Μακιγιάζ και θαλασσινά

Η ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΠΟΥ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΑΝ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

Σε μια σπηλιά στη νότια ακτή της Νότιας Αφρικής βρέθηκε μια πιατέλα σχεδόν γεμάτη με οστρακοειδή, η οποία υπολογίζεται ότι έχει ηλικία 165.000 έτη. Πέραν της χρονικής μετάθεσης του πρώτου γνωστού δείπνου με θαλασσινά 40.000 χρόνια νωρίτερα, η ανακάλυψη αυτή σηματοδοτεί επίσης την πρώτη φορά που οι άνθρωποι χρησιμοποίησαν τη συμβολική σκέψη.

Ο ανατομικά σύγχρονος άνθρωπος αναδύθηκε κατά πάσα πιθανότητα, πριν από 150.000 με 200.000 χρόνια στην Ανατολική Αφρική. Το πότε όμως ανέπτυξε για πρώτο φορά την ικανότητα για συμβολική σκέψη, περιλαμβανομένης της γλώσσσας παρεμένει μυστήριο.

Αναζητώντας πρώιμα απομεινάρια ανθρώπων, ο Curtis W. Marean, του Ινστιτούτου Προέλευσης του Ανθρώπου στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνας, και οι συνάδελφοι του επισκέφθηκαν τα σπήλαια του Πάινακλ Πόιντ της Νότιας Αφρικής. Εκεί, μαζί με το πρώτο γνωστό δείπνο με θαλασσινά —κυρίως με καφέ μύδια— βρήκαν μικρές πέτρινες λεπίδες και κοκκινωπές πέτρες ανακατεμένες με τα όστρακα. Ανακάλυψαν γύρω στα δώδεκα τέτοια κομμάτια πλούσιου σε σίδηρο αιματίτη με εξομαλυσμένες πλευρές και παράλληλες αυλακώσεις, που υποδήλωναν ότι οι καταναλωτές των οστρακοειδών έτριβαν τις πέτρες για να πάρουν τη σκόνη τους. Η ανάμειξη της σκόνης αυτής με χυμούς φρούτων η κάποιο άλλο συνδετικό υλικό παράγει μια κοκκινωπή η ροδόχρωμη βαφή, πιθανόν για το βάψιμο του σώματος η του προσώπου.

Η χρήση βαφών από τους ανθρώπους εκείνης της εποχής «είναι ένας μάλλον καλός δείκτης συμβολικής σκέψης» λέει ο Marean. Ένας πληθυσμός τρεφόμενος με οστρακοειδή θα παρέμενε στο ίδιο μέρος και θα αυξανόταν σε μέγεθος, σημειώνει, επιτείνοντας την ανάγκη διαπραγματεύσεων μεταξύ των διάφορων ατόμων η κοινωνικών ομάδων, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα σύστημα διακοσμητικών σημαδιών.