιαδήποτε παρόμοια κακή χρήση πολυσήμαντων και μη σαφώς ορισμένων όρων:

"Δεύτερον, δεν εισάγεται κανένας πλατωνικός ανθρωπολογικός δυαλισμός, διότι απλούστατα η Ορθόδοξος Θεολογία απορρίπτει την θεωρητική βάσι του δυαλισμού, δηλαδή την «διαρχία» (παραδοχή δύο οντολογικών αρχών)."

Φυσικά! Γι' αυτό κατηγορούμε ΟΡΙΣΜΕΝΟΥΣ Δημιουργιστές ως "Πλατωνιστές", επειδή μας λένε ότι "ο Θεός με το εμφύσημα έδωσε από το Πνεύμα του το μέρος του ανθρώπου που λέμε ψυχή", και συγχέουν το κτιστό με το Άκτιστο. Ευτυχώς όμως αυτό δεν το λένε όλοι οι Δημιουργιστές. (Εμείς δεν λέμε: "έδωσε", αλλά "ποίησε" και "μόρφωσε").

"Τρίτον, δεν διαστέλλεται χρονικώς (στην βιβλική διήγησι) η δημιουργία σώματος και ψυχής, διότι η ανθρώπινη γλώσσα, ως υποκειμένη στην χρονική ακολουθία, αδυνατεί στην  διηγηματική της εκφορά να αποδώση το ομόχρονον των «διακεκριμένων» θείων ενεργειών: «πλάσεως» του σώματος και «συστάσεως» της ψυχής. Η διδασκαλία της Εκκλησίας είναι ότι «άμα το σώμα και η ψυχή πέπλασται» [Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, «Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως», Β΄, (12), 26, (ΕΠΕ 1, 210)]".

Και συνεχίζει ο κος Παναγιώτου, ως εξής:

"Εξαίρεσι, εν προκειμένω, αποτελεί ο ιερός Χρυσόστομος και μερικοί εκπρόσωποι της αντιοχειανής «σχολής», (καθώς και κάποιοι μεταγενέστεροι Πατέρες), οι οποίοι προς καταπολέμησι της διδασκαλίας του Ωριγένους περί προϋπάρξεως της ψυχής, προς αποτροπήν του ενδεχομένου να εκληφθή η εμψύχωσις του εμβρύου ως εγγενής ιδιότης του ανθρωπίνου σπέρματος, άνευ θείας δημιουργικής ενεργείας, και προς ανάδειξι της «υπεροχής» της ψυχής, ομιλούν περί προκατασκευής του σώματος. (Πρβλ. αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου: «Εις την Γένεσιν», Ομιλία ΙΓ΄, β΄-γ΄, - PG 53, 107-108).]."

Προσέξτε δηλαδή τι κάνει εδώ ο κος Παναγιώτου: Ενώ χρησιμοποιεί στο παρόν άρθρο χωρία αγίων Πατέρων, ως "απαράβατους δογματικούς όρους", που δήθεν αντιστρατεύονται τις ερμηνείες των σοβαρών Ορθοδόξων Εξελικτών στην Ορθόδοξη ανθρωπολογία, γκρεμίζει ο ίδιος την τακτική του, μιλώντας για "εξαιρέσεις" χωρίων, όπου διάφοροι άγιοι πατέρες, διαφωνούν με άλλους αγίους πατέρες, στην ερμηνεία της Ορθόδοξης ανθρωπολογίας! Εφ' όσον ο ίδιος γνωρίζει, (όπως φαίνεται εδώ πολύ καλά), ότι υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των αγίων Πατέρων, σε ζητήματα Ορθόδοξης ανθρωπολογίας, πώς τολμάει να δογματίζει με τόση βεβαιότητα, το "απαράβατο" ορισμένων ανθρωπολογικών τους ερμηνειών, που δήθεν στρέφονται (κατά την εσφαλμένη ερμηνεία του), κατά της Εξελικτικής θεωρίας; Μήπως τα πατερικά χωρία, είναι "απόλυτα", μόνο όταν βολεύουν τις Δημιουργιστικές ερμηνείες; Γιατί οι Δημιουργιστές, μετρούν τόσο ανορθόδοξα, με δύο μέτρα και δύο σταθμά, την δήθεν απολυτότητα των πατερικών ερμηνειών;

Μετά απ' αυτή την επισήμανση της ανορθόδοξης τακτικής ορισμένων Δημιουργιστών που επικαλούνται πατερικά κείμενα, ας έρθουμε τώρα στο προκείμενο: Είναι αλήθεια η εξής δήλωση του κου Παναγιώτου, ότι: "δεν διαστέλλεται χρονικώς (στην βιβλική διήγησι) η δημιουργία σώματος και ψυχής, διότι η ανθρώπινη γλώσσα, ως υποκειμένη στην χρονική ακολουθία, αδυνατεί στην  διηγηματική της εκφορά να αποδώση το ομόχρονον των «διακεκριμένων» θείων ενεργειών: «πλάσεως» του σώματος και «συστάσεως» της ψυχής";

Η δήλωση αυτή, είναι αποδεδειγμένα εσφαλμένη, καθώς και βέβαια υπάρχουν τρόποι, που μπορεί να διατυπωθεί στην "ανθρώπινη γλώσσα" το "ταυτόχρονο"! Και η ειρωνεία, εδώ, είναι ότι ενώ λέει ότι "η ανθρώπινη γλώσσα,... αδυνατεί στην  διηγηματική της εκφορά να αποδώση το ομόχρονον...", Αμέσως μετά απ' αυτό που ισχυρίζεται, Ο ΙΔΙΟΣ αναιρεί τον εαυτό του, χρησιμοποιώντας μια τέτοια ακριβώς φράση, που αποδίδει το ομόχρονον!!! Χρησιμοποιεί ο ίδιος τη φράση του αγίου Ιωάννη Δαμασκηνού: «άμα το σώμα και η ψυχή πέπλασται». Η λεξούλα "άμα", (=ταυτόχρονα), θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί στη Γένεση, αν ο σκοπός ήταν να δειχθεί η ταυτόχρονη κατασκευή σώματος και ψυχής στον Αδάμ. ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΟΜΩΣ! Επειδή προφανώς ο Θεός ΔΕΝ ήθελε να πει αυτό που θέλουν οι Δημιουργιστές να βάλουν στο στόμα Του!

Όπως μπορεί να αντιληφθεί ο αναγνώστης, η προσπάθεια των Δημιουργιστών, να αναιρέσουν την επιστημονική και Θεολογική αλήθεια με σοφιστείες, τους οδηγεί σε διαρκείς αντιφάσεις με τον ίδιο τον εαυτό τους! Στη μία παράγραφο χρησιμοποιούν ανθρωπολογικά χωρία πατέρων εναντίον της Εξελικτικής θεωρίας, αυθαίρετα ως "απαράβατους όρους", και στην επόμενη παράγραφο τα αναιρούν οι ίδιοι ως αντιφατικά προς άλλους πατέρες. Αμέσως μετά, στη μία πρόταση μας λένε ότι "δεν υπάρχει τρόπος έκφρασης του ταυτόχρονου", και στην αμέσως επόμενη πρόταση, οι ίδιοι, διατυπώνουν μια τέτοια ακριβώς πρόταση, που υποτίθεται ότι... δεν είναι δυνατόν να υπάρξει! Τι να πει κανείς; Είναι προφανής η τυχοδιωκτική πολιτική των Δημιουργιστικών ερμηνειών.

Είναι επίσης προφανές, ότι ο κος Παναγιώτου, έχοντας αντιληφθεί το πρόβλημα που έχει η Δημιουργιστική ερμηνεία, προκειμένου να δικαιολογήσει την ΞΕΚΑΘΑΡΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΑ κατασκευής σώματος και ψυχής στον άνθρωπο, που ΣΑΦΕΣΤΑΤΑ φανερώνει μια αβίαστη και λογική ερμηνεία της Γενέσεως, καταφεύγει σε υποτιθέμενες γραμματολογικές "αδυναμίες" της ανθρώπινης γλώσσας, για να... αναιρέσει στη συνέχεια ο ίδιος έμπρακτα τους ισχυρισμούς του!

Μήπως όμως, απλώς δεν θεωρήθηκε αναγκαίο από τον Μωυσή, να χρησιμοποιηθεί η λέξη: "άμα" στη Γένεση, και η ερμηνεία θα μπορούσε να είναι πράγματι Δημιουργιστική, ως κάτι "προφανές" για ανθρώπους του παρελθόντος που δεν γνώριζαν την Εξέλιξη;

Και πάλι, η απάντηση είναι ξεκάθαρα ΟΧΙ! Η διατύπωση που υπάρχει, δεν αφήνει περιθώρια στους Δημιουργιστές να ερμηνεύσουν κατά το δοκούν τη Γένεση, χωρίς να οδηγηθούν σε ΑΝΤΟΡΘΟΔΟΞΟ Ωριγενισμό. Γιατί το χωρίο λέει ΞΕΚΑΘΑΡΑ ΚΑΙ ΣΑΦΕΣΤΑΤΑ: "και έγινε ο άνθρωπος ψυχή ζώσα" (Γένεση ). Ποιος; "Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ"! Η διατύπωση, τον αναφέρει "άνθρωπο", ΠΡΙΝ από το εμφύσημα! Και αυτό είναι σημαντικό, γιατί η λέξη: "άνθρωπος", προϋποθέτει ΨΥΧΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑ μαζί! Αυτό σημαίνει ότι Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΗΤΑΝ ΟΧΙ ΑΠΛΩΣ ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΠΛΑΣΜΕΝΟΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΖΩΝΤΑΝΟΣ, ήδη πριν από το εμφύσημα! Όμως αυτό το θέμα αναλύεται εκτενώς στο σχετικό μας άρθρο, όπου μάλιστα γίνεται προφανές ότι στην ουσία, ούτε ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος αντιφάσκει κατ' ανάγκην με τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό, (όπως νομίζει ο κος Παναγιώτου), μιλώντας για κατασκευή σώματος του Αδάμ πριν από την ψυχή. Γιατί ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός έχει δίκιο, αναφορικά με τον Αδάμ (ως πρόσωπο), αλλά ο άγιος  Ιωάννης ο Χρυσόστομος έχει δίκιο αναφορικά με τους ΠΡΟΑΔΑΜΙΑΙΟΥΣ ανθρώπους, που ήταν ΗΔΗ ζωντανοί, ΠΡΙΝ ο Αδάμ λάβει μαζί με τη βιολογική ζωή του το Άγιο Πνεύμα, και καταστεί "Υποστατική Αρχή" της ανθρωπότητας.

Συμπερασματικά, και εδώ κάνει λάθος ο κος Παναγιώτου. Η φράση της Γενέσεως, μιλάει ταυτόχρονα για δύο πράγματα: Για τον Αδάμ, και για την ανθρωπότητα ως σύνολο, που ΗΔΗ είχε εξελιχθεί, ΠΡΙΝ ο Αδάμ ζωοποιηθεί "ψυχή και Πνεύματι" από το εμφύσημα του Παντοδυνάμου. Και έτσι απαντάται και το Δημιουργιστικό επιχείρημα, που θεωρεί ότι η Εξελικτική ερμηνεία αντιφάσκει με τις δηλώσεις αγίων πατέρων, που είπαν ότι μαζί με το εμφύσημα του Αγίου Πνεύματος, σχηματίσθηκε και η ψυχή. Η Εξελικτική ερμηνεία, είναι σύμφωνη με όλα αυτά. Μόνο η Δημιουργιστική ερμηνεία "Ωριγενίζει", και έρχεται σε αντίθεση με ένα σωρό αγίους Πατέρες, που μίλησαν για "εμφύσημα Αγίου Πνεύματος".

 

Συνεχίζει ο κος Παναγιώτου:

"Τέταρτον, το «δισύνθετον» όχι μόνον δεν αντιτίθεται στην Χριστολογία, αλλά τρόπον τινά «απορρέει» εκ του χριστολογικού δόγματος. Δυστυχώς, οι θιασώτες της «εξελίξεως», καταπολεμώντας το διφυές του ανθρώπου, επιστρατεύουν το τραγικό «θεολογικό» επιχείρημα, ότι «αν ο άνθρωπος ήταν, όπως λένε, δισύνθετος, αν ήταν σύνθεση δύο διαφορετικών φύσεων, τότε ο Χριστός, ο σαρκωθείς Λόγος του Θεού, δεν έχει δύο φύσεις, αλλά τρεις, την Θεότητα και τις δύο ανθρώπινες φύσεις, το σώμα και την ψυχή, την πνευματική ανθρώπινη φύση και την υλική ανθρώπινη φύση! Κάτι τέτοιο, φυσικά, κανείς χριστιανός δεν θα το ισχυριζόταν. Και όμως, αυτοί που μιλούν για δισύνθετο δεν αναλογίζονται ότι αυτό στην πραγματικότητα λένε» [Καλομοίρου, ένθ’ ανωτ., σελ. 74]"

Πράγματι, ο κος Παναγιώτου, εντοπίζει πολύ καλά, το ανθρωπολογικό ΚΑΙ ΘΕΟΛΟΓΙΚΟ πρόβλημα, στο οποίο οδηγεί εκείνη η Δημιουργιστική ερμηνεία, που θέλει τη Γένεση να μιλάει ΜΟΝΟ για την ανθρώπινη ψυχή, και όχι για το Άγιο Πνεύμα. Και συνεχίζει:

"Όμως λησμονούν, ως φαίνεται, την απάντησι του ιερού Δαμασκηνού «προς τους λέγοντας· ει δύο φύσεων ο άνθρωπος, ανάγκη επί Χριστού τρεις φύσεις λέγειν». Αξίζει να παρατεθή ένα απόσπασμα αυτής της απαντήσεως, διότι ξεκαθαρίζει κατά τον καλύτερο τρόπο το επίμαχο ζήτημα:

«Ο μεν καθ’ έκαστα άνθρωπος εκ δύο συγκείμενος φύσεων, ψυχής τε και σώματος, και ταύτας αμεταβλήτους έχων εν εαυτώ, δύο φύσεις εικότως λεχθήσεται· σώζει γαρ εκατέρων και μετά την ένωσιν την φυσικήν ιδιότητα. Ούτε γαρ το σώμα αθάνατον αλλά φθαρτόν, ούτε η ψυχή θνητή αλλ’ αθάνατος [13], ούτε το σώμα αόρατον, ούτε η ψυχή σωματικοίς οφθαλμοίς ορατή, αλλ’ η μεν λογική και νοερά και ασώματος, το δε παχύ τε και ορατόν και άλογον. Ου μιας δε φύσεως τα κατ’ ουσίαν αντιδιαιρούμενα· ου μιας άρα ουσίας ψυχή τε και σώμα... Ει δε λέγοιτο ποτε μιας φύσεως ο άνθρωπος, αντί του είδους το της φύσεως παραλαμβάνεται όνομα... Παν γαρ, ό κοινώς και εν πολλοίς θεωρείται, ου τινι μεν πλέον, τινί δε έλαττον υπάρχον, ουσία ονομάζεται. Επεί ουν πας άνθρωπος εκ ψυχής εστί συντεθειμένος και σώματος, κατά τούτο μία φύσις των ανθρώπων λέγεται... Και πάλιν· ου ταυτόν εστί το κατ’ είδος του ανθρώπου εν και το κατ’ ουσίαν ψυχής τε και σώματος εν. Το μεν γαρ κατ’ είδος του ανθρώπου εν την εν πάσι τοις ανθρώποις απαραλλαξίαν ενδείκνυται, το δε κατ’ ουσίαν ψυχής τε και σώματος εν αυτό το είναι αυτών λυμαίνεται εις ανυπαρξίαν αυτά παντελή άγον· η γαρ το εν εις την του ετέρου μεταποιηθήσεται ουσίαν η εξ ετέρων έτερον γενήσεται και αμφότερα τραπήσονται, η επί των ιδίων όρων μένοντα δύο φύσεις έσονται· ου γαρ ταυτόν κατ’ ουσίας λόγον το σώμα τω ασωμάτω... Ούτω και επί του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού ου τα μέρη των μερών σκοπούμεν, αλλά τα προσεχώς συντεθέντα, θεότητά τε και ανθρωπότητα» [«Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως», Γ΄, (16), 60, (ΕΠΕ 1, 376-380)].

[Νεοελληνική απόδοσις: Ο κάθε άνθρωπος, αποτελούμενος από δύο φύσεις ηνωμένες ασυγχύτως στο πρόσωπό του, δηλαδή από ψυχή και σώμα, δύναται κάλλιστα να χαρακτηρισθή διφυής, εφόσον και κατά την ένωσι των δύο αυτών φύσεων σε μίαν υπόστασι, διασώζονται ασύγχυτα τα φυσικά ιδιώματα εκάστης· διότι, ούτε το σώμα είναι αθάνατον αλλά φθαρτόν, ούτε η ψυχή θνητή αλλά αθάνατος· ούτε πάλι το σώμα είναι αόρατο και η ψυχή ορατή, αλλά η μεν ψυχή είναι λογική, νοερά και άυλος, ενώ το σώμα υλικόν, ορατόν και άλογον. Επειδή λοιπόν αυτά που διαφέρουν κατά την ουσία δεν μπορούν να αποτελούν μίαν φύσι, έπεται ότι και η ψυχή και το σώμα δεν μπορούν να εκληφθούν ως μία ουσία... Εάν παραταύτα, λέγεται ενίοτε πως ο άνθρωπος είναι μία φύσις, τότε ο όρος «φύσις» χρησιμοποιείται προς δήλωσιν του ανθρωπίνου είδους... Διότι κάθε τι που υπάρχει εξ ίσου σε πολλά άτομα λέγεται ουσία. Αφού λοιπόν όλοι οι άνθρωποι έχουν ψυχή και σώμα, αυτό ακριβώς το κοινό (ψυχοσωματικό) γνώρισμα όλων των επί μέρους ανθρώπων, ονομάζεται «μία ανθρωπίνη φύσις»... Επιπλέον: Το να λέγομε ότι η ανθρωπίνη φύσις είναι «μία» ως προς το είδος της, δεν είναι το ίδιο με το να λέγομε ότι είναι μία ως προς την ψυχοσωματική σύστασί της. Διότι όταν λέγεται μία ως προς το είδος της δηλούται απλώς το κοινό γνώρισμα όλων των ανθρώπων· όταν, όμως, λεχθή μία ως προς την ψυχοσωματική σύστασί της, είναι σαν να αρνούμεθα ευθέως την ύπαρξι δύο συστατικών ουσιών· διότι θα υποδηλώνεται είτε ότι η μία ουσία αφωμοίωσε την άλλην είτε ότι συνεχωνεύθησαν οι δύο και προέκυψε κάτι άλλο· μη συγχεομένων όμως της ψυχής και του σώματος, δεν μπορούν παρά να γίνουν δεκτά ως δύο φύσεις· άλλωστε δεν είναι δυνατόν να ταυτίζεται το υλικό με το άϋλον... Στην περίπτωσι, επομένως, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, (όταν ομολογούμε ότι έχει δύο φύσεις) δεν αναφερόμεθα στα μέρη των μερών (δηλ. στην κατ’ ουσίαν υποδιαίρεσι της ανθρωπίνης φύσεώς του σε ψυχή και σώμα) αλλά σε αυτά που άμεσα ηνώθησαν, δηλαδή την θεία φύσι και την ανθρωπίνη]

Εφαρμόζοντας ο ιερός Δαμασκηνός αφόβως την χριστολογική ορολογία επί της ανθρωπολογίας και ερμηνεύοντας τοιουτοτρόπως το πλάσμα, βάσει του Αρχετύπου του [Πρβλ. αγίου Γρηγορίου Νύσσης: «Ου μίαν τινα εικόνα και ομοίωσιν Θεού ο άνθρωπος κέκτηται, αλλά και δευτέραν και τρίτην... και την ενανθρώπησιν του ενός της αγίας Τριάδος Θεού Λόγου σαφώς προγράφων. Και κατ’ εικόνα μεν εστί γυμνή η ψυχή της θεότητος, καθ’ ομοίωσιν δε της του Λόγου σαρκώσεως το σύνθετον της ημών ψυχής τε και του σώματος» (PG 44, 1329).], ομιλεί περί «εκάστης υποστάσεως (ως) δύο φύσεις εχούσης και εν δυσί τελούσης ταις φύσεσι, ψυχής λέγω και σώματος» [Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, «Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως», Γ΄, (3), 47, (ΕΠΕ 1, 288-290)]. Διότι, κατά τον άγιον Γρηγόριο Νύσσης, «καθ’ ομοίωσιν της του Λόγου σαρκώσεως το σύνθετον της ημών ψυχής τε και του σώματος» [PG 44, 1329]. Κάθε αμφισβήτησις, συνεπώς, του δόγματος του δισυνθέτου απορρέει από την (ανεπίγνωστη, μάλλον) υιοθέτησι - κατ’ ακριβή αναλογία - της προβληματικής των χριστολογικών αιρέσεων."

Πολύ ωραία, ο άγιος στο ανωτέρω χωρίο, ξεκαθαρίζει ότι ΑΛΛΗ είναι η έννοια της λέξης: "φύση", όταν αναφέρεται στα "συστατικά", και άλλη όταν αναφέρεται στο "είδος"! Και βέβαια κοινή και μοναδική είναι η ανθρώπινη φύση, όταν μιλάμε για το είδος μας, αλλά διφυής όταν μιλάμε για τα συστατικά μας!

Στο σημείο αυτό θα υπενθυμίσουμε αυτό που είπαμε και πιο πάνω, για το θέμα των πολυσήμαντων εννοιών των λέξεων: Επειδή στο θέμα αυτό, δεν υπάρχει ενιαίος όρος, που να εκφράζει το πνευματικό "συστατικό" του ανθρώπου που ονομάζουμε ψυχή, και άλλοι το λένε: "συστατικό", άλλοι "ουσία", άλλοι "μέρος", άλλοι "φύση", άλλοι "πνεύμα", άλλοι "ψυχή", άλλοι "πνοή", άλλοι "υπόσταση", κ.ά., υπάρχει μεγάλη σύγχυση, τόσο στα Αγιογραφικά κείμενα, όσο και στην Πατερική, και κυρίως στη σύγχρονη Θεολογική γραμματεία. Πολύ δε περισσότερο, όταν οι λέξεις αυτές, ερμηνεύονται πάντοτε με βάση το συμφραζόμενο, και ΠΟΤΕ αυτόνομα. Γιατί επειδή όλες αυτές οι λέξεις είναι ΠΟΛΥΣΗΜΑΝΤΕΣ, εύκολα παρεξηγούνται και παρερμηνεύονται, και ο καθένας "αποδεικνύει" (υποτίθεται) ό,τι θέλει, προσπερνώντας και σιγώντας, για τις έννοιες που δεν συμφέρουν τη θεωρία του.

Στην προκειμένη περίπτωση, ο κος Παναγιώτου, επιχειρεί να δικαιολογήσει τους Δημιουργιστές, που μιλούν για "εμφύσημα του πνευματικού συστατικού του ανθρώπου", ότι δήθεν δεν είναι αντιπατερικοί! Στην πραγματικότητα όμως και αντιπατερικοί είναι, και αντορθόδοξοι! Γιατί όταν μας λένε ότι αυτό που έβαλε ο Θεός στον άνθρωπο είναι το συστατικό της ψυχής, και όχι το Άγιο Πνεύμα, όπως μας λένε σαφώς πλήθος αγίων πατέρων, τότε μόνο δύο ερμηνείες μπορούν να δοθούν στη φράση τους αυτή:

1. Ότι ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο πνευματικό συστατικό που αποτελεί δική του απόρροια, κάτι που αποτελεί (όπως είδαμε αναλυτικά), ειδωλολατρικό Πλατωνισμό - Ωριγενισμό, και

2. Ότι ο Θεός έπλασε ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΟ ΣΩΜΑ ένα πνευματικό συστατικό, το οποίο ΚΑΤΟΠΙΝ ΕΒΑΛΕ μέσα στο σώμα, ενώνοντας τις δύο (κατά τη σύσταση και όχι κατά το είδος) φύσεις, σε άνθρωπο.

Όπως όμως είδαμε, η δεύτερη αυτή ερμηνεία της Δημιουργιστικής φράσης, έρχεται σε ΣΑΦΗ ΑΝΤΙΘΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΕΣΕΩΣ: "Και έπλασε ο Θεός τον άνθρωπον χούν από της γης, και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής, και εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν". Είναι τόσο ξεκάθαρη η αναφορά της Γενέσεως, ότι ο Θεός ενεφύσησε "πνοή ζωής" ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, τον οποίο μας ξεκαθαρίζει ότι τον έπλασε "από χώμα της γης", και ΟΧΙ από "χώμα και ψυχή", που δεν αφήνει κανένα περιθώριο στους Δημιουργιστές, να ισχυρίζονται αυτά που ισχυρίζονται, ούτε στη μία, ούτε στην άλλη ερμηνεία του δόγματός τους, περί δήθεν "εισαγόμενης" ψυχής στο σώμα του ανθρώπου, δια τους εμφυσήματος. Και ούτε οι σοφιστείες, περί δήθεν "αδύνατης" διατύπωσης του ταυτόχρονου, στέκουν, όπως είδαμε, μια και η λέξη "άμα", μπορεί κάλλιστα να εισαχθεί και να δείξει το ταυτόχρονο. Οι Δημιουργιστές εδώ, ενώ διϋλίζουν τον κώνωπα, καταπίνουν την καμήλα!

Η διατύπωση της Γενέσεως, δεν αφήνει περιθώριο σε κανέναν να πει, ότι η ψυχή "εισήχθη". Από τη στιγμή που ο άνθρωπος ήταν ΗΔΗ άνθρωπος, δεν μπορούν να μας μιλούν για "σύσταση του ανθρώπου εκ χώματος και εμφυσήματος". Η Γένεση είναι ξεκάθαρη, ότι ο άνθρωπος πλάσθηκε "εκ χώματος της γης" ΜΟΝΟ, και στη συνέχεια του εμφυσήθηκε το Άγιο Πνεύμα δια του εμφυσήματος, ενώ ΗΔΗ ήταν άνθρωπος, δηλαδή ζωντανός εκ σώματος και ψυχής.

Αυτή η διατύπωση, δείχνει ξεκάθαρα δύο πράγματα, τα οποία έχουμε αναλύσει εκτενώς στο σχετικό μας άρθρο:

1. Ότι τη στιγμή που ο Θεός έδινε το εμφύσημα του Αγίου Πνεύματος στην ανθρώπινη φύση, υπήρχαν ΗΔΗ ζωντανοί άνθρωποι, πλασμένοι κατ' εικόνα Θεού και

2. Ότι όσον αφορά ειδικότερα τον Αδάμ ως υπόσταση, το εμφύσημα του Θεού, του έδωσε ψυχή, όχι "δια εισαγωγής", όπως μας λένε οι Δημιουργιστές, αλλά ΔΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ της, από τη ζωοποίηση του σώματος, ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ("άμα") με το σώμα. Από τη στιγμή της δημιουργίας του ο Αδάμ, δημιουργήθηκε από τον Θεό αποτελούμενος εκ σώματος και ψυχής, και από την ίδια εκείνη στιγμή είχε το Άγιο Πνεύμα ως "εμβόλιμο" συστατικό της "καθ' ομοίωσιν" ύπαρξής του, όπως το λαμβάνει κάθε βαπτισμένος σήμερα. Η δε κατασκευή της ψυχής, γίνεται από την "πνοή ζωής" του Θεού, που ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΕΙ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΣΑΓΕΙ ψυχή στο ανθρώπινο σώμα. Μιλάμε για ψυχή η οποία σχηματίζεται ταυτόχρονα με το ζωντάνεμα του σώματος, από τις ίδιες τις διεργασίες του σώματος. Γι' αυτό και λέμε ότι ΚΑΙ Η ΨΥΧΗ ΕΙΝΑΙ ΕΚ ΧΩΜΑΤΟΣ, γι' αυτό και η Γένεση λέει σαφώς, ότι ο άνθρωπος πλάσθηκε "εκ χώματος της γης", και δεν προσθέτει ως ξεχωριστό συστατικό του την ψυχή.

Το ότι η ψυχή είναι άλλο συστατικό, δεν σημαίνει ότι είναι "εισαγόμενο" από τον Θεό, αλλά ότι πλάθεται από το εμφύσημα του Θεού, με το ζωντάνεμα του σώματος.

 

Στο παραπάνω κείμενο ο κος Παναγιώτου, στην παραπομπή Νο 13 συμπληρώνει τα εξής:

"Το περί αθανασίας της ψυχής δόγμα ουδεμία πλατωνική επίδρασι ενέχει, διότι ενώ στον πλατωνισμό η ψυχή θεωρείται «απόρροια» της θείας ουσίας, φύσει θεία και αθάνατος, (άρα συνεπαγομένη τον πανθεϊσμό), κατά την Ορθόδοξο Πίστι η ψυχή, ως κτιστή, «αθάνατος εστίν, ου δήπου φύσει αλλά χάριτι» (αγίου Αθανασίου του Παρίου, «Επιτομή των Θείων της Πίστεως Δογμάτων», Λειψία ͵αωςʹ, σελ. 266). Επειδή, όμως, το χάριτι αθάνατον της ψυχής είναι, κατά θείαν βουλήν, αμετάκλητον – δεν πρόκειται δηλαδή κάποια ψυχή να ανακληθή θεόθεν «εις το μη ον», αλλά θα παραμείνη εσαεί αναλλοίωτος ουσία – δύναται (καταχρηστικώς) να γίνεται λόγος περί αυτής ως «αθανάτου κατά φύσιν μενούσης» (αγίου Γρηγορίου Παλαμά, «Περί θεοποιού μεθέξεως», 8, – «Συγγράμματα», έκδ. «Κυρομάνος», Θεσσαλονίκη 1994, τόμ. Β΄, σελ. 144). Η τελευταία επισήμανσις κρίνεται σκόπιμη, διότι εκτός των άλλων οι φιλο-εξελικτικοί – παρερμηνεύοντας την περί «σαββατισμού» της ψυχής πατερική διδασκαλία – υποστηρίζουν έναν παρηλλαγμένο θνητοψυχισμό («ψυχοπαννυχία»)".

Και για το πρώτο μέρος της παραπομπής, καμία αντίρρηση δε υπάρχει από τη μεριά των Ορθοδόξων Εξελικτών. Η τελευταία όμως πρότασή του, δεν είναι αλήθεια, όσον αφορά τους Ορθόδοξους Εξελικτές, γιατί δεν είμαστε θνητοψυχίτες. Και αν μια μερίδα "φιλοεξελικτικών" είναι, τότε δεν είναι Ορθόδοξοι, όπως ακριβώς δεν είναι Ορθόδοξοι, η μερίδα εκείνων των Δημιουργιστών ισχυρίζεται ότι η ψυχή είναι "απόρροια" του Θεού. Όπως λοιπόν δεν είναι σωστό να γενικεύεται η Ωριγενική ομάδα των Δημιουργιστών, ομοίως, δεν είναι σωστό να γενικεύεται μια τυχόν θνητοψυχική ομάδα Εξελικτών.

 

Συνεχίζει ο κος Παναγιώτου με το παρακάτω κείμενο του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά:

"Πέμπτον, όσον αφορά στην ερμηνεία του χωρίου: «Και έπλασεν ο Θεός τον άνθρωπον, χουν από της γης, και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής και εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν» (Γεν. β΄ 7), το πλέον ενδεδειγμένο θεολογικό της πλαίσιο αποτελεί η συνοπτική περί ψυχής διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά:

«Πάσα λογική και νοερά φύσις, είτ’ αγγελικήν είποι τις είτ’ ανθρωπίνην, ουσίαν έχει την ζωήν, δι’ ην και διαμένοι επίσης καθ’ ύπαρξιν αθάνατος, διαφθοράν ουκ επιδεχομένη. Αλλ’ η μεν εν ημίν λογική και νοερά φύσις ου μόνον ουσίαν έχει την ζωήν, αλλά και ενέργειαν· ζωοποιεί γαρ και το συνημμένον σώμα, δι’ ό και τούτου λέγοιτ’ αν ζωή· και όταν τούτου λέγηται ζωή, προς έτερον η ζωή λέγεται και ενέργεια εστίν αυτής· προς γαρ έτερον ουδέποτ’ αν λέγοιτο ουσία καθ’ αυτήν... Η των αλόγων ζώων εκάστου ψυχή, ζωή εστί του κατ’ αυτήν εμψύχου σώματος· και ουκ ουσίαν αλλ’ ενέργειαν έχει ταύτα την ζωήν, ως προς έτερον ούσαν αλλ’ ου καθ’ αυτήν. Αύτη γαρ ουδέν έτερον έχουσα οράται, ότι μη τα ενεργούμενα δια του σώματος· δι’ ό και λυομένω τούτω, συνδιαλύεσθαι ανάγκη· θνητή γαρ εστι του σώματος ουχ ήττον, επεί παν όπερ εστί, προς το θνητόν εστί τε και λέγεται. Δι’ ό και θανόντι συναποθνήσκει. Η των ανθρώπων εκάστου ψυχή, έστι μεν και του κατ’ αυτήν εμψύχου σώματος ζωή και ζωοποιόν έχει την ενέργειαν, αλλά και ουσίαν έχει την ζωήν ως ζώσα καθ’ αυτήν. Έχουσα γαρ οράται την λογικήν και νοεράν ζωήν, φανερώς ετέραν ούσαν παρά την του σώματος και των όσα δια του σώματος. Δι’ ό και λυομένου του σώματος αύτη ου συνδιαλύεται [18]· προς δε τω μη συνδιαλύεσθαι και αθάνατος διαμένει, ως μη προς έτερον ορωμένην, αλλ’ ουσίαν έχουσα την καθ’ αυτήν ζωήν» [«Κεφάλαια ρν΄, Φυσικά και Θεολογικά», 30-32, (Συγγρ., τόμ. Ε΄, σελ. 51-52)][19].

[Νεοελληνική ελευθέρα απόδοσις: Κάθε λογική και νοερά φύσις, είτε αγγέλου είτε ανθρώπου, έχει την ζωή ως ουσία, λόγω της οποίας παραμένει αθάνατη, ως ανεπίδεκτη φθοράς ύπαρξις. Η νοερά, όμως, και λογική φύσις ημών των ανθρώπων (δηλ. η ψυχή) δεν έχει την ζωή μόνον ως ουσία, αλλά και ως ενέργεια, δια της οποίας ζωοποιεί και το ενωμένο (με την ψυχή) σώμα, και αυτή είναι η «βιολογική» ζωή· όταν λοιπόν ο όρος «ζωή» χρησιμοποιήται εν «βιολογική» εννοία δηλώνεται πάντοτε η κατ’ ενέργειαν σχέσις της ψυχής προς το σώμα... Η ψυχή των αλόγων ζώων ταυτίζεται με την «βιολογική» τους ζωή· διότι τα άλογα ζώα δεν έχουν ψυχική ουσία παρά μόνον ψυχική ενέργεια, που υφίσταται μόνον σε σχέσι προς το σώμα. Η ψυχή τους, συνεπώς, «εξαντλείται» στο βιολογικό της περιεχόμενο, διο και η διάλυσις του σώματος τους συνεπάγεται την «διάλυσι» της ψυχής τους. Αφού η ψυχική ενέργεια υπάρχει μόνον σε σχέσι προς το θνητό σώμα, έπεται ότι είναι εξίσου θνητή με το σώμα. Πεθαίνοντας λοιπόν το σώμα των ζώων πεθαίνει και η ψυχή τους. Η ψυχή, όμως, του ανθρώπου έχει βεβαίως και βιολογικό περιεχόμενο, λόγω της ζωοποιούσης το σώμα ενεργείας της, αλλ’ έχει επί πλέον και ιδίαν οντότητα («ασχέτως» προς το σώμα) λόγω της ουσίας της. Η ανθρωπίνη, επομένως, ψυχή δεν περιορίζεται στο «βιολογικό» της περιεχόμενο, αλλά έχει και (ασώματη) λογική και νοερά ζωή. Γι’ αυτό και δεν πεθαίνει μαζί με το σώμα, αλλά παραμένει αναλλοίωτη και αθάνατη, αφού η ύπαρξίς της δε συναρτάται από το σώμα, αλλά από την ιδιαιτέρα ουσία της.]

Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι μεταξύ της κτιστής φύσεως των (λοιπών) εμψύχων όντων, και της κτιστής φύσεως του ανθρώπου «χάσμα εστήρικται», και τούτο διότι η αθάνατος ουσία της ψυχής του ανθρώπου, ως πρωτογενές φυσικό συστατικό της υπάρξεώς του (υφιστάμενον, ως προελέχθη, «άμα τω σώματι»), απουσιάζει από την υπόλοιπη έμψυχη κτίσι. Οπότε ο άνθρωπος υπερέχει εκ μόνης της φυσικής του συστάσεως πάσης της προ αυτού κτίσεως."

Τα πολύ σωστά που παραθέτει εδώ πιο πάνω ο κος Παναγιώτου, δεν αποδεικνύουν τίποτα δημιουργιστικό, γιατί ΔΕΝ ΣΥΓΚΡΟΥΟΝΤΑΙ σε τίποτα με την Εξελικτική θεώρηση της Χριστιανικής πίστης. Από τη στιγμή που ο Θεός έπλασε τον ΠΡΟΑΔΑΜΙΑΙΟ άνθρωπο "κατ' εικόνα" Του, δηλαδή μορφώνοντας την υπόστασή του με το "καλούπι" της ανθρώπινης υπόστασης του Χριστού, τον ξεχώρισε από τα ζώα, και έδωσε έτσι "ουσία" στην ψυχή του. Αυτό όμως, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει, ότι δεν συγγενεύει βιολογικά με τα ζώα. Άλλη η βιολογική συγγένειά του με αυτά, και άλλη η πνευματική συγγένειά του με τον Θεό, λόγω του κατ' εικόνα. Και αυτή ακριβώς είναι η διαφορά. Βιολογικά συγγενεύει με τα ζώα, αλλά πνευματικά τον χωρίζει χάσμα απ' αυτά.

Στο ανωτέρω κείμενο, στην παραπομπή Νο 18 γράφει τα εξής:

"Υποστηρίζεται συχνά (και από τους φιλο-εξελικτικούς) ότι η διδασκαλία περί διατηρήσεως ζωντανής και αυτοσυνειδήτου της ψυχής μετά θάνατον σχετικοποιεί το γεγονός του θανάτου, απονοηματοδοτώντας κατ’ επέκτασιν την προσδοκία της Αναστάσεως. Στην πραγματικότητα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: Η υπόστασις (πρόσωπον) του θνήσκοντος, διατηρούσα ενεργό την αυτοσυνειδησία της εν τη μια αθανάτω ουσία της, δηλαδή την ψυχή, δεν βιώνει την διάζευξι της ψυχής από το σώμα «πλατωνικώς» (ως «λύτρωσι» δηλαδή εκ του σώματος - «σήματος»), αλλά ως το «φοβερώτατον ... μυστήριον· πως ψυχή εκ του σώματος βιαίως χωρίζεται εκ της αρμονίας, και της συμφυίας ο φυσικώτατος δεσμός θείω βουλήματι αποτέμνεται»· μολονότι λοιπόν η ψυχή «λέλυται του σώματος και των δι’ αυτού παθημάτων, της μέντοι φυσικής προς αυτό σχέσεως ουδ’ οπωσούν διεζεύχθη. Και αποπτάσα γαρ έτι προς το οικείον ενδιαίτημα τείνει το όμμα, καν διαλυθή προς τα εξ ων συνετέθη, λέγω δη τα στοιχεία, καν ότι ουν υποστή, δεσμός τις άρητος διϊκνείται μέσος, συνάπτων αυτήν τω οικείω σώματι, και τοις μερισαμένοις στοιχείοις, εξ ων και αύθις αυτό περιθήσει» (αγίου Μάρκου Ευγενικού, «Περί Αναστάσεως» - «Θεολογία», τόμ. ΚΒ΄, τεύχος Α΄, σελ. 56). Προσδοκούσα έτσι την ανάστασι του σώματος, και όχι του «συναμφοτέρου» (όπως υποστηρίζεται), καθόσον «του πεπτωκότος και θανόντος η ανάστασις, ουχί δε του αεί εστώτος, και εν αφθαρσία διαμένοντος, οίόν περ εστίν η ψυχή» (Μ. Φωτίου, «Επιστολή Η΄», ιδ΄, - PG 102, 645)".

Και πάλι αυτό δεν έχει καμία σχέση με την Ορθόδοξη Εξελικτική θεώρηση, και δεν διαφωνούμε σε αυτό με τον κο Παναγιώτου, άρα ούτε με αυτό αποδεικνύει κάτι.

Επίσης, στην παραπομπή Νο 19 γράφει τα εξής:

"Ας μας συγχωρηθή στο σημείο αυτό η (υπό μορφήν αποδεικτικού συλλογισμού) διατύπωσις μιας απορίας επί του διαλόγου της Θεολογίας με τις Ανθρωπολογικές Επιστήμες: Κατά το ανωτέρω κείμενο του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, η «ψυχή» του ανθρώπου διακρίνεται σε «ουσία» και «ενέργεια», όπως άλλωστε και το Αρχέτυπό της, αφού «κατ’ εικόνα εστί γυμνή η ψυχή της θεότητος» (αγίου Γρηγορίου Νύσσης, PG 44, 1329). Όπως, λοιπόν, η θεότης, θεοπρεπώς διακρινομένη σε «ουσία» και «ενέργεια», γνωρίζεται μόνον κατ’ ενέργειαν (δυνάμει της «σχέσεως» Θεού και ανθρώπου), ουδέποτε όμως κατ’ ουσίαν (αφού - εξαιρέσει της εν Χριστώ υποστατικής ενώσεως - δεν «κοινωνείται» η θεία ουσία από τον άνθρωπο,), έτσι και η ψυχή μπορεί να γνωσθή μόνον κατ’ ενέργειαν, στην σχέσι της δηλαδή προς το σώμα («προς έτερον»)· όχι, όμως, και κατ’ ουσίαν, αφού η ουσία της υπάρχει «καθ’ αυτήν» και ουδέποτε «προς έτερον». Όμως, η γνώσις της ενεργείας της ψυχής δεν συνεπάγεται και την αποδοχή ουσίας της (περίπτωσις των αλόγων εμψύχων). Λόγω λοιπόν του αδυνάτου επιστημονικής επιβεβαιώσεως της ψυχής ως ουσίας, πως μπορεί η Επιστήμη να αναχθή σε μία κοινή με την Θεολογία «βιοηθική» κατανόησι του ανθρώπου;"

Και πάλι εδώ ο κος Παναγιώτου κάνει ένα λογικό άλμα. Γιατί η Επιστήμη δεν κάνει "Θεολογική" διατύπωση της ουσίας της ψυχής, αλλά ΚΑΘΑΡΑ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ανάλυση της κατασκευής του σώματος. Είναι προφανής η σύγχυση που δημιουργείται στη σκέψη των Δημιουργιστών, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν την επιστήμη... Θεολογικά, και να μας επιρρίψουν την άδικη κατηγορία ότι προσδιορίζουμε τη Θεολογία... βιολογικά! Ας μην επιρρίπτουν λοιπόν οι Δημιουργιστές τη δική τους σύγχυση σ' εμάς, και ας ξεκαθαρίσουν στο μυαλό τους, ότι μιλάμε για δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα, όταν μιλάμε για Επιστήμη και Θεολογία.

 

Με τη συνέχεια του κειμένου του, ο κος Παναγιώτου έρχεται (εν μέρει) στα λόγια μας, παραθέτοντας χωρίο του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, που λέει σαφώς, ότι το εμφύσημα ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ψυχή, και δεν ήταν αυτό καθεαυτό ψυχή. Αλλά ας δούμε πρώτα το κείμενο, και το σχολιάζουμε περισσότερο μετά:

"Πότε, όμως, η αθάνατος ουσία της ανθρωπίνης ψυχής έλαβε την αρχή της; Σύμπασα η πατερική παράδοσις ορίζει ως «στιγμή» δημιουργίας της μιας εκ των δύο συστατικών ουσιών του ανθρώπου το «ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής και εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν» (Γέν. β΄ 7) [20]. Χαρακτηριστικώς τονίζει ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς «μη το παν σχείν (τον άνθρωπον) εκ της ύλης ταύτης και του κατ’ αίσθησιν κόσμου, καθάπερ τάλλα των ζώων αλλά το σώμα μόνον· την δε ψυχήν εκ των υπερκοσμίων, μάλλον δε παρ’ αυτού του Θεού δι’ εμφυσήματος απορήτου ως μέγα τι... αποτέλεσμα» [«Κεφάλαια εκατόν πεντήκοντα», 24, (Συγγρ., τόμ. Ε΄, σελ. 48).]. Αρκεί να προσεχθή το εξής λεπτό δογματικό σημείο: Υπό την φράσι «πνοήν ζωής» δηλούται κατά τους Πατέρας η άκτιστος θεία ενέργεια, η οποία δεν καθίσταται αυτή καθ’ εαυτήν ψυχή του ανθρώπου, αλλά εμφυσουμένη «εις το πρόσωπον» [22] του Αδάμ δημιουργεί την αθάνατη νοερά και λογική ουσία του. Προσφυέστατα, λοιπόν, επισημαίνεται στην εκκλησιαστική γραμματεία: «μηδείς υπονοείτω, ότι το πνεύμα, όπερ ενεφύσησεν ο Θεός εν τω ανθρώπω, εκείνο εγένετο ψυχή· μη γένοιτο· αλλά το πνεύμα εκείνο ψυχήν εδημιούργησεν ... λογικήν και νοεράν ... (ήτις) αείζωος υπάρχει και ατελεύτητος» [«Περί όρων», ζ΄, (PG 28, 545-548). (Το σπουδαίο αυτό έργο απεδίδετο εκ παραδόσεως στον Μ. Αθανασίο). Πρβλ. Διοδώρου Ταρσού, «Αποσπάσματα εκ των Σειρών: εις την Γένεσιν», (PG 33, 1565)].".

Παραδέχεται εδώ σαφώς ο κος Παναγιώτου, ότι αυτό που λένε ορισμένοι Δημιουργιστές, περί "απόρροιας" της ψυχής από τον Θεό, είναι λάθος, και το απορρίπτει. Έτσι μένει μόνο μία ερμηνεία, για τη Δημιουργιστική εξήγηση, της κατασκευής της ψυχής. Και είναι αυτή που λέει, ότι πρώτα κατασκευάστηκε το σώμα του ανθρώπου, και ΜΕΤΑ η ψυχή! Όχι ταυτόχρονα! Όπως όμως είδαμε προηγουμένως, και όπως ο ίδιος παραδέχθηκε στην αρχή, με λόγια του αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού: "Η διδασκαλία της Εκκλησίας είναι ότι «άμα (ταυτόχρονα) το σώμα και η ψυχή πέπλασται» [Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού, «Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως», Β΄, (12), 26, (ΕΠΕ 1, 210)]". Πρόκειται για ένα από τα μεγάλα προβλήματα της Δημιουργιστικής ερμηνείας της Γενέσεως, το οποίο (όπως είδαμε στην αρχή) ο κος Παναγιώτου προσπάθησε να "λειάνει", με το εσφαλμένο επιχείρημα ότι δήθεν δεν μπορεί να διατυπωθεί φράση που να περιγράφει ταυτόχρονη κατασκευή σώματος και ψυχής! Μία φράση όμως που εδώ ξεκάθαρα ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός κατάφερε να διατυπώσει πολύ ωραία! Συνεπώς, η Δημιουργιστική ερμηνεία, είναι αντίθετη από τη διδασκαλία της Εκκλησίας, που σαφώς δηλώνει ταυτόχρονη κατασκευή σώματος και ψυχής! Και μάλιστα, δια στόματος όχι μόνο του αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού, αλλά και κατά παραδοχήν του κου Παναγιώτου!

Είναι φοβερός ο τρόπος, με τον οποίο, αυτοί οι Δημιουργιστές που επικαλούνται τους αγίους Πατέρες και τη διδασκαλία της Εκκλησίας, εμμένουν να παραβαίνουν τους όρους της Ορθόδοξης πίστης, χάριν των ερμηνευτικών τους εμμονών, και κρίνονται από τα ίδια τους τα λόγια!

Σε αντίθεση με την προβληματική και αντορθόδοξη Δημιουργιστική ερμηνεία, η εξελικτική ερμηνεία, δεν έχει κανένα πρόβλημα με τη διατύπωση: "και έγινε ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν" ούτε με το "και ενεφύσισεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής...", επειδή δεχόμαστε ότι η ψυχή κατασκευάστηκε ΜΑΖΙ με το σώμα, και εδώ απλώς γίνεται αναφορά των συστατικών της κατασκευής αυτής και η ειδική πρόνοια του Θεού, να μετασκευάσει τον ήδη ζωντανό άνθρωπο σε "καθ' ομοίωσιν" πλάσμα, όταν ταυτόχρονα με τη δημιουργία του Αδάμ, του έδωσε και το Άγιο Πνεύμα.

Στο ανωτέρω απόσπασμα, στην παραπομπή Νο 20, ο κος Παναγιώτου συμπληρώνει τα εξής πολύ σωστά, που επιβεβαιώνουν την Εξελικτική ερμηνεία για το σκοπό της περιγραφής της Γενέσεως, που είναι να μας ξεκαθαρίσει ποια είναι τα ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ του ανθρώπου (δημιουργώντας συγγένειες εκ χώματος και πνεύματος), και όχι να μας αναλύσει τη βιολογική του κατασκευή, όπως θέλουν να πιστεύουν οι Δημιουργιστές:

"[20] Σχολαστική παράθεσις των σχετικών πατερικών παραπομπών κρίνεται περιττή· αρκεί να προσφύγη κανείς σε οιονδήποτε πατερικό σχολιασμό του εν λόγω βιβλικού χωρίου για να διαπιστώση του λόγου το αληθές. Την παραδοσιακή πατερική ερμηνεία του χωρίου συνοψίζει ο ιερός Δαμασκηνός στην κλασσική φράσι του: «εκ γης μεν το σώμα διαπλάσας, ψυχήν δε λογικήν και νοεράν δια του οικείου εμφυσήματος δους αυτώ» («Έκδοσις ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως», Β΄, (12), 26 - ΕΠΕ 1, 210).".

Επίσης, στην παραπομπή Νο 22, ο κος Παναγιώτου μας κάνει μία άλλη πολύ σωστή και χρήσιμη παρατήρηση, που μόνο προφητικά μπορούμε να την εκλάβουμε με τη σημερινή έννοια της λέξεως πρόσωπο:

"[22] Ο όρος «πρόσωπον», εν προκειμένω, δεν έχει το περιεχόμενο που του αποδίδει η σύγχρονη «περσοναλιστική» θεολογική σκέψις, αλλ’ έχει την βιβλική έννοια της σωματικής μορφής. Πρβλ.: «ούτος έοικεν ανδρί κατανοούντι το πρόσωπον της γενέσεως αυτού εν εσόπτρω» (Ιακ. α΄ 23)".

Στο ίδιο "μήκος κύμματος" στη συνέχεια του άρθρου, δίνονται από τον κο Παναγιώτου και άλλες πατερικές δηλώσεις, για το ότι η ψυχή δεν είναι άκτιστη ως απόρροια του Θεού, αλλά κτιστή ως κατασκευή του εμφυσήματος του Θεού, του Αγίου Πνεύματος:

"Συναφώς και ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας διερωτάται: «Το δε εμφυσηθέν εξ αυτού πάντως που είναι νοείται και ίδιον αυτού... Πως αν το εκ του Θεού πνεύμα μεταβέβληται εις φύσιν ψυχής;» [«Κατά Ανθρωπομορφιτών», 2, (PG 76, 1081).]. Και ο Μ. Φώτιος, ερμηνεύοντας τον άγιο Γρηγόριο Θεολόγο, τονίζει πως μεταξύ «θείας πνοής» και «ψυχής ζώσης» πρέπει να υπονοηθή δημιουργική πράξις [25]. Επομένως, «δια του ειπείν “ενέπνευσεν ο Θεός και εγένετο ο άνθρωπος”, έδειξεν ότι έχει ο Θεός και πνεύμα και το πνεύμα τούτο δημιουργόν εστί· δημιουργός δε των ψυχών μόνος ο Θεός» [Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, «Διάλεξις προς τους αθέους Χιόνας», 8, (Συγγρ., τόμ. Γ΄, σελ. 154).]. Ως προς δε την φράσι «ψυχήν ζώσαν», ερμηνεύων ο ιερός Χρυσόστομος λέγει ότι η «ψυχή» είναι «ουσία τις ασώματος και αθάνατος πολλήν προς το σώμα την υπεροχήν κεκτημένη, και τοσαύτην, όσην εικός το ασώματον του σώματος»· ταυτοχρόνως, όμως, είναι και «ζωτική δύναμις», γι’ αυτό η Γένεσις την χαρακτηρίζει «ζώσαν, τούτ’ έστιν ενεργούσαν, και την εαυτής τέχνην δια της των μελών κινήσεως επιδείκνυσθαι δυναμένην» [27]. Και ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, επίσης, βλέπει στην «ζώσαν ψυχήν» την κτιστή ουσία της ψυχής, «την αείζωον, αθάνατον, ταυτόν δ’ ειπείν λογικήν· η γαρ αθάνατος λογική· και ου τούτο μόνον αλλά και κεχαριτωμένην θείως. Τοιαύτη γαρ η όντως ζώσα ψυχή» [«Αποδεικτικός Λόγος Β΄», 8, (Συγγρ., τόμ. Α΄, σελ. 85).], διακρίνων έτσι μεταξύ «(ακτίστου) χάριτος πνεύματος ουρανίου, (κτιστής) ψυχής λογικής και (κτιστού) γηίνου σώματος» [«Υπέρ των ιερώς ησυχαζόντων», 1, 3, 43, (Συγγρ., τόμ. Α΄, σελ. 454).]."

Και στα ανωτέρω πολύ σωστά, προσθέτει ο κος Παναγιώτου τις εξής δύο πολύ σωστές παραπομπές:

"[25] «Ο θείος Γρηγόριος έλεγε· “Παρ’ εαυτού δε πνοήν ενθείς, ό δη νοεράν ψυχήν και εικόνα Θεού οίδεν ο λόγος...” Κανταύθα πνοήν ειπών ενθείς (ό την δημιουργικήν ισχύν επείχε της ψυχής), αντί του ταύτην τη ερμηνεία την διάνοιαν κατά μερισμόν και διάστασιν εξαπλώσαι, συνοπτικώς απεφήνατο λίαν... διαπλούμενος δ’ αν τω νοήματι έφη· “ήτις την νοεράν ψυχήν εδημιούργησέ τε και προήγαγεν, ην εικόνα Θεού οίδεν ο λόγος”». («Αμφιλόχια», λς΄, - PG 101, 257).

[27] «Εις την Γένεσιν», Ομιλία ΙΓ΄ β΄-γ΄, (PG 53, 107). Η υπό του Μωϋσέως παράλληλος χρήσις της φράσεως και για την άλογη έμψυχη κτίσι προϋποθέτει την διαφορά μεταξύ «ουσίας» και «ενεργείας» της ψυχής, όπως την αναλύει στο προπαρατεθέν απόσπασμά του ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς.".

 

Και πάνω που ο κος Παναγιώτου μας τα έγραφε τόσο ωραία, και παρέθετε κείμενα αγίων Πατέρων, ξαφνικά εδώ προς το τέλος, τον ξαναπιάνει το "δημιουργιστικό" του, και αρχίζει και πάλι να συγχέει θέματα και έννοιες, ως εξής:

"Συνεπώς, μεταξύ της κτιστής φύσεως του ανθρώπου και της φύσεως παντός «ανθρωποειδούς» δεν μπορεί να υπάρχη εξελικτική εξάρτησις, εφ’ όσον «η μεν των κτηνών (ψυχή) εκ γης έλαβε την δημιουργίαν... Ο δε άνθρωπος εκ της θείας εμπνεύσεως έσχηκε την ψυχήν» [«Περί όρων», ζ΄, (PG 28, 545).]· οπότε με αποδεδειγμένη θεολογικώς την κτίσι της ψυχής δια του θείου εμφυσήματος, απορρίπτεται η ύπαρξις βιολογικού «προγόνου» του Αδάμ, «ως αν μη αυτός εαυτού προγενέστερός τε και νεώτερος γένοιτο, του μεν σωματικού προτερεύοντος εν αυτώ, του δε ετέρου εφυστερίζοντος» [Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, «Περί κατασκευής του ανθρώπου», κθ΄, (PG 44, 233).]. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον, (οι ασπαζόμενοι την «εξελικτική θεωρία» Ορθόδοξοι), απορρίπτουν μετ’ εμμονής την πατερική ερμηνεία του Γεν. β΄ 7, για να μην αναγκασθούν, δηλαδή, να αποδεχθούν τον «ιστορικό Αδάμ» ως την απαρχή της ψυχοσωματικής οντότητος του ανθρώπου.".

Δηλαδή για μια φορά ακόμα, ο κος Παναγιώτου, όχι μόνο δεν αντιλαμβάνεται την αντιπατερικότητα της θέσεώς του, περί προγενέστερης κατασκευής σώματος από την ψυχή, και περί εμφυσήματος στον ΗΔΗ ζωντανό άνθρωπο, δια της ψυχοσωματικής κατασκευής του Αδάμ, αλλά προχωρεί σε νέες συγχύσεις των εννοιών της Βιολογίας και της Θεολογίας! Από πού και ως πού, η βιολογική συγγένεια με τα ζώα, εμποδίζεται, εξ αιτίας της πνευματικής συγγένειας με τον Θεό; ΞΕΧΝΑΕΙ, ότι στην αρχή, ο ίδιος παρέθετε χωρία, για τη συγγένεια με την υλική κτίση δια του σώματος! Ακατανόητα τα λογικά άλματα του Δημιουργισμού!

Μάλιστα, επιστρατεύεται εδώ από τον κο Παναγιώτου ο λόγος του αγίου Γρηγορίου Νύσσης: "ως αν μη αυτός εαυτού προγενέστερός τε και νεώτερος γένοιτο, του μεν σωματικού προτερεύοντος εν αυτώ, του δε ετέρου εφυστερίζοντος", για να δείξει ότι δεν είχε ο Αδάμ προγόνους. Όμως ο άγιος εδώ λέει: "αυτός εαυτού προγενέστερος...". Μιλάει για τον ίδιο τον Αδάμ, ότι δεν ήταν προγενέστερος του εαυτού του, και όχι για άλλους! Άλλωστε, γράφοντάς τα αυτά ο άγιος Γρηγόριος (αλλά και άλλοι άγιοι πατέρες), δεν ήταν δυνατόν να γνωρίζουν στην εποχή τους, την ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ πραγματικότητα, ότι ο Αδάμ είχε προγόνους! Το να θεωρήσουν τον Αδάμ ως πρώτο και βιολογικά, ήταν για τους αρχαίους μία πολύ βολική απάντηση στις γενεαλογικές τους ανησυχίες. Πρόκειται για τη βασική επιστημονική παρανόηση που είχαν όλοι οι άγιοι του παρελθόντος, όταν δεν υπήρχε ακόμα η Παλαιοντολογία και η Γενετική, οι οποίες απέδειξαν ότι ο άνθρωπος έχει προέλθει δια της Εξελίξεως, και μάλιστα δεκάδες χιλιάδες χρόνια πριν από τον Αδάμ! Όμως ο κος Παναγιώτου, παρά το ότι υπάρχουν οι ατράνταχτες αποδείξεις για το ΓΕΓΟΝΟΣ αυτό, κλείνει τα μάτια στις αποδείξεις, και με ερμηνευτικές αλχημείες προσπαθεί να αποδείξεις το ψεύδος ως αλήθεια! Εάν ένα κείμενο μπορεί να ερμηνευθεί με δύο διαφορετικούς τρόπους, ΔΕΝ θα επιλέξουμε, εκείνον που συγκρούεται με τις αποδείξεις, αλλά εκείνον που συμφωνεί με αυτές! Όμως οι Δημιουργιστές, επιλέγουν τον αποδεδειγμένα εσφαλμένο τρόπο, μόνο και μόνο επειδή μερικοί άγιοι πριν από μιάμισι χιλιετία, δεν γνώριζαν τη σημερινή επιστημονική πραγματικότητα, και το ερμήνευαν με την εσφαλμένη επιστημονική γνώση της εποχής τους!

Εμείς οι Ορθόδοξοι Εξελικτές, με σοβαρότητα, λαμβάνουμε υπ' όψιν, όχι μόνο τι είπαν μερικοί πατέρες πριν από 1500 χρόνια, αλλά και τις ΑΝΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΕΣ αποδείξεις της Επιστήμης, και ΜΕΤΑ εξετάζουμε ποια είναι η ορθή ερμηνεία ενός κειμένου. Δεν ξεκινάμε να ερμηνεύουμε το κείμενο (σαν τους Δημιουργιστές), με κλειστά τα μάτια στις αποδείξεις, ούτε μετά προσπαθούμε να προβιβάσουμε εσφαλμένες επιστημονικές γνώσεις του παρελθόντος, σε "αλάθητους χρησμούς", κάτι εντελώς ανάρμοστο με την Ορθόδοξη πίστη, που δεν αποδέχεται "παπικά αλάθητα". Και μόνο η κακή χρήση των πατερικών κειμένων ως "αλάθητων" που κάνουν οι Δημιουργιστές, αποτελεί έκπτωση από την Ορθοδοξία! Αλλά και το να κλείνει κάποιος τα μάτια στις επιστημονικές αποδείξεις, χάριν κολλήματος σε παγιωμένες εσφαλμένες ερμηνείες, είναι αντίθετο από την Ορθόδοξη πίστη, που είναι πίστη αληθείας και όχι σοφιστικής αλχημείας.

Η δε ασυνέπεια αυτή γίνεται πολύ πιο έντονη για τον κο Παναγιώτου, που όπως είδαμε πιο πάνω, ΓΝΩΡΙΖΕΙ πολύ καλά, ότι τα κείμενα των αγίων Πατέρων ΔΕΝ είναι αλάθητα, εφ' όσον ο ίδιος παραθέτει παράδειγμα αντιθέτων θέσεων μεταξύ αγίων Πατέρων! Και ενώ το γνωρίζει αυτό, εξακολουθεί να χρησιμοποιεί άκριτα τα πατερικά κείμενα, παρουσιάζοντας ορισμένες επιστημονικές παρανοήσεις τους, ως αλάθητους όρους της Ορθόδοξης πίστης!

Ο κος Παναγιώτου θα ήταν συνεπής, αν μαζί με την ερμηνεία που θέλει να δώσει στα κείμενα της Γενέσεως, φρόντιζε να μας απαντήσει και στις επιστημονικές αποδείξεις, που δεν αφήνουν κανένα περιθώριο στις Δημιουργιστικές ερμηνείες. Αλλά για τις επιστημονικές αποδείξεις, διατηρεί σιγή ιχθύος! Λες και αναφέρεται σε έναν άλλο κόσμο, καθαρά φαντασιακό, ξένο οποιωνδήποτε επιστημονικών αποδείξεων!

Συνεχίζει όμως ως εξής:

"Πρέπει, εν τούτοις, να διευκρινισθή ότι η δημιουργία της ψυχής «εκ της θείας εμπνεύσεως» δεν σημαίνει ότι η Βιβλική διήγησις εξαντλείται στην φυσική δημιουργία του ανθρώπου. Αντιθέτως, εμπεριέχει και την ιδιαιτέρα αγιοπνευματική χαρίτωσί του, δηλαδή την ταυτόχρονη με την φυσική του δημιουργία μόρφωσί του εις «μέτοχον» Θεού. Το ερμηνευτικό σφάλμα των υποστηρικτών της «εξελικτικής ερμηνείας» έγκειται στο ότι εκλαμβάνουν την «θεολογική» πλάσι του Αδάμ, ως αποκλείουσα την «φυσική» πλάσι του. Η Πατερική ανθρωπολογία, όμως, συνδέουσα χρονικώς τις δύο «πλάσεις» διδάσκει – δια του αγίου Γρηγορίου Παλαμά – ότι «ο Θεός τον ημέτερον ποτε προπάτορα κατ’ εικόνα και ομοίωσιν εαυτού κτίσας, κακίαν ουδεμίαν ενέθηκεν αυτώ, αλλά μετά της ψυχής ενέπνευσεν αυτώ και την του θείου Πνεύματος χάριν συντηρούσαν αυτόν εν καινότητι και περιέπουσαν αυτώ την ομοίωσιν» [«Ομιλία ΝΔ΄», 9, (ΕΠΕ 11, 360).].".

Στο ίδιο μοτίβο, εξακολουθεί να συγχέει τη βιολογική κατασκευή του ανθρώπου, με την Αγιογραφική αναφορά στη συστατική του κατασκευή, και να αποκλείει τη βιολογική εξέλιξη, όντας σε πλήρη σύγχυση της διαφοράς των εννοιών. Μάλιστα, συμβαίνει το εντελώς αντίθετο από αυτό που γράφει! Γιατί οι Ορθόδοξοι Εξελικτές, δεν εκλαμβάνουμε (όπως ισχυρίζεται) "την «θεολογική» πλάσι του Αδάμ, ως αποκλείουσα την «φυσική» πλάσι του". Αντιθέτως! Οι Δημιουργιστές είναι αυτοί, που θεωρούν ότι η θεολογική του πλάση, αποκλείει τη φυσική του πλάση εκ της Εξελίξεως! Εμείς ξεκαθαρίζουμε ότι η Γένεση μίλησε μεν και για τη φυσική και για την πνευματική του πλάση, αλλά το "πώς" της φυσικής του πλάσης, το περιόρισε μόνο στην κατάδειξη των χοϊκών συστατικών του, ενώ η Βιολογική Εξέλιξη, το "πώς", το εξηγεί αναλυτικά.

Στην προ τελευταία του παράγραφο, ο κος Παναγιώτου γράφει τα εξής:

"Συμφωνούμε, εν κατακλείδι, με το πολλάκις προβαλλόμενο επιχείρημα ότι η «εξελικτική ερμηνεία» μπορεί να εναρμονισθή με την Αιτιοκρατία, την αποδοχή δηλαδή δημιουργικής αιτίας του σύμπαντος [Πρβλ. αγίου Γρηγορίου Νύσσης: «...Ει απλώς είπεν ότι εποίησεν (τελολογικόν επιχείρημα), ενόμισας αν ότι εποίησεν ως τα κτήνη, ως τα θηρία, ως τα φυτά, ως τον χόρτον (εξελικτική θεωρία)...» (PG 44, 281).]. Δεν συμφωνούμε, όμως, χάριν ενός (προσφιλούς και στην σχολαστική Δύσι) «τελολογικού» επιχειρήματος περί της υπάρξεως μιας απροσδιορίστου «ανωτέρας Αρχής» (ασχέτου προς τον Θεόν «των πατέρων ημών»), να ακυρώνωνται θεμελιώδεις δογματικές προϋποθέσεις της Ορθοδόξου ανθρωπολογίας.".

Παρά τους ισχυρισμούς του κου Παναγιώτου, όπως είδαμε, όχι μόνο η Εξελικτική ερμηνεία ΔΕΝ ακυρώνει καμία θεμελιώδη δογματική Ορθόδοξη προϋπόθεση, αλλά το αντίθετο! Ενώ η Εξελικτική ερμηνεία βρίσκεται σε πλήρη συμφωνία με τις ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ, ο Δημιουργισμός καταστρατηγεί πλήθος τέτοιες προϋποθέσεις, αλλά και ερμηνευτικές, και δογματολογικές προϋποθέσεις!

Επίσης, παρά την παραδοχή του κου Παναγιώτου, για τη συμβατικότητα μεταξύ Εξελικτικής Θεωρίας, και Δημιουργού Θεού, ακόμα και εδώ, δεν παραλείπει να διαστρεβλώσει την έννοια της αποδοχής της Εξέλιξης από τους Ορθοδόξους Χριστιανούς. Γιατί δεν δεν συμφωνούμε με την Εξέλιξη "χάριν ενός (προσφιλούς και στην σχολαστική Δύσι) «τελολογικού» επιχειρήματος περί της υπάρξεως μιας απροσδιορίστου «ανωτέρας Αρχής» (ασχέτου προς τον Θεόν «των πατέρων ημών»)", αλλά χάριν Επιστημονικών αποδείξεων, που έχουν ξεκαθαρίσει πέραν πάσης αμφιβολίας, τον τρόπο με τον οποίο ο Θεός των πατέρων μας, έπλασε την επίγεια ζωή, συμπεριλαμβανομένων και ημών των ιδίων.

Αντιλαμβανόμενος ο κος Παναγιώτου την ανωτέρω διαστρέβλωση που επιχειρεί, προσπαθεί να ξεφύγει, τελειώνοντας το κείμενό του με την εξής νέα διαστρέβλωση, που αποτελεί "αίνο" προς τον Δημιουργιστικό σκοταδισμό:

"Στην αναμενομένη ένστασι ότι υπάρχουν κάποιες «πειστικές» επιστημονικές αποδείξεις υπέρ της εξελίξεως του ανθρώπου, η απάντησις προκύπτει αβιάστα: «Το απλούν της πίστεως ισχυρώτερον έστω των λογικών αποδείξεων» [Μ. Βασιλείου, «Εις την Εξαήμερον», Ομιλία Α΄, 10, (PG 29, 25).]

Μετά τιμής, Γ. Παναγιώτου.".

Όπως ήταν αναμενόμενο, ενώ σαφώς ο κος Παναγιώτου παραδέχεται ότι γνωρίζει ότι υπάρχουν "κάποιες «πειστικές» επιστημονικές αποδείξεις υπέρ της εξελίξεως του ανθρώπου", φυγοδικεί! Αντί να αναλάβει την ευθύνη και την υποχρέωση να τις αναιρέσει, ή να τις αποδεχθεί, για μια φορά ακόμα διαστρεβλώνει ένα πατερικό κείμενο του αγίου Βασιλείου, χρησιμοποιώντας τα λόγια του: "Το απλούν της πίστεως ισχυρώτερον έστω των λογικών αποδείξεων".

Τι θέλει να πει με αυτά τα λόγια ο κος Παναγιώτου;

Είναι προφανές ότι θέλει να μας πει, (και μάλιστα με βλάσφημο διαστρεβλωτικό τρόπο, να βάλει αυτή την έννοια στο στόμα του αγίου Βασιλείου), ότι δήθεν: "Αν και υπάρχουν αποδείξεις υπέρ της εξέλιξης του ανθρώπου, για εμάς τους πιστούς, είναι ισχυρότερο το να πιστεύουμε σε κάτι διαφορετικό από τις αποδείξεις, επειδή έτσι είναι η πίστη μας"!!! Μια τέτοια ερμηνεία των λόγων του αγίου όμως, αποτελεί βλασφημία, όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά και για την Ορθόδοξη πίστη! Αλλοίμονο, αν η Ορθόδοξη πίστη, ήταν μια σκοταδιστική πίστη ψεύδους, αντίθετη προς τις αποδείξεις! Γιατί μόνο μια σκοταδιστική πίστη ψεύδους, θα δίδασκε ότι πρέπει να εμμένουμε σε κάτι που πιστεύουμε, ακόμα και αν οι αποδείξεις λένε κάτι αντίθετο! Μιλάμε για ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ! Δεν μιλάμε για απλές γνώμες! Και είναι εμφανής η Δημιουργιστική - σκοταδιστική νοοτροπία, σε μια τέτοια ερμηνεία των λόγων του αγίου Βασιλείου! "Κλείστε τα μάτια στις αποδείξεις! Πιστέψτε ό,τι σας λέμε!"

Ντροπή να λέγονται τέτοια πράγματα από κάποιον που θέλει να ονομάζεται, όχι μόνο Χριστιανός, αλλά και άνθρωπος! Και είναι εκπληκτικό, ότι τέτοιου είδους άνθρωποι, μιας τόσο διαστρεβλωτικής νοοτροπίας, έρχονται να... επιχειρηματολογήσουν, δήθεν χάριν της... Ορθοδοξίας! Ντροπή και γι' αυτούς που τα γράφουν αυτά, και γι' αυτούς που τα φιλοξενούν στις ιστοσελίδες τους!

Είναι όμως αλήθεια, αυτό που ισχυρίζεται; Άραγε, έγραψε ποτέ τέτοιου είδους χοντράδα ο άγιος Βασίλειος;

Όχι βέβαια! Ο άγιος Βασίλειος στο σημείο αυτό, μιλάει για εντελώς διαφορετικό πράγμα, και τα λόγια του εδώ διαστρεβλώνονται πλήρως από τον κο Παναγιώτου, αφού αποκόπτονται από το συμφραζόμενό τους, και χρησιμοποιούνται κατά το (Δημιουργιστικό) δοκούν. Δείτε τι λέει στην πραγματικότητα ο άγιος Βασίλειος:

"Ου γαρ ελαττούται η επί τοις μεγίστοις έκπληξις, επειδάν ο τρόπος καθ' ον γίνεταί τι των παραδόξων εξευρεθή· ει δε μη, αλλά το γε απλούν της πίστεως ισχυρότερον έστω των λογικών αποδείξεων". Δηλαδή, ο άγιος μας λέει, ότι θαυμάζουμε όταν βλέπουμε ένα θαύμα. Αλλά η έκπληξή μας για τα θαυμάσια που έπλασε ο Θεός, δεν ελαττώνεται, ακόμα και αν βρούμε κάποια στιγμή τον τρόπο, με τον οποίο έγινε αυτό που μας φαινόταν παράδοξο. Γιατί η απλότητα της πίστεως, είναι ισχυρότερη των λογικών αποδείξεων".

Για ποιες αποδείξεις και για ποια πίστη μας μιλάει λοιπόν εδώ ο άγιος; Σε καμία περίπτωση, δεν μας μιλάει για την τυφλή πίστη των Δημιουργιστών, που έρχεται σε αντίθεση με τις αποδείξεις! Το αντίθετο μάλιστα! Ο άγιος Βασίλειος, εδώ μας μιλάει για τις αποδείξεις εκείνες, που μας δείχνουν ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ με τον οποίο ο Θεός πλάθει με θαυμάσιο τρόπο την κτίση του! Και μας εξηγεί, ότι είτε γνωρίζουμε αυτές τι αποδείξεις του τρόπου, είτε όχι, η απλότητα της πίστεως είναι ισχυρότερη από τις αποδείξεις, ώστε να συνεχίζουμε να θαυμάζουμε τα μεγαλεία του Θεού!

Πολύ απλά, στα λόγια του αυτά ο άγιος Βασίλειος, όχι μόνο δεν παρουσιάζει αντίθεση, μεταξύ αποδείξεων της επιστήμης (που μας εξιχνιάζει τον τρόπο της θαυμαστής δημιουργίας του Θεού), αλλά μας λέει ότι είναι ευπρόσδεκτες, και ότι αυτές οι αποδείξεις, δεν θα πρέπει να μας κάνουν να θαυμάζουμε λιγότερο τη σοφία του Δημιουργού μας!

Παράλληλα, τα λόγια αυτά του αγίου Βασιλείου, εκθέτουν ανεπανόρθωτα τους Δημιουργιστές, που ΕΜΜΕΝΟΥΝ ΝΑ ΕΘΕΛΟΤΥΦΛΟΥΝ απέναντι στις αποδείξεις, και δεν διστάζουν να διαστρεβλώνουν τις δογματικές προϋποθέσεις της πίστης και τους αγίους Πατέρες, προκειμένου να διατηρήσουν τις εσφαλμένες παγιωμένες απόψεις τους.